زمان تأسیس انجمن آموزش ریاضی ایران فرا رسیده است

از برگزاری اولین «کنفرانس آموزش ریاضی ایران» که در شهریور ۱۳۷۵ در اصفهان برگزار شد، ۲۳ سال گذشته است و اکنون می‌پرسیم: آیا زمان تأسیس «انجمن آموزش ریاضی ایران» فرا نرسیده است؟!

ابتدا به وضعیت حال حاضر رشته دانشگاهی «آموزش ریاضی» نگاهی بیندازیم. ۲۳ سال پیش و در سال ۱۳۷۵، هیچ دانشگاهی از دانشگاه‌های کشور رشته کارشناسی ارشد آموزش ریاضی نداشت، اما هم‌اینک چندین دانشگاه معتبر کشور، همچون شهید بهشتی تهران، فردوسی مشهد، شهید باهنر کرمان، علوم و تحقیقات و... دانشجو می‌پذیرند و هرساله در این دانشگاه‌ها (در مجموع) از بیش از ۱۰۰ پایان‌نامه مرتبط با آموزش ریاضی دفاع می‌شود. ضمن اینکه سابقه پذیرش دانشجو در این رشته در بعضی از دانشگاه‌های نامبرده به ۱۰ سال و حتی بیشتر می‌رسد و با یک حساب سرانگشتی می‌توان تخمین زد که حالا صدها دانش‌آموخته آموزش ریاضی در کشور داشته باشیم.

در دوره دکترای آموزش ریاضی نیز چند سالی است که بعضی از دانشگاه‌های نامبرده، دانشجو می‌گیرند و حتی برخی از استادان فعلی، دکترای آموزش ریاضی خود را از همین دانشگاه‌های کشورمان اخذ کرده‌اند. هم اینک نیز ده‌ها دانشجو، آماده دفاع از پایان‌نامه‌های دکترای خود هستند. یادمان نرود وقتی اولین کنفرانس آموزش ریاضی برگزار می‌شد، نمی‌دانستیم اگر بخواهیم بیش از دو استاد دکترای آموزش ریاضی نام ببریم، سومی کیست !

۲۰ سال پیش جست‌وجو برای مقاله‌های اختصاصی آموزش ریاضی (به فارسی) بی‌حاصل بود. اینک کتاب گزارش‌های کنفرانس‌های برگزارشده آموزش ریاضی (چاپی و الکترونیک)، پایان‌نامه‌های موجود و ده‌ها مقاله منتشرشده در مجله‌ها، پاسخ‌گوی بخشی از نیاز جست‌وجوکنندگان شده است؛ هرچند هنوز هم در ابتدای راهیم.

پس از این مقدمه و یادآوری وضع موجود، نوبت می‌رسد به سخن اصلی و روی سخن با «انجمن ریاضی ایران» است. انجمن ریاضی ایران که از جمله رسمی‌ترین، معتبرترین و باسابقه‌ترین انجمن‌های علمی کشور است، به نظر می‌رسد می‌تواند مرجعی شایسته برای امکان‌سنجی تأسیس «انجمن آموزش ریاضی ایران» باشد. به‌طور قطع استادان آموزش ریاضی کشور در جلسه‌ها، نشست‌ها و سمینارهای تخصصی ریاضی پیگیر درخواست تشکیل انجمن بوده‌اند. به‌طور نمونه در سال ۱۳۹۱، دکتر علی رجالی، نماینده (وقت) ایران در «کمیسیون بین‌المللی آموزش ریاضی» (ICMI)، در نامه‌ای خطاب به رئیس انجمن ریاضی ایران درخواست می‌کند که این انجمن ابتدا گروه «آموزش ریاضی انجمن ریاضی ایران» را تشکیل دهد و در آن گروه به بررسی امکان تشکیل «انجمن آموزش علوم ریاضی ایران» اهتمام ورزند (خبرنامه انجمن ریاضی ایران، شماره ۱۳۴، زمستان ۱۳۹۱).

و حالا هفت سال از آن درخواست می‌گذرد! هرچند «کمیسیون تخصصی آموزش ریاضی» در سال‌های اخیر به جمع حدود ۲۰ کمیسیون تخصصی انجمن ریاضی ایران افزوده شده است، اما سؤال اینجاست که «آیا تشکیل کمیسیون تخصصی کافی است؟!»

گستره آموزش ریاضی به‌عنوان یک حوزه مطالعاتی، خود دارای چندین محور اساسی و زیرمجموعه از قبیل روان‌شناسی، ماهیت و فلسفه ریاضی، جامعه‌شناسی، سیر تحول تاریخ ریاضی، برنامه‌ریزی درسی و... است و سزاوار نیست آموزش ریاضی با این حوزه گسترده و متنوع، تنها دارای کمیسیون تخصصی در انجمن ریاضی ایران باشد.

تولیت کنفرانس‌ها و سمینارهای تخصصی آموزش ریاضی، مدیریت و برنامه‌ریزی یکپارچه واحدهای تحصیلات تکمیلی دانشگاه‌ها، برنامه‌ریزی برای حضور فعال در سمینارها و کنفرانس‌های جهانی آموزش ریاضی، سامان‌دهی و انتشار خبرنامه‌ها، بولتن‌ها و مجله‌های تخصصی آموزش ریاضی، می‌توانند تنها بخشی از سرفصل‌های قابل توجیه برای تأسیس «انجمن آموزش ریاضی ایران» باشند.

طرح تأسیس انجمن ریاضی ایران طی بیانیه‌ای در شیراز و در سال ۱۳۴۹ مطرح شد. آیا بار دیگر شیراز می‌تواند خاطره‌ساز باشد و بیانیه پایانی «پنجاهمین کنفرانس ریاضی ایران» (در شهریور ۱۳۹۸) تأسیس انجمن آموزش ریاضی ایران را نوید دهد؟ امید که چنین باشد.