باز هم مهر از راه می‌رسد و اشتیاق و شور و شوق، با نگرانی و دلواپسی درهم تنیده می‌شود! آغاز سال تحصیلی، در فصلی پرنور و حیات‌بخش، همیشه، هم برای دانش‌آموزان و والدین و هم برای معلمان، با نوآوری و آمادگی برای کسب دانش، بالابردن علم و خرد و کسب تجربه‌های تازه همراه است. همه گرد هم می‌آیند تا با هم خانه‌ای جدید بنا کنند؛ خانه‌ی دومی، گرم و صمیمی، برای همه؛ مأمنی با نام مدرسه که قرار است در آن انس و الفتی صورت بگیرد و در فضایی شاد و آرام، جان تشنگان دانش و علم سیراب شود.
مهر شروعی دوباره است تا آگاهی‌های بیشتری کسب کنیم و با دانش و بینش بیشتر، به استقبال ناشناخته‌های جهان هستی برویم. به سلاح علم مفید و عمل درست مجهز شویم و راه را بهتر بشناسیم؛ همراه با همراهانی مصمم‌تر، همفکرانی تازه‌تر، اندیشه‌ای متعالی‌تر و شناختی عمیق‌تر.
آموزگاران باید بکوشند بعد از پراکندگی خاطری طولانی، دوباره تمرکز حواس را در دانش‌آموزان تقویت و تعدد و تنوع اذهان را به یک جهت جمع کنند و به‌سرعت متناسب برای درک مطلب و یادگیری برسانند.
باید دوباره تمهیداتی بیندیشند تا با به‌کارگیری خلاقیت و ایجاد تنوع، تکالیف را جذاب و سرگرم‌کننده کنند تا دانش‌آموزان دچار خستگی و بی‌حوصلگی نشوند و تا پایان سال با امید و انگیزه به کار و فعالیت ادامه دهند.
هر آموزگاری باید روحیات و حساسیت‌های دانش‌آموزان خود را در نظر بگیرد تا بتواند با درک شخصیت منحصربه‌فرد هر یک و احترام به تک‌تک آن‌ها، فضایی امن و پرعاطفه بسازد تا اهداف آموزشی و پرورشی و مقاصد تعلیمی و تربیتی به بهترین شکل محقق شوند.
یکی از مهم‌ترین وظایف و نقش‌های آموزگار، نظارت و دخالت نامحسوس‌ـ و حتی گاهی محسوس و ملموس‌ـ در روابط و شکل‌گیری دوستی‌ها و احیاناً قطع موقت ارتباط بین برخی از دانش‌آموزان است. گاهی توجه معلم به نوع روابط ایجادشده بین شاگردان، توجه به گروه‌بندی‌ها و توجه به دلایل اختلافات بین بچه‌ها، می‌تواند پیشگیری‌کننده یا گره‌گشای بسیاری از مسائل و مشکلات کلاس باشد. دخالت غیرمستقیم آموزگار گاهی می‌تواند در دوستی به انتخاب‌هایی منجر شود که دانش‌آموزان و کلاس را به سرعت و پیشرفت برساند، نه احیاناً فقط سرگرمی و وقت‌گذرانی در مدرسه باشد.
گاهی مسائل حل‌نشده‌ی ارتباط در کارهای گروهی، بهانه‌ی شکل‌گیری اختلافات عمیق بین دانش‌آموزان می‌شود. معلم می‌تواند با ایجاد راه‌های ارتباطی کاربردی و با انتخاب‌ها و جابه‌جایی‌های به‌موقع و مناسب، بهترین تأثیر را در حل این‌گونه مشکلات داشته باشد.
شرایط خاص مهر
با توجه به شرایط خاص سال تحصیلی گذشته، احتمالاً مهر امسال با فضایی بسیار متفاوت‌تر از قبل روبه‌رو خواهیم بود. از سویی دل‌تنگی‌ها و استراحت زیاد و انتظار دیدار مجدد دوستان ممکن است شور و شوق و انگیزه‌ی بیشتری را برای شروعی دوباره رقم بزند و از سویی ممکن است ایجاد عادت‌های جدید، تغییر ساعات خواب و احیاناً خو گرفتن به فضای مجازی و روش‌های دیگر یادگیری، فضای واقعی را برای شروع دوباره دشوارتر کند!
در هر تابستان، به‌ویژه در تعطیلات طولانی تابستان امسال، احتمال زیادی وجود دارد که دانش‌آموزان از طریق فناوری‌های جدید، فعالیت‌های جذاب و تازه‌ای یاد گرفته‌باشند و حتی در شیوه‌های یادگیری‌شان، به راه‌های جدید (ازجمله فیلم و سرگرمی) خو گرفته باشند. معلم نیز باید به ایده‌ها و شیوه‌های جدید مجهز و حتی از دانش‌آموزان جلوتر باشد. باید به منابعی غنی از سرگرمی، جدول، فیلم فانتزی، آزمونک آنلاین و... دسترسی داشته‌باشد تا بتواند هر لحظه با دست پر کلاس را برای دانش‌آموزان جالب و جذاب نگاه دارد.
احتمالاً یکی از نگرانی‌های مشترک معلمان این است که چگونه چنین دانش‌آموزانی را دوباره به ورطه‌ی جدیت و سخت‌کوشی بکشانند و ذهنشان را آماده‌ی فراگیری مطالب جدی و منسجم کنند! معضل احتمالی دیگر کنترل و نظم‌دهی مجدد به دانش‌آموزانی است که ماه‌ها طبق شرایط ایده‌آل خود زندگی کرده‌اند!
علاوه بر این، هر آموزگاری باید در سال جدید در برخورد با دانش‌آموزان جدید آهنگ معمول خود را پیدا کند. هرسال که می‌گذرد، دانش‌آموزان، حتی آن‌ها که احتمالاً از قبل می‌شناسیم یا احیاناً قبلاً هم معلمشان بوده‌ایم، ممکن است ادراک و شناخت، مهارت‌ها و عادت‌های جدیدی کسب کرده باشند! نباید به شناخت قبلی و قدیمی‌مان اکتفا کنیم؛ باید از نو بشناسیمشان و از نو فرصت‌های جدیدی برای ارتباط و شناخت ایجاد کنیم.
ارتباط با اولیا و برگزاری جلسات با خانواده‌ها در اوایل سال و حتی پیش از شروع سال تحصیلی، به‌ویژه با شرایط خاصی که امسال با آن مواجه بودیم، از دیگر ملزومات شروع سال تحصیلی توأم با آرامش است.
امیدواریم با عنایت الهی و با همدلی و همکاری همه‌جانبه‌ی اولیای خانواده و مدرسه، با وجود شرایط متفاوت، بتوانیم امسال یکی از بهترین سال‌های تحصیلی را پیش رو داشته باشیم.
۱۷۳۱
کلیدواژه (keyword):
رشد آموزش ابتدایی,یادداشت