مقدمه
اهمیت آموزش زبان بهعنوان ابزار تفهیم و تفاهم بر کسی پوشیده نیست. بدون شک هر فارسیزبانی برای آنکه بتواند مقصود دیگران را دریابد یا دیگران را از تفکر و اندیشه خویش بهرهمند کند، نیازمند است زبان فارسی و مهارتهای آن (شنیدن، گفتن، خواندن و نوشتن) را به نیکی بیاموزد.
در کنار زبان فارسی، آشنایی با گنجینه هزارساله ادبیات فارسی ضروری است و از این میان، با توجه به جایگاه ویژه سعدی شیرازی در تاریخ ادبیات فارسی و نقش برجسته او در فرهنگ و ادب ایران اسلامی، شناختن و شناساندن ویژگیهای شخصیت، آثار، دوران تاریخی و اجتماعی، تأثیرگذاری و تأثیرپذیری از او، بهعنوان یک میراث گرانقدر فرهنگی، مفید بهنظر میرسد. این امر جدای از تأثیری که در پرورش ذوقها دارد، خود عاملی مؤثر در آموزش بهتر و یادگیری اثربخش بهحساب میآید. طرحی که معرفی خواهیم کرد، برای پاسخگویی به این نیاز طراحی شده است. در این برنامه کوشش شده است تا دانشآموزان در طول یک برنامه میانمدت سهساله در دوره تحصیلی ابتدایی (دوره دوم)، مهارتهای ذهنی و عملی لازم را فرا بگیرند.
گروه هدف: دانشآموزان پایههای چهارم، پنجم و ششم
اهداف کمی: مشارکت صددرصدی دانشآموزان
اهداف کیفی: تقویت درس زبان و ادبیات فارسی، ایجاد انگیزه در کلاس درس، تقویت قدرت حافظه یادگیری بلندمدت، افزایش دامنه لغات ادبیات فارسی، یادگیری و فهم عمیقتر مفاهیم سایر کتابهای درسی، توجه به بحث نوشتاری، فراهمکردن زمینه خلاقیت در دانشآموزان.
این برنامه در دو مرحله آموزشگاه، و ناحیه یا منطقه مورد اجرا گذاشته میشود.
معرفی کتاب مورد استفاده
کتاب «ورقی از گلستان در دبستان» حکایتهایی ساده و کوچک، اما پرمحتوا و متناسب با سن دانشآموزان هر پایه دبستان را دربر دارد. حکایتها بهگونهای انتخاب شدهاند که جنبه آموزشی، بهخصوص آموزش مهارتهای زندگی داشته باشند. در این کتاب، برای دوره دوم ابتدایی، حدود 27 حکایت، همراه با نقاشی، به همراه دیباچه گلستان سعدی به چاپ رسیده است.
نحوه اجرا
در این برنامه، هرکدام از آموزگاران مدرسه، با توجه به ساعت اختصاصی برنامه ویژه مدرسه (بوم) و ترکیب آن با زنگ فارسی، در هفته دو ساعت از زمان آموزشی را به آموزش این حکایتها اختصاص میدهند.
ـ هر گروه حکایتهایی از گلستان سعدی را با راهنمایی آموزگار خویش انتخاب و به شکلهای متنوع در قالب نمایش، ایفای نقش، حفظ، خواندن، تفسیر، نقاشی و زیبانویسی اجرا میکند یا با خط زیبا به رشته تحریر درمیآورد. از آبانماه تا اسفندماه، در هر پایه 9 حکایت توسط هر گروه کار میشود.
ـ در اسفندماه، اداره هر منطقه جشنواره پایانی را برگزار میکند. در این جشنواره ادارهها ارزیابی میشوند. ملاک ارزیابی ادارهها به شرح جدول است.
انتظارات
ـ ترغیب مدیران مدرسهها و آموزگاران توسط رؤسای اداره، معاونان آموزش و کارشناسان مربوطه؛
ـ ترغیب دانشآموزان پایههای چهارم، پنجم و ششم توسط مدیران و آموزگاران مدرسه؛
ـ زمینهسازی برای آشنایی بیشتر با زبان و ادبیات فارسی، ادبیات کودکان و نوجوانان، چهرههای برجسته ادبیات کشور ایران و شناخت بیشتر آنها با آثار عمده آنها، سبک نثر و نظم فارسی، اصول و قواعد کلی دستور زبان فارسی و بالاخره مهارتهای خوانداری و نوشتاری؛
ـ بالا رفتن اعتمادبهنفس دانشآموزان.
محتوا
ـ کتابچههای ورقی از گلستان در دبستان. هر کتابچه با توجه به پایه تحصیلی، 9 حکایت دارد و بهصورت رایگان در اختیار دانشآموزان قرار میگیرد.
ـ فایل کتابها برای ادارهها ارسال خواهد شد تا در اختیار مدرسهها قرار گیرد.
با توجه به اجرای مطلوب این برنامه در مدرسههای ابتدایی استان فارس، مشاعرهای دانشآموزی در صداوسیمای استان برگزار شد که تقریباً تمام شرکتکنندگان آن دانشآموزان ابتدایی بودند. همچنین، انتخاب دانشآموزان بهعنوان مجری اکثر برنامهها و گروههای خیرمقدم برای سایر ادارهها، از برونداد این برنامه است.