مشاورانی برای تمام فصل‌ها

طبیعت زیباست و مشاهده آن روح زیباپسند و هنرگرای انسان را به خود جلب می‌کند و نشاط و بهجت روانی و عاطفی به وجود می‌آورد. خداوند زیباست و زیبایی را دوست دارد و خلقت را باطراوت آفریده است تا همه جای عالم برای بندگانش روح‌افزایی کنند. بی‌تردید هر یک از فصل‌های چهارگانه مکتب تکوینی خداوند هستند که بر پایه آن‌ها آموزه‌های تشریعی فراوانی به آدمی داده می‌شوند. این همه تأکید قرآن کریم به انسان‌ها که به آسمان و زمین بنگرند، کوه‌ها را نظاره کنند و در آن‌ها بیندیشند، همه و همه برای آن است که در دل انسان عشق به «الله» با تماشای آیات و نشانه‌هایش پیوند بخورد و روح را آرام کند. در واقع برای برطرف‌کردن موانع عاطفی ـ روانی و حل مشکلات درونی صرفاً نباید به مراکز مشاوره مراجعه کرد، بلکه گاهی مؤانست با زیبایی‌های خلقت و تفکر در آن‌ها روح نگران را آرام می‌کند و دل مضطرب را به تعادل می‌رساند. نسبت انسان با سایر مخلوقات نسبت الهی و کارگشاست و زمین و آسمان برای خدمت به بشر آفریده شده‌اند.

تعجب‌آور نیست که هر صاحب‌هنر و صاحب‌نظری در مواجهه با خلقت زیبا شکوفا شده و به نوآوری‌هایی دست‌زده است. ادیبان و شاعران با نگاه به طبیعت اشعار دل‌انگیز سروده‌اند و فیلسوفان از طریق تفکر در آیات، مکتب‌های فلسفی ساخته‌اند و اندیشه را تا اوج کائنات به پرواز درآورده‌اند. به علاوه اینکه خیلی از علمای تجربی خداجو نیز در همین فضا علم و دین را به هم گره زده‌اند و در تحلیل‌های علمی، با نظریه‌پردازی، زیبایی‌های کم‌نظیری آفریده‌اند.

مشاوران چه بهره‌ای از تماشای خلقت و تأمل در زیبایی‌های آن می‌توانند کسب کنند؟ آیا نگریستن به افق زیبا و توجه‌دادن افراد به شکوه خلقت و تداوم در آن نمی‌تواند به نشاط روحی و روانی یاری رساند؟

فصل پاییز یکی از مقاطع الهام‌بخش گردش دوران است که هر جنبه‌اش دلالت‌های خاص خود را دارد: برگ‌ریزانش خبر از تغیر و افول طراوت بهاری می‌دهد، ولی ما را با واقعیت‌های عالم خلقت و قوانین هستی نیز آشنا می‌کند. به‌علاوه، آغاز پاییز با آغاز تحصیل و رویش بی‌بدیل همراه است. ماه مهر در اذهان و افکار انسان‌ها طی سال‌های متمادی، مهر تابان تربیت و یادگیری بوده است و کل جامعه را به تکاپوی لذت‌بخش تحصیل در مدرسه وا‌می‌دارد. این خیزش تربیتی حاکی از آن است که به رویدادهای تکوینی و تشریعی هستی باید یکپارچه نگریست. حضور دانش‌آموزان عزیز در مدرسه‌ها، مخصوصاً کلاس اولی‌ها در این نهاد مقدس، پاییز را بهاری می‌سازد و یک اقدام ارادی و آگاهانه جامعه با یک رویداد طبیعی به نفع بندگان خدا اتصال پیدا می‌کند. اگر در طبیعت برگ‌ها به زردی می‌گرایند و می‌ریزند و همه زیبایی‌های دل‌انگیز بهاری رو به افول می‌روند، در دل‌ها معرفت هستی‌شناسی و معادل‌گرایی تقویت می‌شود.

در اینجا «رشد آموزش مشاور مدرسه» برای آغازگران تحصیل و تربیت توصیه‌هایی ارائه می‌دهد تا نقش و سهم خود را در ایجاد فضایی امیدبخش در مدرسه‌های کشور ایفا و اجرا کرده باشد:

۱. ای نونهالان و ای دانش‌آموزان عزیز که به حق چشم امید مردم و جامعه به شما دوخته شده است، این حقیقت را دریابید که ورود به مدرسه ورود به مکان مقدسی است که با هیچ مکان دیگری قابل مقایسه نیست. بی‌تردید آنچه در کنار پدر و مادر عزیزتان آموخته‌اید، باارزش و گران‌سنگ است، ولی آنچه در مدرسه خواهید آموخت، در ادامه آموخته‌های خانوادگی، به آگاهی شما خواهد افزود و به زیبایی‌های زندگی و طراوت منش و روش شما اضافه خواهد کرد. پس از همین آغاز بکوشید و معرفت‌اندوزی کنید تا در سایه آن به تعادل روحی دست یابید. در مجموع، زندگی آمیخته به مسئله‌هاست و گاهی نیز مسئله‌ها نگرانی تولید می‌کنند. نگرانی‌ها را می‌توان با برنامه‌ریزی درست پیشگیری کرد و زمینه‌های تولید آن‌ها را کاهش داد.

۲. بین خانه و مدرسه شما پیوند ذاتی و پایدار برقرار است. هرقدر این پیوند از سوی والدین شما بهتر و بیشتر برقرار شود، به همان اندازه فضای امیدبخش و آرامش‌آفرینی در مدرسه پدید خواهد آمد. البته با والدین عزیزتان جداگانه باید حرف زد، ولی مشاور مدرسه صرفاً مشاور معلمان نیست، بلکه مشاور کل مدرسه از جمله دانش‌آموزان عزیز نیز محسوب می‌شود. با والدین خود حرف بزنید و مشورت کنید تا در بسته آموزشی و ذهنی خود سرمایه‌ای از خانه نیز همراه داشته باشید. در مدرسه نیز با معلمان عزیزتان سخن بگویید و این دو تجربه را به هم گره بزنید تا نشاط و امید بیش‌ازپیش سراغتان بیاید.

۳. بر اساس بررسی تاریخ تعلیم و تربیت و نیز سال‌ها تجربه در این زمینه عرض می‌کنم که معلمان به مهارت‌های مشاوره‌ای نیز باید مجهز شوند. نه در حدّ تخصصی، ولی در حدّ مقدماتی باید توانایی ارائه خدمات مشاوره‌ای را داشته باشند. توصیه می‌شود از همین آغاز مصمم شوید این بُعد از مسئولیت تربیتی را در خود تقویت کنید تا در مواقع ضروری دانش‌آموزان عزیز احساس بی‌کسی و بی‌پناهی نکنند. با این کار رضای الهی را کسب خواهید کرد و به لذت باطنی خود نیز خواهید افزود.