در آموزش مجازی، ایجاد ارتباط معنادار در یادگیری مفاهیم پایه برای دانشآموزان دوره ابتدایی چالشی جدی است.
آموزش مجازی در دنیا از سالها قبل شروع شده، اما چون خاستگاه آن، آموزشهای بزرگسالان بوده است، برای کودکان چندان کاربردی ندارد.
در کشورهای دنیا از فناوریهای نوین بیشتر برای غنیسازی محیط یادگیری، مثل طراحی کتابهای دیجیتال و مدرسههای هوشمند استفاده میشود، اما اینکه آموزش مجازی بهطور کلی جایگزین آموزش حضوری شود، برای کودکان، بهخصوص کودکان سال اولی، چالشی جدی است.
کودکان در مدرسه از طریق تعامل با معلم و سایر همکلاسان، در جنبههای اجتماعی رشد میکنند. از طرف دیگر، برای دانشآموزان سال اول دبستان، ایجاد ارتباط معنادار در یادگیری مفاهیم پایههای خواندن، نوشتن و حسابکردن، چالشی جدی است؛ به همین دلیل در بازگشایی مدرسهها در اکثر کشورهای دنیا، ابتدا کلاسهای پایه اول باز میشوند.
در دوره ابتدایی دانشآموزان مهارتمحورند و از طریق عملی یا دستوری آموزش میبینند و آموزش مجازی، به دلیل اینکه توانایی آموزشهای مهارتمحور را ندارد و نمیتواند مهارتهای عملی را آموزش دهد، برای این دانشآموزان چالشی جدی محسوب میشود.
در پی شیوع ویروس کرونا و ابتلای تعداد زیادی از هموطنان به این بیماری، بنا بر اقتضای خانوادهها برای ممانعت از بیرون رفتن دلبندانشان از منزل و اصرار بر تعطیلی مدرسهها، آموزش مجازی جایگزین آموزشهای مدرسهها شد و روزبهروز هم رونق میگیرد.
راهاندازی کانالهای آموزش مجازی توسط معلمان و پیگیری آموزش درسها نیز مکملی بر آموزشهای مجازی سراسری شدهاست و در حالیکه همگان عزم را برای زمینگیر کردن ویروس کرونا جزم کردهاند، معلمان نیز از وظایفشان غافل نشدهاند.
اکنون با فعالشدن آموزشهای مجازی، از سنگینی هراس و دلواپسی خانوادهها برای فرزندانشان کاسته شده است، چرا که در زمانی که در منزل و فضای بهداشتی به سر میبرند و خانوداهها از دغدغه و هراس تهدید سلامتی آنها آرامش خیال دارند، آموزشهای دانشآموزان نیز بهموقع انجام میشود و ارتباطی معقول بین دانشآموزان و معلمان ایجاد شده است.
در این بین، برخی معلمان زحمتکش نیز با ابتکاراتی قابل توجه، در تداوم آموزش و برقرای ارتباط مجازی هرچه بیشتر با دانشآموزان میکوشند و با ارائه تکالیف و رفع اشکالات موجود، عرصه تعلیموتریبت را هرچه بیشتر فعال کردهاند. از طرف دیگر، برنامهریزی و تکاپویی قابل تحسین برای دانشآموزان ترسیم شده است.
اگرچه در این روزها بیماری کرونا و هراس از ابتلا به آن، دغدغهای فراموشنشدنی برای خانوادههاست، اما حضور آموزشهای مجازی در سطح خانههای ایرانی و پیگیری تعلیم و تربیت، تجربهای شیرین برای خانوداهها و دانشآموزان است و امید و همدلی را بین اولیا و مربیان گرمتر کرده است.
این آموزشها، بهعنوان اولین تجربهها، خالی از مشکل نیستند و برنامهریزیهای منسجمتری برای رسیدن به کیفیت برنامههای آموزشی نیازمندند. در این میان، ناهماهنگیهایی نیز مشهود است، اما آنچه ارزش این آموزشها را آشکار میکند، استمرار و تداوم آموزش در شرایط کنونی جامعه است.
برخی از والدین معتقدند، فشردگی و محدویت برنامههای آموزشی شبکه آموزش سیما از دیگر مشکلات طراحی این برنامههاست که در زمانی محدود، تنها برخی درسها تدریس میشوند و در برخی موارد، حتی ناهماهنگی سرفصلها در مناطق کشور باعث شده است دانشآموزان نتوانند از درسهای ارائهشده، بهره لازم را ببرنند.
اما از طرف دیگر، برخی معلمان برای پوشش این نواقص، با تدریس و ارتباط مجازی با دانشآموزان، در هماهنگی درسها برای بهرهگیری دانشآموزان از آموزشهای مجازی میکوشند.
در این راستا حضور دانشآموزان در کلاسهای مجازی و توجه به آنها و کیفیت مطالب ارائهشده حائز اهمیت است. خوشبختانه در این زمینه معلمان فداکار دست به کار شدهاند تا از اتلاف وقت فرزندان این مرز و بوم جلوگیری شود. خانوادهها و دانشآموزان هم باید با همراهی و هماهنگی با معلمان، در کیفیتبخشی هرچه بیشتر به این آموزشها تلاش کنند.
معلمی فقط سر کلاس بودن و تدریس و آموزش کتابها و محتوای درسی نیست. معلم در هر مکان و زمانی برای پیشرفت دانشآموزان خود فداکاری و خدمت میکند. فضای مجازی ظرفیت مناسبی است برای تداوم تحصیل علم و دانش و باید از این ظرفیت استفاده بهتری شود.
لزوم آمادگی آموزشوپرورش و معلمان برای ارائه آموزشهای مجازی و تولید محتوا برای اینگونه شرایط بسیار ضروری است.