توجه به علایق، نیازها و تواناییهای دانشآموزان یکی از اصول اساسی در فرایند برنامهریزی درسی به حساب میآید. دستمایه قرار دادن نیازها و اقتضائات بافتی بهعنوان مبنای طراحی و تدوین برنامههای ویژه مدرسه در برنامههای درسی ملی و سراسری امکانپذیر نیست و بر این اساس، برنامه ویژه مدرسه (بوم) که بر اساس امکانات، شرایط و اقتضائات مدرسه و محیط اجتماعی آن شکل گرفته، میتواند پاسخگوی بخش دیگری از نیازها و علایق دانشآموزان باشد. برنامه ویژه مدرسه برنامهای است که با اعتماد به صلاحیت و توان مدرسه، مجوز برنامهریزی درسی، اجرا و ارزشیابی حجم معینی از زمان رسمی آموزش را به مدرسه واگذار میکند. این برنامه هم زمینهساز رشد حرفهای در معلمان و کادر مدرسه در فرایند برنامهریزی درسی و طراحی آموزشی خواهد بود و هم فرصتها و تجارب یادگیری جدید و متنوعی را برای دانشآموزان فراهم میکند. برنامه ویژه مدرسه در سه زمینه اصلی موضوعات آموزشی، مهارت آموزشی و فعالیتهای میدانی سازماندهی میشود. بهطور کلی هر برنامهای که در رشد دانشآموزان در ساحتهای ششگانه رشد و تربیت یعنی رشد اعتقادی و دینی و اخلاقی، رشد علمی و فناورانه، رشد سیاسی و اجتماعی، رشد هنری و زیباییشناسانه، رشد زیستی و بدنی و رشد اقتصادی و حرفهای و معیشتی دانشآموزان مؤثر باشد، امکان ورود به برنامه ویژه مدرسه را دارد. در این میان یکی از محورهای اساسی که متناسب با نیازهای دانشآموزان در هر منطقه میتواند باشد، حوزه «سلامت و تربیتبدنی» است.
در این حوزه عناوین زیادی را میتوان در قالب برنامه ویژه مدرسه ارائه داد که در این مقاله به ذکر دو نمونه میپردازیم: