مقدمه
در جهان امروز پا به پای دگرگونی‌های پرشتاب و توسعه حیرت‌آور دانش و فناوری و فرهنگ، آموزش دانش و فناوری نیز توسعه یافته است و با بررسی‌های علمی، اهمیت روزافزون روش‌های تدریس، همچون دیگر دانش‌ها روزبه‌روز بیشتر نمایان می‌شود، به‌طوری‌که اگر معلمی در کار تدریس از نظریه‌ها و اصول معتبر علمی استفاده نکند، رفتاری گنگ خواهد داشت. در آموزش او هیچ‌گونه هدف و منطقی دیده نخواهد شد و کاری جز تعیین تکلیف‌های نامتناسب و بی‌هدف انجام نخواهد داد.
ساخت‌گرایی بر این باور است که محیط‌های یادگیری از دیدگاه‌های متفاوتی حمایت شوند. در این زمینه تفسیرهای گوناگونی از واقعیت، ساختن دانش و فعالیت‌های مبتنی بر تجربه را مجاز می‌شمارد. براساس این نظریه، موقعیت زندگی واقعی اساس یادگیری را تشکیل می‌دهند و دانش‌آموزان می‌توانند ضمن حل مسائل علمی، به‌طور پیوسته فرصت سازماندهی و بازسازی ادراکات خود را داشته باشند. کلاس‌هایی که از طریق راهکارهای ساخت‌گرایی اداره می‌شوند غالباً جوّی شبیه کارگاه آموزشی دارند. این کلاس‌ها فرصت کشف فعال، کاوشگری و آزمایش را در اختیار دانش‌آموزان قرار می‌دهند و موقعیت‌ها و قالب‌های گوناگون آموزشی، خواندن، گزارش دادن، بحث و گفت‌وگو را فراهم می‌سازند. افراد معتقد به این نظریه، یادگیرندگان را در زمینه استدلال، سؤال کردن، یافتن ارتباط، ارزیابی نظرات، کسب و استفاده شواهد، خلق دانش، درک و فهم به چالش وا می‌دارند. در جدول 1 مراحل و شرح تکالیف عملکردها آمده است.
نتیجه‌گیری
معلمانی که علاقه دارند با استفاده از نظریه ساخت‌گرایی به طراحی آموزشی اقدام کنند و به تدریس بپردازند، می‌پذیرند که نقش‌های متفاوتی را باید ایفا کنند. با این همه، عمده‌ترین نقشی که معلم برای این کار به عهده می‌گیرد، نقش آسان‌سازی فرآیند تولید محتواست. نقش معلم، ارائه‌دهنده است، نه سخنران؛ سؤال‌کننده و ارائه‌دهنده مسئله است و دانش‌آموزان را برای ایده‌سازی هدایت می‌کند.
معلم مشاهده‌کننده، سازمان‌دهنده محیط، هماهنگ‌کننده روابط عمومی، مستندسازی یادگیری و نظریه‌پرداز است که در حین فعالیت‌های خود به دانش‌آموزان یاری می‌رساند تا بین دو یا چند فکر و ایده ارتباط برقرار کنند و مفهوم معناداری بسازند.
منابع
1. کتاب شیمی یازدهم، سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، 1396.
2. راهنمای روش‌های نوین تدریس، تألیف محرم آقازاده، تهران: آییژ، 1394.
3. روش‌ها و فنون تدریس، تألیف اسکندر فتحی آذر، دانشگاه تبریز، 1392.
4. روانشناسی یادگیری، پروین کدیور، تهران، سمت، 1389
5. روانشناسی یادگیری بر بنیاد نظریه‌ها، محمد پارسا، تهران، سخن، 1384.
6. نشریه رشد آموزش شیمی، تابستان 1394، شماره 113.