دانش آموزان دبیرستان شبانه‌روزی عشایری آیت‌الله خامنه‌ای شهرستان عنبرآباد بخش مردهک شهر جیرفت در استان کرمان، مثل همه بچه‌ها، سال تحصیلی را با وجود کرونا از نیمه شهریور بهصورت حضوری شروع کردند و تا اواسط آبان ماه درس و کلاس برقرار بود. اما در این زمان مدرسه تعطیل شد و دانشآموزان به خانه‌های خود رفتند. اغلب بچه‌ها گوشی‌های هوشمند نداشتند. دسترسی به اینترنت هم در این مناطق دشوار بود. حدود ۱۵۰ کیلومتر بین مدرسه و خانه و زندگی آنان فاصله است.
در این شرایط، گزینه اول این است که همه‌چیز تعطیل بماند تا وضعیت عادی شود، اما معلمان این دبیرستان انتخابی کردند که دلیل این گفت‌وگو شد. از آنجا که ما نیز به همه این معلمان دسترسی نداشتیم، به سراغ مسلم بهرآسمانی، مدیر دبیرستان، رفتیم تا از زبان او برایتان بنویسیم همکاران معلمش چطور در این مدت اجازه ندادند آموزش تعطیل شود و بچه‌ها در مسیر تعلیم‌وتربیت پایدار بمانند. او کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی است و تا امروز ۱۲ سال تجربه کار در آموزش‌وپرورش را برای خود ثبت کرده است.
ایده آموزش به بچه‌های عشایری در دوره کرونا، آن هم پس از تعطیلی مدرسه، چطور شکل گرفت؟
مدرسـه که تعطیـل شد، آموزش بچه‌هـا برای من دغدغه بود. اکثر بچه‌ها گوشی‌های مورد نیاز را نداشتند و اینترنت هم نبود. به همکارانم پیشنهاد دادم برنامه‌ریزی کنیم و حضوری به سراغ آن‌ها برویم. حدود ۱۵۰ کیلومتر بین ما فاصله است، اما خوشبختانه معلمانمان پذیرفتند. مناطق مورد نظر کوهستانی و عشایری هستند.
چه تعداد معلم مشارکت کردند و چطور رفت و آمد می‌کردید؟
ما ۱۰ نفر دبیر و معلم داریم که ۸ نفر از آن‌ها حاضر شدند. با وسیله شخصی خودم و معاون مدرسه، به مناطق در رفت و آمد هستیم. ما برای بچه‌هایی که تا حدودی به مدرسه نزدیک هستند هم هفته‌ای یک روز جلسه رفع اشکال گذاشته‌ایم.
محدوده تحت پوشش شما چقدر است و چه تعداد از بچه‌ها را آموزش می‌دهید؟
فاصله ما تا آخرین نقطه حدود ۱٥۰ کیلومتر است، اما پراکندگی زیادند و برخی مناطق هم صعب‌العبورند. هر چند همت معلمان ما بسیار بلندتر از کوه‌های منطقه است؛ به‌طوری که علاوه‌بر دانشآموزان پسر دبیرستان دوره اول خودمان، دختران دانش‌آموز دبیرستان دخترانه را هم تحت حمایت قرار دادند.
آموزش به این بچه‌ها چگونه انجام می‌گیرد؟ یعنی معلمان در مناطق به‌طور ثابت حضور دارند یا در رفت و آمد هستند؟
آموزش ما بهصورت سه روز در هفته انجام می‌شود که در رفت و آمد هستیم.
آیا معلمان وسایل کمک‌آموزشی را هم با خودشان می‌برند و می‌آورند؟
وسایل آموزشی ما تخته سفید، درس‌نامه و فلش‌هایی هستند که تدریس همکاران و محتواهای درسی روی آن‌هاست. معلمان این فلش‌ها را به بچه‌ها می‌دهند تا روی حافظه دستگاه‌های تقویت تلویزیون منزل خودشان بریزند و از آن‌ها استفاده کنند.
منظور شما از درس‌نامه چیست و چه کمکی به بچه‌ها می‌کند؟
هر کدام از همکاران در خصوص درسی که در مدرسه تدریس می‌کند، با توجه به محتوای کتاب، خلاصه درس را برای دانشآموزان می‌نویسد تا آن‌ها با مطالعه هر درس‌نامه بهتر بتوانند محتوای آموزشی را یاد بگیرند. چون بچه‌ها به اینترنت دسترسی ندارند، این درس‌نامه‌ها را چاپ می‌کنیم و با خودمان می‌بریم و به دانشآموزان می‌دهیم.
اجرای این طرح چه مدت زمان طول کشید و قرار است تا چه زمانی ادامه پیدا کند؟
یک هفته بعد از تعطیلی سراسری شروع کردیم و به لطف خدا و همت همکارانم هنوز هم ادامه دارد.
فرض کنیم این طرح اجرا نمی‌شد، آن وقت چه اتفاقی می‌افتاد؟
اگر همت و معرفت معلمان ما نبود، شاید اکثر این دانشآموزان که حدود ۱۸۰ نفر هستند، درس و تحصیل را ترک می‌کردند. این طرح باعث شد از وضعیت تک‌تک بچه‌ها آگاه باشیم و بتوانیم به درس آنان رسیدگی کنیم. وقتی والدین این دلسوزی، همت و تلاش معلمان را دیدند، خودشان هم پای کار آمدند و بچه‌ها را به درس و مطالعه تشویق کردند. ما شماره تلفن‌های خودمان را هم در اختیار خانواده‌ها گذاشتیم تا اگر سؤالی داشتند و کاری پیش آمد، با من یا تک‌تک معلمان تماس بگیرند.
کمی هم درباره طرح معین دانشآموزان صحبت کنید. این طرح چیست و چطور آن را اجرا کردید؟
ما دانشآموزان را بر اساس منطقه زندگی و جغرافیا تقسیم کردیم. هر معلم مسئولیت رسیدگی به مثلاً ۲۰ دانش‌آموز را پذیرفت. به اصطلاح معین دانشآموزان شد. هر هفته هم درباره وضعیت آن‌ها به من گزارش می‌دهند تا بهتر بتوانیم بچه‌ها را پوشش بدهیم.
طرح معین تا چه زمانی ادامه پیدا خواهد کرد؟
تا پایان ریشه‌کن‌شدن کرونا. چون دانشآموزان ما خوابگاهی هستند و ما بهصورت حضوری نمی‌توانیم پذیرای آن‌ها باشیم.
چه سازمان‌ها یا نهادی در اجرای این طرح به شما کمک کردند؟
تنها نهادی که به ما کمک کرد، نمایندگی آموزش‌وپرورش عشایری شهرستان عنبرآباد بود که در برخی هماهنگی‌ها با والدین، از طریق معلم ابتدایی روستا، پیگیر می‌شدند و به ما گزارش هم می‌دادند.
و سخن پایانی؟
می‌خواهم از تمام معلمانی که در این طرح مشارکت و همکاری دلسوزانه داشتند، تشکر کنم.