آبرو: معرفی گزیده فیلم‌های جشنواره بین المللی فیلم رشد با موضوع «تقویت مهارت‌های معلمی در کلاس درس»
۱۳۹۹/۰۲/۲۰
عنوان فیلم: آبرو
کارگردان: محمد حکیمی
قالب: داستانی
مدت‌زمان: ۶/۳۰ دقیقه
مخاطب فیلم: این فیلم برای پخش در جلسات شورای معلمان مدرسه، از جمله آموزگاران دوره‌های اول و دوم ابتدایی، پیشنهاد می‌شود.
خلاصه‌ی فیلم
صاحب یک فروشگاه گوش پسربچه‌ای را گرفته و او را به کلانتری آورده است. او از پسربچه، به دلیل دزدی از فروشگاهش، شکایت دارد. افسر نگهبان از پسربچه می‌خواهد علت دزدی‌اش را برایش روی کاغذ بنویسد. پسربچه با گریه علت را روی کاغذ توضیح می‌دهد. افسر نگهبان به یکی از افرادش دستور می‌دهد به مدرسه تلفن کند و مدیر مدرسه را به همراه معلم پسربچه فرابخواند. پسربچه می‌کوشد مانع از این کار آن‌ها شود، چرا که ...
«امیدوارم این همه سکوت شما علامت رضایت نباشد!»
بعد از مدت‌ها، برای ما معلمان منطقه، یک دوره‌ی آموزش ضمن‌خدمت چندساعته برگزار کرده بودند. ساعت برگزاری دوره بعدازظهر بود و تعداد زیادی از معلمان و آموزگاران توانسته بودند خودشان را به سالن برگزاری دوره برسانند. بعضی‌ها آمده بودند که فقط فهرست ثبت‌نام را پر کنند و زود بروند، اما مدرسی که برای کلاس انتخاب کرده بودند، کلاسش را طوری شروع کرد که خیلی‌ها از رفتن منصرف شدند و تصمیم گرفتند کمی بیشتر بمانند.
استاد دوره، پس از سلام و خوشامدگویی به دعوت‌شدگان، کلاسش را با تعداد زیادی سؤال شروع کرد. سؤالاتی که با آیا شروع می‌شدند:
• آیا وقتی وارد کلاس می‌شوید، به دانش‌آموزان سلام می‌کنید؟
• آیا چهره‌ای خشک و عبوس دارید یا به آن‌ها لبخند می‌زنید؟
• آیا حوصله دارید چند دقیقه‌ای به چهره‌های دانش‌آموزان نگاه کنید؟
• آیا حال و احوال آن‌ها را می‌پرسید؟
• آیا اگر دانش‌آموزی در کلاس غایب بود، سراغ او را می‌گیرید؟
• آیا اگر دانش‌آموزی لباس مشکی پوشیده بود، طوری که زیاد جلب توجه نکنید، به کنار میزش حرکت می‌کنید تا علت را جویا شوید؟
• آیا اگر یکی از دانش‌آموزان، به هر علتی، لباس فرم مدرسه‌اش را نپوشیده بود، او را به‌سرعت به اتاق ناظم یا مدیر می‌فرستید؟
• آیا اگر لباس دانش‌آموزی کمی کهنه یا پاره بود، او را با حرف‌هایتان تحقیر می‌کنید؟
• آیا شما از آن قبیل آموزگارانی هستید که هر وقت وارد کلاس می‌شوند، یک خط‌کش بلند فلزی، به‌عنوان وسیله‌ی کمک‌آموزشی (برای حفظ نظم و سکوت کلاس) در دست دارند؟
• آیا از تعداد دانش‌آموزانی که در کلاس شما هستند و بدون پدر یا مادر زندگی می‌کنند، اطلاع دارید؟
آیا و آیا و خیلی آیاهای دیگر که مدرس دوره با لبخند از معلمان حاضر در دوره می‌پرسید و ما فقط او را نگاه می‌کردیم. استاد کمی مکث کرد و گفت: «امیدوارم این همه سکوت شما علامت رضایت نباشد!» خیلی‌ها زدند زیر خنده. خیلی‌ها هم به فکر فرو رفتند. معلم‌های باسابقه به سال‌های دور معلمی خود سفر کردند و کمی در گذشته‌ی خود عمیق شدند. معلم‌های جوان‌تر هم به سال‌های نزدیک و نزدیک‌تر معلمی خود اندیشیدند. حتی چند نفری از جوان‌ترهای حاضر در دوره کم‌کم داشتند از تعجب شاخ درمی‌آوردند. شاید می‌خواستند از استاد بپرسند «مگر هنوز چنین معلمانی وجود دارند»؟ اما خجالت می‌کشیدند چیزی بپرسند. می‌دانستند که استاد از مطرح کردن این سؤالات هدفی دارد. پس باید صبر می‌کردند.
اینکه آن استاد کلاسش را چگونه ادامه داد و با چه مهارتی توانست همه‌ی معلمان حاضر را تا پایان کلاس روی صندلی‌هایشان بنشاند، بماند برای بعد. اما اگر در بین شما خوانندگان عزیز کسی هست که می‌خواهد بداند چرا در این شماره از مجله، بخش «هشت‌نما» را این‌گونه آغاز کردیم و این همه آیا را از آن استاد فرهیخته نقل قول کردیم، به شما پیشنهاد می‌کنیم فیلم کوتاه «آبرو» را ببینید. در فیلم «آبرو» با معلمی روبه‌رو هستیم که متأسفانه، به دلایلی، ویژگی‌های اخلاقی و حرفه‌ای شغل خود را از یاد برده و با رفتار نادرستی که با شاگرد اول کلاس دارد، او را به کاری ناخواسته وا می‌دارد.
فراموش نکنیم، رفتار معلم با دانش‌آموزان، الگویی عملی برای آنان است. معلم در عمل کردن به گفته‌های خود، نحوه‌ی برخورد با دیگران، سخن گفتن و حتی طرز نشستن، راه رفتن و پوشیدن لباس، می‌تواند برای دانش‌آموزان خود الگو باشد. در صفحه‌های ۷۱ و ۷۲ کتاب «احکام و آداب معلمان و استادان۱» در خصوص ویژگی‌های اخلاقی معلم (آموزگار، استاد یا هر آن کس که در کسوت تعلیم‌وتربیت مشغول است) آمده است:
• برنامه‌هایی برای خودسازی اخلاقی و تربیتی خود داشته باشیم.
• در برخورد با دیگران اخلاق اسلامی را رعایت کنیم.
• هنگام برخورد با شاگردان خود به آنان سلام کنیم.
• در همه‌ی مراحل صبور باشیم و سعه‌ی صدر داشته باشیم.
• خوش‌رو، خوش‌اخلاق، نرم‌خو، دارای اخلاص، تقوا و تواضع باشیم و از غرور بپرهیزیم.
• از تعصب بیجا اجتناب و شهامتِ گفتن کلمه‌ی «نمی‌دانم» را در خود تقویت کنیم.
بدون شک، تماشای فیلم کوتاه «آبرو» مهر تأییدی بر رعایت همه‌ی موارد گفته شده و گفته نشده خواهد بود تا برای همیشه بر پرده‌ی ذهن ما ثبت کند که: «معلمان در آینده‌ی جوامع و انسان‌ها چه نقش مهم و تأثیر‌گذاری دارند!»
معرفی کارگردان
محمد حکیمی متولد سال ۱۳۵۶ است. او فعالیت‌هایی همچون بازیگری، نویسندگی و کارگردانی فیلم را در سابقه‌ی هنری خود دارد. فیلم کوتاه «آبرو» دومین فیلم اوست که در سال ۱۳۹۸ با رأی هیئت انتخاب، به بخش مسابقه‌ی چهل‌ونهمین جشنواره‌ی بین‌المللی فیلم رشد راه یافته است.
پی‌نوشت
۱. «احکام و آداب معلمان و استادان»، مسعود صفی‌یاری، انتشارات نورالسجاد، چاپ اول، ۱۳۸۹.
۱۴۵۲
کلیدواژه (keyword):
هشت نما,تقویت مهارت های معلمی در کلاس درس,جشنواره بین المللی فیلم رشد