ریچارد۲ دوست داشت دستگاههای مکانیکی را سر هم کند. او در شش سالگی، یک ساعت زنگدار را از هم جدا میکرد و در نُه سالگی به پدرش در تعمیر ماشین چمنزنی کمک میکرد. او در دبیرستان، ساعتها وقت خود را صرف جداسازی و بازسازی تجهیزات استریو میکرد. در حال حاضر، او که یک جوان بزرگسال است برای یک شرکت تئاتر حرفهای بهعنوان تکنسین صدا کار میکند. والدین ریچارد در سنین کودکی علائق او را تشویق و به او کمک میکردند تا در آینده به یک جوان موفق تبدیل شود.
با این حال، ریچارد هرگز به عنوان یک فرد «بااستعداد» شناخته نمیشد. در واقع، مشکل او در مدرسه با ریاضی بود. تعریف از «کودک با استعداد» بهطور سنتی مبتنی بر مهارتهای مربوط به مدرسه است و به پنج تا ده درصد کودکانی که نمرات آزمون بالایی را به خاطر خوب نوشتن و برتری تحصیلی کسب کردهاند، محدود میشود. این قطعاً مهم است، اما امکان دارد صدها روش دیگر برای اینکه کودکان استعدادهایشان را نشان دهند، وجود داشته باشد. «دکتر دیوید جیمایرز۳، استاد روانشناسی در دانشگاه امید در میشیگان هلند۴ میگوید: «امروزه محققان هوش تأکید میکنند که تقریباً در همه کودکان (نه فقط آن پنج درصد مشهور) استعدادهای ویژهای وجود دارد. مطالعات در دانشگاه هاروارد نشان میدهد که بچهها میتوانند هوش خود را از طریق روشهای بسیار مختلف، مانند کلمات، اعداد، موسیقی، تصاویر، ورزش یا تواناییهای «با دست» و توسعه اجتماعی یا عاطفی نشان دهند. یک مشاهدهکننده ناشناس دیگر میگوید: همه کودکان با استعدادند، اما برخی تواناییهای خود را بعد از دیگران نشان میدهند.» شما میتوانید نقش مهمی در بیداری استعدادهای نهفته یا توسعه تواناییهای فعلی کودکتان از طریق تجربهای که شما در خانه به او میدهید، داشته باشید.
در اینجا پنجاه روش را به شما معرفی میکنیم تا کودک شما، صرفنظر از اینکه چه استعدادهایی دارد، بتواند با استفاده از آنها بهترین باشد.
۱. اجازه دهید کودکتان خودش علائقش را کشف کند. به فعالیتهایی که او انتخاب میکند توجه کنید. بازی در اوقات فراغت میتواند بسیاری از استعدادهای او را شکوفا کند.
۲. کودکتان را در معرض طیف گستردهای از آزمایشها قرار دهید. او ممکن است استعدادهای نهفته خویش را فعال کند. تصور نکنید به دلیل اینکه کودک شما در یک حوزه علاقه نشان نداده است، استعداد ندارد.
۳. به فرزند خود اجازه اشتباه کردن بدهید. اگر او همه چیز را بهطور کامل انجام دهد، هرگز فرصت اشتباه کردن برای کشف و توسعه یک استعداد را به دست نخواهد آورد.
۴. سؤال بپرسید. با پرسیدن سؤالهای جذاب به کودک خود در شناخت شگفتیهای جهان کمک کنید: چرا آسمان آبی است؟ سپس پاسخ سؤال را با همدیگر پیدا کنید.
۵. پروژههای ویژه خانواده طراحی کنید. خلاقیت به اشتراک گذاشته شده میتواند یک استعداد جدید را کشف کند یا توسعه دهد.
۶. کودکتان را به زور وادار نکنید یاد بگیرد. اگر کودکان را هر روز برای یادگیری درسهای خاصی میفرستیم به این امید که استعدادهایشان پرورش یابد، ممکن است به آنها استرس یا خستگی بیش از حد وارد شود. تشویق کنیم، ولی اجبار در کار نباشد.
۷. انتظارات زیادی داشته باشید، اما بدانید که این انتظارات باید واقعبینانه باشند.
۸. وظایف زندگیتان را تقسیم کنید. شکلهای مختلف موفقیت را با دادن وظایف به کودکتان به او نشان دهید. بگذارید او شما را هنگام انجام فعالیتهای مهم نگاه کند و اجازه دهید تا در این فعالیت درگیر شود.
۹. یک محیط سرشار از احساس فراهم کنید. چیزهایی در پیرامون خانه قرار دهید که حواس را تحریک خواهد کرد؛ چیزهایی مثل رنگهای انگشتی، اسباببازیهای ضربی مثل طبل.
۱۰. برای یادگیری، شور و علاقه خود را سرزنده نگه دارید. فرزندتان از شما تأثیر میپذیرد و الگو میگیرد.
۱۱. کودک خود را با زدن برچسبها محدود نکنید. این برچسبها ممکن است شهرتی را به کودک تحمیل کند که با استعدادهای درونی او مطابقت نداشته باشد.
۱۲. به عنوان یک خانواده، بازیها را بهصورت دستهجمعی انجام دهید.
۱۳. یک زمان منظم برای خواندن، گوش دادن به موسیقی و ... و صحبت کردن با خانواده اختصاص دهید.
۱۴. برای شناخت کودکتان از جهان، اشیای مرجع و در دسترس را ارائه کنید.
۱۵. به کودک خود اجازه شرکت در فعالیتهای عمومی مورد علاقهاش را بدهید.
۱۶. برای پرورش خلاقیت کودک خود از طنز، لطیفه و داستانهای کودکانه استفاده کنید.
۱۷. در مورد چیزهایی که کودکانتان انجام میدهند انتقاد یا قضاوت نکنید. اگر کودک احساس کند که مورد ارزیابی قرار گرفته، ممکن است که استعدادهای خود را به مرحله شکوفایی نرساند.
۱۸. با کودک خود بازی کنید برای اینکه نشان دهید احساس بازیگوشی در وجود شما هم هست.
۱۹. خانواده خود را در موفقیتتان سهیم بدانید. به منظور افزایش اعتمادبهنفس در مورد چیزهای خوبی که در طول روز اتفاق افتاده است، صحبت کنید.
۲۰. برای کودک خود، دسترسی به رایانه را در خانه، مدرسه یا کتابخانه عمومی فراهم کنید.
۲۱. به صحبتهای کودکتان گوش دهید. چیزهایی که او در مورد آنها توجه بسیاری دارد ممکن است سرنخی برای ارائه استعدادهای ویژهاش باشد.
۲۲. برای خلاقیت کودک خود، یک فضای ویژه در خانه اختصاص دهید.
۲۳. کودکتان را هنگام احساس مسئولیت در خانه، وقتی کار مشکلی را به صورت کامل در زمان معین انجام میدهد، تشویق کنید.
۲۴. از مکانهای جدید به صورت خانوادگی بازدید کنید.
۲۵. به کودک خود اسباببازیهای نامحدود بدهید؛ اسباببازیهایی مانند لگوها و عروسک که بازی تخیلی را پرورش میدهد.
۲۶. به کودک خود برای اینکه به سادگی افکار پوچ و عجیب را بشناسد، فرصت نامحدود بدهید.
۲۷. داستانهای الهامبخش افرادی را که در زندگی موفق بودند به اشتراک بگذارید.
۲۸. با پاداشها به کودک خود رشوه ندهید. استفاده از این روش انگیزشی برای عملکرد کودکان، این پیام را به آنها ارسال میکند که یادگیری بدون پاداش نباید انجام شود.
۲۹. پیشنهاد کنید که فرزند شما برای تمرکز روی استعدادهایش به گروه همسالان خود بپیوندد.
۳۰. در مورد اخباری که علائقش را تحریک میکند، بحث و گفتوگو کنید.
۳۱. از تبعیض جنسیتی دلسرد نشوید، کودک خود را در معرض اسباببازیها و فعالیتهای هر دو جنس مربوط به دختر و پسر قرار دهید.
۳۲. از مقایسه کودک خود با دیگران اجتناب کنید. به کودک خود با مقایسه خودش نسبت به عملکردی که در گذشته داشته است، کمک کنید.
۳۳. والدینی توانا برایش باشید.
۳۴. از رویدادها و نهادهای اجتماعی برای فعال کردن علائق کودکتان استفاده کنید. اموری مانند: رفتن به کتابخانه، موزه، کنسرتها و انجام بازیها.
۳۵. برای قوی کردن نقاط قوت کودکتان به او هدیه بدهید.
۳۶. فرزندتان را تشویق کنید که در مورد آیندهاش فکر کند. از دیدگاههای او بدون اینکه او را به زمینه خاصی سوق دهید، حمایت کنید.
۳۷. کودک خود را با افراد خوشذوق و بااستعداد آشنا کنید.
۳۸. درباره خانهتان بهعنوان یک مکان یادگیری فکرکنید. آشپزخانه مکانی عالی برای آموزش ریاضی از طریق پختوپز است.
۳۹. احساسات را به اشتراک بگذارید. استعدادهای یک کودک میتواند با احساسات سرکوبشده از بین برود.
۴۰. فرزندتان را به خواندن تشویق کنید.
۴۱. به داشتن فرزندتان افتخار کنید.
۴۲. با فرزند خود در زمینههای مورد علاقهاش کار کنید.
۴۳. به کودکتان بیاموزید که به بصیرت و تواناییهای او اطمینان و اعتقاد دارید.
۴۴. به فرزندتان فرصت انتخاب بدهید. این کار، نیروی اراده و ابتکار را در او تقویت میکند.
۴۵. به فرزندتان چگونگی استفاده از کتابها را برای افزایش علاقه نشان دهید.
۴۶. یک منطقه از خانه را برای نمایش خلاقیت در نظر بگیرید و جایزه آن را کنار بگذارید.
۴۷. فرزندتان را تشویق کنید تا مسائلی را که برایش دشوار است، برعهده بگیرد. به او کمک کنید تا با هر محدودیتی مقابله کند.
۴۸. رابط بین استعدادهای ویژه فرزندتان و دنیای واقعی باشید. به او کمک کنید تا روزنهای برای استعدادهای خود پیدا کنند.
۴۹. نوشتههای کودکان را که احترام و استعدادها را توسعه میدهد به نمایش بگذارید. کتاب مانند موتور کوچکی است که میتواند نگرش «میتوان انجام داد» را تقویت کند.
۵۰. فرزند خود را همانگونه که هست، قبول کنید.
پینوشتها
1.Thomas Armstrong
2. Richard
3. David G. Myers
4. Holland, Michigan
منبع
1. http:// www. institute4 learning. com/ articles/ 50- ways. php.