آیا تاکنون از خود پرسیده‌اید انتظارمان از مدرسه چیست؟ عده‌ای اعتقاد دارند مدرسه باید علوم گوناگون را به دانش‌آموزان بیاموزد. عده‌ای دیگر، به آموزش مهارت‌های زندگی گروهی و رشد ارزش‌ها و ویژگی‌های اخلاقی تأکید می‌کنند. پاسخ هیچ گروهی نادرست نیست، اما کامل هم نیست. مدرسه وظیفه دارد فرصت‌های مناسبی برای تعلیم‌وتربیت اسلامی، به معنای واقعی، فراهم کند و هیچ یک از موارد فوق نباید مورد کم‌توجهی قرار گیرد. کودکان باید مهارت‌های پایه و اساسی را با جذاب‌ترین روش‌ها در محیطی آرام و دلنشین بیاموزند و با مشارکت فعال و مؤثر در این فرایند آماده‌ی زندگی در جامعه‌ی فردا شوند.
یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های والدین در تعلیم‌وتربیت فرزندان، موفقیت آنان در امور تحصیلی است. از این‌رو، نظام آموزشوپرورش روش ارزشیابی کیفی- توصیفی را برنامه‌ریزی کرده است. این روش مرحله‌ی مطالعاتی و آزمایشی خود را در سال‌های ۱۳۸۱ تا ۱۳۸٦طی کرده و از سال تحصیلی ۸۸ ـ۸۷ وارد مرحله‌ی جدیدی شده است که بدون هماهنگی و همراهی آموزگاران، مدیران، دانش‌آموزان و والدین گرامی به موفقیت نخواهد رسید. ارزشیابی توصیفی درصدد است با تغییر در دیدگاه‌ها، نگرش‌ها و روش‌های دست‌اندرکاران نظام آموزشی و خانواده‌ها، محیطی پربار، بانشاط و جذاب برای کودکان فراهم کند. در ارزشیابی توصیفی، معلم با مشارکت فعال دانش‌آموز و اولیای ایشان، و با استفاده از انواع ابزارها به جمع‌آوری اطلاعات در زمینه‌ی تلاش‌ها، پیشرفت‌ها و موفقیت‌های دانش‌آموزان می‌پردازد و با طبقه‌بندی، تحلیل و تفسیر اطلاعات، به آن‌ها کمک می‌کند بهتر یاد بگیرند و مشکلات یادگیری خود را به کمک اولیا و معلمان برطرف کنند. هدف اصلی در ارزشیابی توصیفی بهبود شرایط یادگیری دانش‌آموزان با از بین بردن اضطراب‌های نامطلوب ناشی از برگزاری امتحانات و بازخوردهای عددی است. منظور از روش‌ها و ابزارها، آزمون‌ها، مخصوصاً آزمون عملکردی، پوشه‌‌ی کار و سایر موارد این‌چنینی است. همکاران ما می‌دانند، برای اینکه قضاوت درست و منصفانه‌تری از دانش‌آموزان داشته باشند، باید اطلاعات لازم و کافی را با تکیه بر انواع ابزارها جمع‌آوری کنند.
از جمله اشکالاتی که در نظام ارزشیابی سابق (نمره‌ای) وجود داشت، می‌توان به این موارد اشاره کرد:
۱. دانش‌آموزان را با اضطراب و نگرانی روبه‌رو و محیط مدرسه را از نظر روانی و عاطفی تهدید می‌کرد؛
۲. بیشتر به اطلاعات و دانش جزئی و حفظیات توجه داشت تا درک و فهم و یادگیری‌های عمیق؛
۳. کودکان را به رقابت‌های نابرابر و ناسالم می‌کشاند و نظام برنده و بازنده را ترویج می‌کرد؛
۴. باعث نگرانی کاذب اولیا می‌شد.
از جمله محاسن ارزشیابی توصیفی نیز می‌توان این موارد را برشمرد:
۱. در ارزشیابی توصیفی، به جای دادن نمره به دانش‌آموز، از عبارت‌های کیفی مثل تلاش خوبی داشته‌ای، با تلاش به موفقیت رسیده‌ای، برای موفقیت باید بیشتر تلاش کنی، و با انجام تمرین بیشتر مشکل شما برطرف می‌شود استفاده می‌شود؛
۲. ارزشیابی توصیفی به زمان خاصی محدود نمی‌شود. این ارزشیابی در فعالیت‌های خارج از کلاس و محیط زندگی نیز جریان دارد؛
۳. تلاش و رشد کودکان همانند موفقیت آنان ارزشمند است و فقط به موفقیت‌ها امتیاز داده نمی‌شود، بلکه تلاش و پیشرفت نیز امتیاز دارد.
در ارزشیابی توصیفی نیز ارزشیابی تحصیلی ـ تربیتی دانش‌آموزان از وظایف مهم آموزگاران و معلمان است. در این شیوه، ضمن شناسایی و بررسی موقعیت و وضعیت یادگیری دانش‌آموزان و موانع احتمالی موجود در مسیر یادگیری آن‌ها، برای کمک به دانش‌آموزان در فعالیت بیشتر برای یادگیری درس‌ها، بروز احساسات، اصلاح و تقویت بینش‌ها، و مهارت‌ها تلاش می‌شود. معلم به کمک ارزشیابی دانش‌آموز را می‌شناسد و به او کمک می‌کند یاد بگیرد و تلاش کند بهتر یاد بگیرد. فیلم کوتاه «بدون قلط» از جمله فیلم‌های داستانی راه‌یافته به بخش مسابقه‌ی چهل و هشتمین جشنواره‌ی فیلم رشد در بخش بین‌الملل، به این موضوع پرداخته و دغدغه‌های یک دانش‌آموز و اولیای او را در‌خصوص کسب نمره‌ی بیست به تصویر کشیده است.
مهم‌ترین هدف ارزشیابی توصیفی ایجاد تغییر در دیدگاه‌ها و نگرش مسئولان، مدیران، آموزگاران و والدین نسبت به ارزشیابی تحصیلی است. زیرا اصلی‌ترین سبب کارامدیِ پایین روش‌های فعلی، نگاه نادرست به هدف‌های مستتر در هر یک از روش‌هاست که به استفاده‌ی نادرست از آن‌ها منجر می شود.
در ارزشیابی توصیفی، تمام تلاش معلم، والدین و خود دانش‌آموز در طول سال صرف فرایند «ارزشیابی از وضعیت یادگیری ـ تلاش برای یادگیری بهتر ـ شناخت بیشتر و دقیق‌تر ـ تلاش برای یادگیری بهتر» می‌شود و دانش‌آموزان فرصت جبران کاستی‌های احتمالی را دارند. این ضعف‌ها و کاستی‌های احتمالی متراکم نمی‌شوند و تا پایان نوبت اول یا سال حفظ نمی‌شوند، بلکه هر زمان که شناسایی شوند، با تدبیر و مشارکت معلم، دانش‌آموز و والدین برطرف می‌گردند.
فرهنگیان محترم، اولیاى گرامى و متولیان ارجمند آموزشوپرورش براى تهیه‌ى فیلم‌هاى معرفى شده مى‌توانند به یکى از روش‌هاى زیر اقدام کنند:
الف) تماس با شماره تلفن ۸۸۳۰۵۸۶۱ - ۰۲۱ (گروه تولید فیلم‌هاى آموزشى).
ب) ارسال درخواست کتبى از طریق نشانى الکترونیکى goroohehonari@gmail.com (با ذکر نام، شماره‌ى تلفن، کدپستى و نشانى دقیق).
ج) مراجعه‌ى حضورى به این نشانى: تهران، خیابان ایرانشهر شمالى، نرسیده به پل کریمخان زند، سازمان پژوهش و برنامه‌ریزى آموزشى وزارت آموزشوپرورش، طبقه‌ى دوم، گروه توسعه و تولید رسانه‌هاى شنیدارى و دیدارى.ر
عنوان فیلم: بدون قلط (غلط)
قالب: داستانی (بخش بین‌الملل)
مدت زمان: ۱۳ دقیقه
خلاصه‌ی فیلم: یکی از دانش‌آموزان دوره‌ی اول ابتدایی به نام فاطمه، استعداد خیلی خوبی در درس‌هایش و دیگر فعالیت‌ها از جمله هنر نمایش دارد. او در امتحان دیکته‌اش نمره‌ی «خیلی خوب» با یک غلط را کسب می‌کند و از اینکه یک غلط دارد بسیار ناراحت می‌شود. از آنجا که پدر و مادر فاطمه هر شب دیر به خانه می‌آیند، کسی در خانه نیست به او دیکته بگوید تا او توانایی‌اش را در این درس بالا ببرد. تا اینکه ...
مخاطب فیلم: این فیلم برای تماشای مدیران، معاونان، مربیان، آموزگاران و همچنین اولیای محترم دانش‌آموزان دوره‌های اول و دوم ابتدایی توصیه می‌شود.
معرفی کارگردان: خانم پدیده برومند طهرانی از سال ۱۳۷۷ فعالیت‌های هنری خود را آغاز و در سال ۱۳۸۱ اولین تجربه‌ی کارگردانی خود را کسب کرده است. جدا از ایفای نقش در فیلم‌های متعدد و نگارش فیلم‌نامه‌های کوتاه و بلند، فیلم کوتاه «بدون قلط» از تازه‌ترین فیلم‌های اوست.