همواره برای من سؤال بوده که تحول در مدرسه یعنی چه؟ و فرایند آن چگونه است؟ هر وقت مسئولان از مدرسهمحوری و کیفیت مدرسـه صحبت میکردند، با خودم فکر میکردم همکاران من در مدرسه تمام تلاش خود را میکنند تا دانشآموزان بهتر تربیت شوند. حتی در جلسه شورای دبیران هم در این باره تبادل نظر میشود. در این باره با یکی از مدرسان صحبت کردیم که بهترین روش برای تحول کدام است و چه کاری را در مدرسه دنبال کنیم؟ ایشان فرمودند، تحول مدرسه از معلمان و مربیان آغاز میشود، اما هر فعالیت و برنامهای لزوماً تحولی نیست. برنامه تحولی باید با رویکردهای موردنظر در برنامههای درسی تطابق داشته باشد. بهعبارت دیگر، تحول بدون رویکرد بیمعناست.
سند برنامه درسی ملی رویکرد اساسی برنامههای درسی و تربیتی را رویکرد فطرتگرایی توحیدی عنوان کرده و بر اساس آن پنج شایستگی را در چهار عرصه بیان کرده است. لذا یکی از برنامههای تحولی آن است که معلمان بتوانند طرح درسهای خود را با این رویکرد بازنگری کنند.
برای این منظور، با توافق مدرس محترم، نمونهای از طرح درسهای معلمان تقدیم ایشان شد تا وضعیت موجود طرح درسها با چهارچوب طرح درس بر اساس برنامه درسی ملی بررسی شود. پس از بررسی طرح درسها، مدرس محترم پیشنهاد داد برای معلمان یک دوره آموزشی، با سرفصلهای زیر برگزار شود:
1. نشانگرهای یادگیری مؤثر بر اساس سند تحول؛
2. نشانگرهای یادگیری مؤثر بر اساس یافتههای مبتنی بر مفروض؛
3. بازاندیشی در مفهوم یادگیری، تدریس، سنجش و ارزشیابی؛
4. چارچوب طرح درس (طراحی یادگیری) بر اساس برنامه درسی ملی؛
5. فرایند تدریس در بستر فضای مجازی.
با توجه به شرایط کرونا، این دوره آموزشی در سه جلسه بهصورت مجازی برگزار شد.
مدرس محترم در جلسه اول رویکرد و اصول موردنظر یادگیری و تدریس را بیان کرد و در جلسه دوم چهارچوب طرح درس را چنین توضیح داد:
ـ اهداف یادگیری (مصداقی از پنج شایستگی)؛
ـ اهداف ورودی؛
ـ سنجش آغازین؛
ـ فرصتهای یادگیری؛
ـ راهبری فرایند یادگیری بهصورت تلفیقی (تلفیق تدریس و سنجش، تلفیق مفاهیم کتاب با چهار عرصه و ...)؛
ـ تکالیف و فعالیتهای یادگیری؛
ـ سنجش و ارزشیابی.
در پایان جلسه از همکاران خواست برای یک درس یک نمونه طرح درس بر اساس چهارچوب گفتهشده تهیه کنند و در جلسه بعد آن را ارائه دهند.
در جلسه بعد یک نمونه طرح درس توسط معلمان ارائه و با توضیحات مدرس کارگاه کامل شد. در نهایت، برای اثربخشی این دوره آموزشی، بهجای طرح سؤالات چهارگزینهای، از معلمان خواستند نمونهای از طرح خود را تهیه کنند و برای ایشان ارائه دهند. ایشان ضمن بررسی بازخورد دادند.
اینجانب بهطور فعال در این دوره آموزشی شرکت داشتم و با بازخوردگیری مرتب از معلمان و پیگیری انجام تکالیف، تلاش کردم زمینه این تحول در مدرسه فراهم شود. در پایان از همکاری معلمان، مربیان و معاونان مدرسه که در اجرای این دوره با بنده همکاری کردند، تشکر میکنم.