خانم موسوی خبر دار شدیم که در سطح استان، فعالیت‌هایی، اعم از آموزش مجازی یا مهارتی، برای سال جاری در نظر گرفته شده است. اهم آن‌ها را ذکر بفرمایید.
بله. معاونت ابتدایی اداره‌ی کل آموزش‌وپرورش استان خوزستان در زمینه‌ی آموزش‌های مهارت‌آموزی یا عدالت آموزشی و آموزش مجازی، طرح‌ها و برنامه‌هایی تدارک دیده‌است که عبارت‌اند از:
تهیه و توزیع بسته‌های آموزشی (درس‌نامه، خودآموز و ...) بین 4635 دانش‌آموز در سطح استان؛
تهیه‌ی فیلم‌ها و پویانمایی‌های آموزشی با بارگذاری 800 فیلم آموزشی دوره‌ی ابتدایی در تارنمای آپارات اداره‌ی کل آموزش‌وپرورش استان؛ تولید 95 فیلم آموزشی در استودیو آوای مدرسه و 25 تکلیف مهارتمحور علوم پایه‌ی سوم ابتدایی برای بارگذاری در شبکه‌ی شاد؛ اجرای طرح انس با قرآن کریم به‌منظور تعمیق تربیت اسلامی.
خیرین مدرسه‌ساز
امــروزه خیـرین در بسیـاری از فعالیت‌های عام‌المنفعـه‌ی جامعه شرکت دارند. اینجا هم می‌بینیم که خیرین در کنار سایر حرکت‌ها، در نهضت مدرسه‌سازی نیز شرکت می‌کنند. خانم موسوی از این حرکت هم صحبت می‌کند.
طرح خیرین آموزشی ما از اقداماتی است که به منظور ارتقای سطح آموزشی دانش‌آموزان لازم و جلب مشارکت همکاران داوطلب خیر با عنوان (خیرین آموزشی) که از سال تحصیلی 93-92 تاکنون در حال اجراست. در ادامه‌ی آن در ارتباط با انسداد مبادی بی‌سوادی در جذب کودکان بازمانده از تحصیل و تولید محتوا ویژه‌ی کلاس‌های دوزبانه هم اقدامات بی‌وقفه ادامه دارد.
به‌‌رغم بروز بیماری کرونا، جریان یاددهی ـ یادگیری ادامه دارد
از معاون آموزش ابتدایی اداره‌ی کل آمـوزش‌وپرورش خوزستان می‌پرسیم بـا دقـت در وضـعیت موجـود چـه مشکلات احتمالی یا حتمی در زمینه‌ی این فعـالیت‌ها به‌ویـژه در روزهـای شیوع کرونا پیش رو دارید؟
موسوی جواب می‌دهد: «به دلیل برخی کمبودها و نبود زیرساخت‌های لازم در آموزش دانش‌آموزان در فضای مجازی و برخوردار نبودن بعضی اولیا از نعمت سواد یا وضعیت مالی، مشاهده می‌شود در شرایط امروز تهیه‌ی گوشی هوشمند یا تبلت دشوار است و این به روند یاددهی ـ یادگیری آسیب می‌زند. دیگر نبود آموزگار رسمی و مجرب جهت توسعه کیفی و کمی پیش‌دبستانی در مناطق دارای ضریب محرومیت است که فعالیت ما را در دوره‌ی ابتدایی با محدودیت روبه‌رو می‌سازد. البته با توجه به شیوع ویروس کرونا و نگرانی خانواده‌ها، ثبت‌نام نوآموزان پیش‌دبستانی از 101 هزار نوآموز به حدود 43 هزار نفر کاهش یافته است. ضروری است در این زمینه توصیه‌های لازم به والدین گرامی صورت پذیرد تا براساس دستورالعمل طرح پوشش سراسری نوآموزان و آموزش مجازی پیش‌دبستانی رایگان نسبت به ثبت‌نام فرزندان 5 ساله خود در مراکز پیش‌دبستانی مجازی که در هر منطقه آموزش‌وپرورش ایجاد گردیده است سریعاً اقدام نمایند.»
آموزش عشایری
بخش قابل‌توجهی از آمار فعالیت استان در ارتباط با آموزش عشایری است.
معاون آموزش ابتدایی در ارتباط با آموزش عشایر و مناطق دوزبانه در ایام شیوع کرونا و فعالیت‌های مربوط به آن می‌گوید: «به‌طور خلاصه تهیه بستـه‌های آمـوزشی و درس‌نـامه‌ی آموزش حضوری در مدارس با آمار زیر 50 نفر و اهدای تعدادی تبلت به دانـش‌آموزان عشایـر از جملـه فعالیت‌های این معاونت بوده است.»
بهره‌مندی از مجلات رشد
وضعیت اشتراک و ترویج مجلات رشد از جمله رشد ابتدایی در استان چگونه است و برای ترویج فرهنگ مطالعه چه طرح‌هایی دارید؟ این سؤالی است که شاید خیلی جاها مطرح باشد.
خانم موسوی پاسخ می‌دهد: «در سال گذشته و البته با شیوع کرونا که محدودیت‌هایی را ایجاد کرد، سه شهرستان ما از مجلات رشد استفاده نمودند. در زمینه‌ی بهره‌مندی از مجلات رشد و ترویج آن در فضای آموزشگاهی استان ما پیشنهادهایی داریم:
1. مـدیران مدارس جهت ایجاد انگیزه در دانش‌آموزان تشویق‌هایی در نظر بگیرند. به‌طور مثال برگزاری مسابقه و اهدای جوایز به نفرات برتر.
2. درصد مالی بالاتری از اشتراک مجلات به مدیران تعلق بگیرد تا انگیزه‌ی بیشتری جهت پیگیری امور داشته باشند.
ترغیب به مطالعه و خواندن مجلات رشد
معاون آموزش ابتدایی خوزستان در ترویج فرهنگ مطالعه مجلات رشد هم پیشنهادی دارد. او می‌گوید:
ـ باید تنوع مطالب و جذابیت مجلات را بالاتر ببریم تا همکاران و دانش‌آموزان رغبت بیشتری به مطالعه داشته باشند.
ـ با توجه به وضعیت موجود بیماری کرونا شرایط جهت استفاده‌ی مخاطبان از مجلات رشد به‌صورت الکترونیکی فراهم شود.
ـ ایجاد فرصت‌های متنوع یادگیری (شاهنامه‌خوانی و داستان‌سرایی) به ترویج فرهنگ مطالعه کمک کرده و سطح سواد خواندن را بالا می‌برد.
ـ مطالب مجلات رشد متناسب با محتوای کتاب‌های درسی باشد تا آموزگاران در راستای تدریس از مطالب مجلات استفاده کنند.
فعالیت‌های اداره‌ی تکنولوژی و گروه‌های آموزشی ابتدایی در توانمندسازی آموزگاران
- تقویت جایگاه و کارکردهای گروه‌های آموزشی ابتدایی
- اجرای جشنواره‌ی الگوهای برتر تدریس
- ارتقای کمی و کیفی ارزشیابی توصیفی
- توانمندسازی معلمان با محوریت مدرسه (اقدام‌پژوهی ـ درس‌پژوهی و ...)
- تحت پوشش قرار دادن دانش‌آموزان در فعالیت‌های پژوهـشی (جشـنواره‌ی جـابربن حیان ـ بازی و یادگیری ـ عید و داستان ـ تکالیف مهارتمحور و ...)
در یک نگـاه کلی گروه‌هـای آموزشی از پرکـارترین و مـوفـق‌تریـن ادارات آمـوزش‌وپرورش هر منطقـه است. آموزگاران و مربیان یا اعضای ستادی مستقر در آن به برنامه‌ریزی و مشارکت در برگزاری جشنواره‌ها و نقد تحلیل علمی برنامه‌های درسی در جمع معلمان می‌پردازند. تبادل نظر و آسیب‌شناسی برنامه‌ها و ابراز خلاقیت‌ها از ویژگی‌های این گروه‌هاست.
آموزگار چندپایه
در ادامه‌ی معرفی فعالیت‌های تـعلیم‌وتربــیتی در اداره‌ی کــل آموزش‌وپرورش خوزستان در این فرصت به گفت‌وگو با آقای سیداحمد هاشمی یکی از آموزگاران موفق چندپایه در منطقه‌ی 3 کارون با 13 سال سابقه‌ی تدریس رفته‌ایم.
آقای هاشمی از سوابق کاری خود بگویید.
در سال 1388 از تربیت معلم فارغ‌التحصیل شده و از دورترین مدارس چندپایه کار خود را آغاز کرده‌ام و الان 13 سال تدریس را پشت سر گذاشته‌ام. اکنون در مدرسه‌ی چندپایه ناحیه سه، کارون و در منطقه‌ی باوی به تدریس مشغول هستم.
شنیده‌ایم نویسنده کتاب هستید؟
بلـه. «سـروده‌های بهـداشتـی» از تـألیفـات مـن است و همچنین سناریوهای چندپایه و چندین مقاله درخصوص چندپایه دارم. وبلاگ من در مجلات رشد به‌عنوان وبلاگ موفق انتخاب شده است. در کانال‌های ارتباطی به تولید و نشر مطالب چندپایه می‌پردازم و تمام مطالب این کانال‌ها در سایت و کانال دبیرخانه چندپایه بازنشر شده است. در ضمن رابط کشوری چندپایه و سرگروه و مدرس استانی نیز هستم.
از سختی‌های تدریس در چندپایه بگویید.
اینجـا بچـه‌هایی هستند که به دلایل مختلـف از تحـصیل باز می‌مانند. به همین جهت برای جذب دانش‌آموزان ترک‌تحصیل و رفع برخی مشکلات آن‌ها تلاش می‌کنم. در چنین مواردی داریم آموزگارانی را که از اولیا به‌عنوان همیار مدرسه و به‌طور داوطلبانه استفاده می‌کنند. من نیز با دعوت این‌گونه افراد آن‌ها را با مشکلات آشنا ساخته و از همیاری‌شان بهره می‌برم. از جمله همکاری‌های اولیا در مقابله با بلایای طبیعی مانند سیل است که با حضور خود در محل تلاش می‌کنند دانش‌آموزان روحیه و انگیزه خود را از دست ندهند. مشکلات نمی‌تواند روند یاددهی ـ یادگیری را در اینجا کند یا متوقف سازد. با حضور اولیا و حمایت‌های مسئولان، آموزش را حتی با بازی پیش می‌بریم.
چه بازی‌هایی انجام می‌دهید؟
شاید باور نکنید اما یک مثال بزنم. بازی ساده‌ی هفت‌سنگ می‌تواند هم تفریح باشد و هم آموزش جمع و تفریق و هم یک حرکت ورزشی.
آیا در وضعیت کرونایی کلاس شما متوقف شد؟
در وضعیت شیوع کرونا از میان 63 دانش‌آموزان تنها 2 دانش آموزش به فضای مجازی دسترسی داشتند. اما توقفی در کار نبود. خودم بسته‌ی آموزشی درست کردم. دروس حفظی از طریق تمرین‌های خودآموز به‌صورت چاپ شده و دروسی مثل ریاضی و فارسی از طریق فیلم را آموزش دادم. در فضای مجازی هم فعالیت داشتم. تمام اهالی که گوشی داشتند را شناسایی کردم و از میان افرادی که دسترسی داشتند به‌عنوان رابط و یاور آموزشی استفاده نمودم. آن عزیزان مطالب را دریافت و به بچه‌ها می‌رساندند. از رابطان و یاوران تقدیر کردم و کار به جایی رسید که در حال حاضر دانش‌آموزان ما در شبکه‌ی شاد حضور صددرصدی داشتند.
آموزگار پایه‌ی سوم
در اینجا با یک آموزگار مجرب و باانگیزه در حمیدیه به گفت‌وگویی کوتاه می‌نشینیم. معصومه عنصری آموزگار پایه سوم دبستان منطقه‌ای کم‌برخوردار در شهر حمیدیه است.
خانم عنصـری دربـاره‌ی قدم‌های اول شروع به کارتان توضیح دهید.
در ابتدا با مدرک لیسانس مدیریت و برنامه‌ریزی به‌عنوان مربی پیش‌دبستانی و پس از آن به‌صورت حق‌التدریس مشغول به کار شدم. با توجه به اینکه به هنر معرق هم آشنا هستم به‌عنوان صنعتگر صنایع‌دستی در رشته معرق‌کاری مربی‌گری کرده‌ام.
داستان استفاده از بدنه‌ی یخچال در آموزش چه بود؟
در روزهایی که مدرسه براثر شیوع کووید 19 تعطیل و آموزش مجازی می‌شـد تـلاش برای استـمرار فرایند آموزش باعث شد تا دست به ابتکار بزنم و از بدنه‌ی یخچال به‌عنوان تخته کلاس استفاده کنم. با نوشتن عبارات و مفاهیم درسی روی یخچال خانه‌مان از مطالب عکس و ویدئو تهیه می‌کردم و برای دانش‌آموزان در فضای مجازی ارسال می‌کردم.
آیا از نتیجه‌ی کار راضی بودید؟
از آنجایی که دست به قلم هستم و مطالعه می‌کنم به‌راحتی با مخاطب ارتباط ایجاد می‌کردم و نتیجه برایم راضی‌کننده است.