خدیجه بختیاری کارشناس گروه هنر دفتر تألیف فنی و حرفه‌ای بر این باور است که نویسندگان و ناشران کتاب‌های آموزشی هنر توجه کافی به ساختار کتاب‌های درسی و برنامه درسی ندارند و برای ویرایش متن کتاب‌ها و متناسب‌سازی زبان آن‌ها با گروه سنی هنرجویان زمان کافی صرف
نمی‌کنند. او همچنین از مؤلفان و ناشران انتظار دارد به جای ترجمه، کوشش بیش‌تری را برای تألیف کتاب‌های هنر به‌خرج دهند.
17 سال سابقه تدریس در رشته گرافیک، عکاسی و طراحی دارد. از سال 1380 تا 1386 در کمیسیون تخصصی رشته گرافیک عضو و از 1387 تاکنون کارشناس رشته گرافیک (برنامهریزی
و تألیف) بوده و چندین کتاب درسی برای رشته‌های فنی و حرفه‌ای تألیف کرده است. داوری نهمین جشنواره کتاب‌های آموزشی رشد، جشنواره خوارزمی و جشنواره هنرهای تجسمی از دیگر فعالیت‌هایی است که در سوابق کاری او به چشم می‌آید.
به طور کلی چه عناصری موجب می‌شود که یک کتاب آموزشی هنری، از نظر شما مناسب باشد؟
الف. محتوای کتاب هم به لحاظ تصویری و هم نوشتاری در راستای برنامه درسی رشته‌های هنر باشد.
ب. کتاب مفیدی در کنار کتاب درسی باشد؛ به‌طوری که اگر به دلایلی در کتاب درسی تصویر یا متن به شکل محدودتری آمده است، در کتاب کمک‌آموزشی امکان دسترسی به منابع بیش‌تری وجود
داشته باشد.
پرسش دیگرم این است که چرا کتاب‌ها را در سه گروه جداگانه مورد بررسی قرار می‌دهید؟ آیا اتخاذ معیارها و ملاک‌های متفاوت برای بررسی هر گروه از کتاب‌ها، موجب نمی‌شود جنس نتیجه‌ها
متفاوت باشد؟ مثلاً دو کتاب، نه به یک دلیل مشخص، که به دو دلیل متفاوت، مناسب تشخیص داده شوند.
دقیقاً به همین دلیل باید نتایج متفاوت باشد. مثلاً اگر کتابی در گروه کار و فعالیت طبقه‌بندی می‌شود باید شاخص‌های یک کتاب فعالیت و تمرین را داشته باشد و در غیر این صورت باید
در گروه دیگری بررسی شود؛ به عنوان نمونه ممکن است کتابی که بار به دلیل نقش تصاویرش در امر آموزش و تفهیم مطالب امتیاز بالایی می‌گیرد، ممکن است در بخش متن با شاخص‌های ارزش‌یابی هماهنگی کم‌تری داشته باشد.
فرض کنیم کتابی به دست شما رسیده است. این کتاب اگر چه ویژگی‌هایی داشته باشد، جزو کتاب‌های کمک درسی قرار می‌گیرد؟
از آنجایی که در تألیف کتاب‌های درسی به دلایلی محدودیت‌هایی به لحاظ متن و تصویر وجود دارد، شاید مهم‌ترین و کلی‌ترین ویژگی آن این است که در راستای کتاب درسی و در جهت رفع
این محدودیت‌ها تألیف شده باشد.
کتاب‌های فعالیت بخشی از کتاب‌های کمک درسی هستند؛ چرا به شکل مجزا و با برگه‌های ارزش‌یابی جداگانه بررسی می‌شوند؟
در کتاب‌های فعالیت تمرکز بیش‌تری بر انجام تمرین‌های افزون بر کتاب درسی یا تمرین‌های جبرانی برای آموزش بیش‌تر و در نهایت انجام تکالیفی کامل‌تر در راستای برنامه آن درس وجود
دارد؛ در حالی که در گروه کمک‌درسی کتاب‌هایی بررسی می‌شوند که تمرکزشان بر روی تفهیم بیش‌تر و کامل‌تر و در پاره‌ای موارد تسهیل در آموزش مطالب درسی است.
آیا هر کتاب آموزشی دیگر، که جزو دو گروه مذکور نباشد، به گروه سوم و زیر عنوان دانش‌افزایی می‌رود؟
شاید دقیقاً نتوان گفت که هر کتابی خارج از این دو گروه لاجرم در گروه سوم دسته‌بندی می‌شود؛ اما با توجه به طبقه‌بندی موجود در دبیرخانه سامان‌دهی منابع آموزشی،
کتاب‌های این رشته لزوماً در سه دسته مورد بررسی قرار می‌گیرند. ممکن است کتابی به دبیرخانه برسد که دقیقاً در هیچ‌یک از این سه گروه قرار نگیرد و مثلاً در زمره کتاب‌های مرجع، یا کتاب‌هایی برای مطالعه آزاد یا مطالعات تخصصی و... محسوب شود که البته همگی این کتاب‌ها
به نوعی دانش‌افزایی هستند.
در کتاب‌های آموزشی که سرکار بررسی کرده‌اید، کدام‌یک از ویژگی‌های لازم کم‌تر از بقیه موارد، مورد توجه ناشران و پدیدآورندگان کتاب‌های آموزشی هنر قرار گرفته‌اند؟
توجه اصولی به ساختار کتاب‌های درسی و برنامه درسی رشته هنر کم‌تر دیده می‌شود و نوع نگارش متن کتاب‌ها اغلب متناسب با گروه سنی مخاطبین دانش‌آموز و هنرجویان نیست و شاید این
مشکل به این دلیل پدید می‌آید که اغلب کتاب‌ها ترجمه شده هستند.
با توجه به سابقه‌ای که در دفتر تألیف آموزش‌های فنی و حرفه‌ای دارید، فکر می‌کنید چه باید کرد تا سهم تألیف در این میان بیش‌تر شود؟
تشویق بیش‌تر کتاب‌های تألیفی توسط دبیرخانه رشد و جدا کردن داوری بخش ترجمه از تألیف یا اختصاص امتیاز ویژه برای تألیف (البته نه هر تألیفی بلکه با شاخص‌های مشخص تعیین شوند.)
حالا می‌خواهیم جوال‌دوزی به خودمان بزنیم. از نظر شما، طرح سامان‌دهی، برای رسیدن به نتیجه مطلوب، چه گام یا گام‌های مهم دیگری باید بردارد؟
اطلاع‌رسانی بیش‌تر به بنگاه‌های نشر و تألیف کتاب‌های تخصصی برای مشارکت بیش‌تر در روند بررسی کتاب و جشنواره، پرداخت به‌موقع حق‌الزحمه‌های کارشناسان و ارزیابان و نیز به‌کارگیری
پرسش‌نامه‌های به‌روزتر و متنوع‌تر و متناسب در هر گروه برای ارزش‌یابی دقیق‌تر.