ضرورت برگزاری جشنواره بین‌المللی فیلم رشد
آیا در اسناد تحولی آموزش‌وپرورش مأموریت‌های تازه‌ای برای رسانه‌های آموزشی، از جمله فیلم، تعریف شده است؟ آیا با گسترش روزافزون فضاهای مجازی، مخاطبان اصلی آموزش‌وپرورش، یعنی دانش‌آموزان، معلمان و اولیا، با رسانه‌های دیداری و شنیداری تعاملی دارند؟ اگر دارند، سهم آموزش در این بین چقدر است؟ آیا محتوای فضاهای مجازی که از کودکان چندساله تا سالخوردگان را پوشش می‌دهد، نیازی به غنی‌سازی آموزشی، علمی و تربیتی دارد؟ آیا بسته‌های آموزشی تولیدشده در سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی که قلب تپنده آموزش‌وپرورش به شمار می‌روند، برای تکامل و تسهیل در دسترسی، نیازی به رسانه‌ای فراگیر به نام فیلم دارد؟ آیا فرایند یاددهی-یادگیری در کلاس‌های درس، به‌خصوص در پیش‌دبستانی‌ها و پایه‌های نخست دوره ابتدایی، با وساطت هنر هشتم، یعنی پویانمایی (انیمیشن) کامل‌تر، جذاب‌تر و شیرین‌تر می‌شود؟
اگر پاسخ به این سؤال‌ها و ده‌ها سؤال دیگر از این قبیل مثبت است، پس بدون شک مدیریت و برنامه‌ریزی‌های جدید و کارآمدتر با پیگیری‌هایی جدی‌تر برای استمرار و احیای جشنواره‌ای کهن و جهانی به نام «جشنواره فیلم رشد» از اهم امور است. از این رو ضرورت استمرار برگزاری جشنواره بین‌المللی فیلم رشد را شاید بتوان در گزاره‌های زیر به اختصار بیان کرد:
- آموزش، حفظ و انتقال دانش از طریق فیلم؛
- شناسایی، جذب و معرفی جدیدترین تولیدات علمی، آموزشی و تربیتی در قالب فیلم؛
- تسهیل فرایند یاددهی ـ یادگیری در کلاس درس و سایر فضاهای آموزشی.
هدف‌های برگزاری جشنواره بین‌المللی فیلم رشد
1. شناسایی، انتخاب و معرفی فیلم‌های علمی، آموزشی و تربیتی از سراسر جهان؛
2. توسعه فرهنگ به‌کارگیری فیلم آموزشی در فرایند برنامه درسی برای تکمیل بسته آموزشی؛
3. کاهش بخشی از دغدغه‌های نظام تعلیم‌وتربیت کشور از طریق ارائه آموزش غیرمستقیم؛
4. کمک به فرایند یاددهی ـ یادگیری و افزودن به جذابیت‌های آن در کلاس درس، از پیش‌دبستانی تا دانشگاه؛
5. ترغیب هنرمندان عرصه فیلم‌سازی برای فعالیت در زمینه‌های تعلیم‌وتربیت؛
6. هموارسازی راه‌های تبادل فرهنگی و هنری با سایر کشورهای جهان؛
7. مدیریت و هدفمندسازی اوقات فراغت و ساعت‌های آموزش غیررسمی دانش‌آموزان، مربیان و حتی والدین، با محتواهای علمی، آموزشی و تربیتی در درون و بیرون از مدرسه.
شرکت‌کنندگان در جشنواره بین‌المللی فیلم رشد
پنجاهمین جشنواره بین‌المللی فیلم رشد در دو بخش بین‌المللی و ملی برگزار شد. در بخش بین‌المللی، فیلمسازان حرفه‌ای و نیمه‌حرفه‌ای از داخل و خارج از ایران شرکت داشتند. در بخش ملی هم فیلمسازان غیرحرفه‌ای (تجربی)، اعم از معلمان، دانشجو ـ معلمان و دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه حضور داشتند. از این رو، شرکت‌کنندگان در جشنواره پنجاهم در سه گروه قرار می‌گیرند:
1. فیلمسازان حرفه‌ای
2. فیلمسازان نیمه‌حرفه‌ای
3. فیلمسازان غیرحرفه‌ای (تجربی):
الف) فرهنگیان
ب) دانشجو ـ معلمان
ج) دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه
قالب‌های پنجاهمین جشنواره بین‌المللی فیلم رشد
1. فیلم‌های داستانی کوتاه
2. فیلم‌های داستانی بلند
3. فیلم‌های مستند کوتاه
4. فیلم‌های مستند بلند
5. فیلم‌های پویانمایی
در پنجاهمین جشنواره بین‌المللی فیلم رشد، برای نخستین بار فیلم‌های مستند در دو گروه «مستند کوتاه» و «مستند بلند» با محتواهای علمی، آموزشی و تربیتی دسته‌بندی شدند و مورد ارزیابی و داوری قرار گرفتند.
بخش ارزیابی آثار پنجاهمین جشنواره بین‌المللی فیلم رشد
آثار واصله به دبیرخانه پنجاهمین جشنواره فیلم رشد توسط گروهی 24 نفره در «هیئت انتخاب» و یک گروه 21 نفره در «هیئت داوران» ارزیابی و داوری شدند.
روند جذب آثار در پنجاهمین جشنواره بین‌المللی فیلم رشد
دبیرخانه جشنواره بین‌المللی فیلم رشد اول مهرماه 1399، پس از دریافت مجوز برگزاری پنجاهمین دوره از «سازمان امور سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی»، بلافاصله فعالیت جذب آثار را با انتشار فراخوان به زبان‌های فارسی و انگلیسی در داخل و خارج از کشور آغاز کرد. در فراخوان نخست، مهلت ارسال آثار به دبیرخانه تا بیستم مهرماه اعلام شد. اما به دلیل محدودیت‌ها و شرایط سخت شیوع بیماری کووید 19 و درخواست‌هایی که فیلمسازان ایرانی و خارجی برای تمدید مهلت داشتند، این مهلت تا 18 آبان 1399 تمدید شد. پس از پایان فرصت تمدیدشده، 2110 فیلم خارجی از کشورهای گوناگون و 1140 فیلم ایرانی از داخل ایران به دبیرخانه رسیدند.
کشورهای شرکت‌کننده در جشنواره عبارت بودند از: هند، ایتالیا، آمریکا، برزیل، اسپانیا، ترکیه، فرانسه، انگلستان، پرتغال، روسیه، مکزیک، آرژانتین، آلمان، چین، مصر، بنگلادش، کانادا، اوکراین، لهستان، تایوان، قزاقستان، اندونزی، پاکستان، کره جنوبی، یونان، شیلی، صربستان، سوئد، هلند، فیلیپین، استرالیا، امارات متحده عربی، بلژیک، کلمبیا، کرواسی، آفریقای جنوبی، اسلواکی، پرو، مجارستان، مالزی، اوگاندا، بلغارستان، دانمارک، مقدونیه، مراکش، سوئیس، لبنان، رومانی، آذربایجان، عراق، سنگاپور، ایرلند، تونس، افغانستان، ژاپن، اتریش، جمهوری چک، ونزوئلا، کنیا، لیتوانی، اردن، الجزایر، مولداوی، بوسنی و هرزگوین، کوبا، قبرس، اکوادور، گرجستان، پاناما، نپال، سودان، آنگولا، ارمنستان، میانمار، نیجریه، غنا، آندورا، بولیوی، استونی، فنلاند، تانزانیا، هنگ‌کنگ، لاتویا، مالت، مونته‌نگرو، سنگال، اسلوونی، سریلانکا، سوریه، بورکینافاسو، آلبانی، بلاروس، گواتمالا، کامرون، کیپ ورده، کنگو، کاستاریکا، ایسلند، کوزوو، لیبی، مالی، مغولستان، نیوزلند، نروژ، فلسطین، پورتوریکو، عربستان سعودی، سومالی، اروگوئه و جمهوری دومینیکن.
در نتیجه
تعداد فیلم‌های ایرانی دریافت‌شده: 1140
تعداد فیلم‌های خارجی دریافت‌شده: 2110
تعداد فیلم‌های راه‌یافته به مسابقه در بخش ملی: 59
تعداد فیلم‌های راه‌یافته به مسابقه در بخش بین‌الملل: 109
تعداد فیلم‌های راه‌یافته به بخش مسابقه ملی و بین‌الملل: 168
تعداد کشورهای شرکت‌کننده: 110 کشور
بیشترین فیلم از کشور هندوستان: 387 فیلم
کمترین فیلم از کشور دومینیکن: 1 فیلم
در بخش بین‌الملل 59 فیلم از کشور ایران و 50 فیلم از 25 کشور خارجی به بخش مسابقه راه یافتند. این کشورها عبارت‌اند از: روسیه (7 فیلم)، ایتالیا (7 فیلم)، هندوستان (6 فیلم)، آمریکا (3 فیلم)، آرژانتین (2 فیلم)، اسپانیا (2 فیلم)، انگلیس (2 فیلم)، مجارستان (2 فیلم)، فرانسه (2 فیلم)، هلند (2 فیلم)، ترکیه (2 فیلم)، یونان، شیلی، تایوان، چین، سنگاپور، نپال، بلغارستان، عراق، پرتغال، کره جنوبی، کانادا، آفریقای جنوبی و ونزوئلا.