بیان مسئله
یادگیری بیشترین زمان زندگی کودک را به خود اختصاص می‌دهد؛ خواه یادگیری مستقیم در محیط آموزشی و خواه یادگیری غیرمستقیم در شرایط پیش‌بینی‌نشده. آموزش زمانی مفید است که فراگیرندگان بتوانند در دانسته‌های خود تغییری ایجاد کنند. به‌طورمثال، دانش‌آموزان آموخته‌های خود را در آزمایشگاه مدرسه به نمایش بگذارند و یا با انجام پروژه‌های علمی، مثل جابربن حیان و جشنواره خوارزمی و یا تولید محتوای آموزشی، آنان را به سمت کاربرد و تولید علم سوق دهند. وقتی آن‌ها آموخته‌های خود را به‌کار ببندند، به هدف آموزش رسیده‌ایم.
مدرسه‌ای در جهت تهیه برنامه‌های درسی ویژه خود موفق عمل خواهد کرد که در آن اجتماع حرفه‌ای معلمان با تأکید بر موضوعات اصلی و مورد نیاز دانش‌آموزان شکل بگیرد و انتخاب عنوان‌ها، برنامه، هدف، محتوا و سرفصل‌های هر برنامه توسط شورای مدرسه و با هدایت و مسئولیت مدیر انجام شود. سپس آگاه‌سازی والدین با روش‌های گوناگون انجام گیرد. انتخاب موضوعات مفید و برآمده از خواست‌سنجی و نیازسنجی دانش‌آموزان، خانواده‌ها و مرتبط با زندگی واقعی، یکی از راه‌های ارتقای کیفیت برنامه‌هاست.
به‌دلیل اهمیت تأثیر بهره‌گیری از محتوای الکترونیکی در فرایند یاددهی ـ یادگیری، راهکارهای آموزش تولید محتوای الکترونیکی به دانش‌آموزان را بررسی می‌کنیم. اقدامات آموزش می‌تواند چنین باشد: استفاده از تکنیک‌های تشویق؛ روش‌های نوین و متنوع تدریس و فناوری آموزشی؛ توسعه فعالیت‌های گروهی؛ تعمیر تجهیزات رایانه‌ای کلاس هوشمند؛ ایجاد حس رقابت سالم در بین دانش‌آموزان برای تقویت انگیزه. با مقایسه داده‌ها مشخص می‌شود، روند آموزش یادگیرندگان متحول شده است، فضای علمی بانشاط و پویایی برای رسیدن به اهداف متعالی تربیتی، آموزشی و پرورشی به وجود می‌آید و تعداد زیادی از دانش‌آموزان به تولید محتوا و شرکت درجشنواره تولید محتوای الکترونیکی موفق می‌شوند.
این پژوهش به دنبال راهی است برای آموزش کار با رایانه و تولید محتوای الکترونیکی به دانش‌آموزان پایه ششم در چهارچوب برنامه ویژه مدرسه (بوم).
در مدرسه ما، به‌منظور آموزش تولید محتوا در قالب برنامه بوم، چند راهکار اجرا شد:
فرایند راهبری طرح
1. خواست‌سنجی و نیازسنجی از دانش‌آموزان؛
2. نیازسنجی و بررسی علاقه‌مندی دانش‌آموزان از خانواده‌های آن‌ها؛
3. استفاده از محیط‌های یادگیری متنوع و عضویت در مراکز علمی مثل پژوهش‌سرای دانش‌آموزی و کتابخانه‌ها؛
4. تشکیل جلسات هماهنگی کارکنان مدرسه برای تصمیم‌گیری و اجرای برنامه بوم؛
5. برگزاری جلسات توجیهی و اطلاع‌رسانی اهداف و روش‌های اجرای برنامه بوم برای والدین؛
6. تقویت و توسعه فعالیت‌های گروهی؛
7. تهیه و تعمیر تجهیزات هوشمند کلاس؛
8. تشویق و تقدیر از فعالیت‌های هر چند کوچک، اما باارزش فراگیرندگان؛
9. بهره‌گیری از محتوای الکترونیکی در تدریس موضوعات گوناگون؛
10. به‌کارگیری روش‌های نوین تدریس؛
11. ایجاد حس رقابت سالم در بین دانش‌آموزان برای تقویت انگیزه دانش‌آموزان؛
12. برگزاری کارگاه‌ها و کلاس‌های مربوط به سواد رسانه‌ای برای دانش‌آموزان؛
13. شرکت دانش‌آموزان در جشنواره‌ها و مسابقات دانش‌آموزی در سطح شهر و استان؛
14. ارائه الگوها و نمونه‌کار از محتوای الکترونیکی برای ملموس‌کردن فرایند کار و ایده‌پردازی برای دانش‌آموزان؛
15. تدوین برنامه عملیاتی و تقویم اجرایی بوم با موضوع آموزش محتوای الکترونیکی؛
16. به‌کارگیری روش‌های آموزش مانند مشارکت و همیاری بین دانش‌آموزان و همسال‌سنجی در بین آن‌ها به‌منظور تسریع یادگیری و جذابیت بیشتر مطالب آموزشی؛
17. افزایش سطح اطلاعات مربی و معلم در زمینه موضوع، از طریق شرکت در کارگاه‌ها و دوره‌های بازآموزی یا ضمن‌خدمت و... .
دستاورد
1. شرکت اکثر دانش‌آموزان پایه ششم درجشنواره تولید محتوای الکترونیکی در سال جاری و ارسال آثار آنان به دبیرخانه این جشنواره در استان مرکزی؛
2. ایجاد انگیزه و تقویت حس رقابت و پیشرفت در تولید محتوای الکترونیکی بین دانش‌آموزان؛
3. بهبود وضعیت سواد رسانه‌ای دانش‌آموزان؛
4. کسب مهارت‌های فردی و اجتماعی در فرایند یادگیری فناورانه؛
5. برگزاری نمایشگاه بوم.
منابع
کتاب‌ها
1. سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش (1390). سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی.
2. سند برنامه درسی ملی جمهوری اسلامی ایران (1391). سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی.
3. راهنمای عمل برنامه ویژه مدرسه (بوم). 1397. سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی.
4. حمدی، محمد و دیگران (1393). رهاورد معلم پژوهنده. اراک. انتشارات سهمی.
5. رئوف، علی (1384). آنچه یاد می‌دهیم آنچه یاد می‌گیرند. انتشارات مدرسه. چاپ اول. تهران.
6. قاسمی پویا، اقبال (1388). راهنمای پژوهش در عمل، تهران، پژوهشگاه مطالعات آموزش‌وپرورش.
پژوهش‌ها و نشریات
1. شکوهی‌فرد، طاهره و همکاران (1396). تولید محتوای الکترونیکی و نقش معلمان در توسعه و گسترش آن در مدارس. میناب.
2. فاضلی، نعمت‌الله (1392). شادی چیست و از کجا می‌آید. اراک.
3. مجله رشد آموزش ابتدایی. بهمن 95. شماره 5.