تکالیف اصیل

تکلیف اصیل¹

«تکلیف اصیل» نوعی از ارزشیابی است که به متخصصان آموزشی کمک می‌کند دانش و مهارت یادگیرندگان را از طریق شکل‌های معتبر، گوناگون، به‌روز و شخصی‌تر، در زمینه دنیای واقعی بسنجند و در صورت نیاز، آموزش خود را مطابق با بازخورد کسب شده، اصلاح و بهبود بخشند (ویگینز، 1998: 20-22). با افزایش یادگیری الکترونیکی، تکالیف اصیل می‌توانند جایگزین مناسبی برای روش‌های مرسوم ارزشیابی باشند. به‌خصوص که روش‌های معمول، با توجه به ماهیت آموزش الکترونیکی در سنجش توانمندی یادگیرندگان، آن‌طور که باید، ابزارهای کارآمدی نیستند. استفاده از تکالیف اصیل در آموزش الکترونیکی، به‌دلیل تفاوت تعامل دانش‌آموزان با همدیگر، معلم، محتوا و بستر، بیشتر از قبل نمود پیدا کرده است. دوره‌های برخط تفاوت‌های آشکاری با دوره‌های حضوری دارند (گری و همکاران، 2014).

تکالیف اصیلِ نوعی ارزشیابی

هدف هر تکلیف اصیل توسعه دانش و مهارت حل مسئله است؛ به‌گونه‌ای که بتوان آن را به زمینه‌های دنیای واقعی منتقل کرد. به همین دلیل، این نوع تکالیف دانش‌آموز را در عمل با مسائل و فعالیت‌های گوناگونی درگیر می‌کند که در بافت زندگی واقعی و بیرون از مدرسه رخ می‌دهند. در این نوع تکالیف، فرد باید از آنچه در کلاس درس آموخته است، برای حل چالش مدنظر بهره بگیرد. از این نوع تکالیف، چه در حین آموزش (ارزشیابی تکوینی) و چه در انتهای آموزش (ارزشیابی پایانی) می‌توان استفاده کرد (یونگ، 2018).

تفاوت تکالیف اصیل با تکالیف معمولی

تکلیف اصیل آن است که یادگیرندگان را در عمل با مسائل و فعالیت‌های متعددی درگیر می‌کند که در بافت‌ها و اجتماعات واقعی و بیرون از مدرسه رخ می‌دهند؛ به‌گونه‌ای که یادگیرندگان باید از دانش و مهارت‌های خود برای حل چالش مدنظر بهره برند.

- بر خلاف تکالیف معمولی که فقط به پاسخ های صحیح نیاز دارند؛ تکالیف اصیل به محصول و/ یا عملکرد با کیفیت و دلیل  نیاز دارند. باید ارزیابی کرد که آیا دانش آموز می‌تواند پاسخ‌ها را توضیح دهد، اعمال کند، خود را تطبیق دهد یا برای پاسخ‌هایش دلیل بیاورد؟‌ نه اینکه تنها درست بودن پاسخ‌ها را با استفاده از حقایق سنجید.

- تکالیف معمولی برای اطمینان و اعتبار، باید از قبل نامشخص باشند، اما تکالیف اصیل تا آنجا که ممکن است از قبل مشخص هستند. وظایف، معیارها و استانداردهایی که براساس آن کار قضاوت می‌شود قابل پیش بینی و مشخص هستند. مانند یک قطعه برنامه، نمایشنامه، موتوری که باید مشکلش رفع شود، دادن پیشنهادی به یک مشتری و غیره.

- تکالیف معمولی فاقد زمینه‌های واقعی هستند و محدویت‌های فعالیت‌های موجود در دنیای واقعی را ندارند. در حالی که تکالیف اصیل، نیاز به استفاده از دانش در دنیای واقعی دارند. دانش آموزان باید تاریخ، علوم و... را انجام دهند. توانایی اجرا در یک محیط شبیه سازی شده واقعی یا استفاده واقعی از دانش داشته باشند.

- تکالیف معمولی که ساده شده‌اند تا بتوان با اطمینان نمره‌گذاریشان کرد، اما تکالیف اصیل شامل معیارها و استانداردهای پیچیده هستند. تکلیف شامل جنبه‌های مهم عملکردی و/ یا چالش‌های اصلی حوزه مورد مطالعه است.

- تکالیف معمولی یک بار انجام می‌شوند و به تولید نمره می‌انجامد، اما تکالیف اصیل تکراری هستند و شامل فعالیت‌های ضروری، ژانرها و استانداردهای لازم مکرر هستند. این کار به منظور آشکار کردن این مسئله طراحی شده است که آیا دانش آموز در طول زمان به تسلط واقعی و کامل رسیده است یا خیر.

انواع تکالیف اصیل

به‌طور کلی تکالیف اصیل را می‌توان در سه بخش دسته‌بندی کرد. تکالیف اصیل پاسخ‌ساخته‌شده، تکالیف عملکردی و تکالیف محصولی.

- تکالیف اصیل پاسخ‌ساخته‌شده در زمانی کوتاه باید پاسخ داده ‌شوند و شامل دو نوع عملکردی‌مانند و محصولی‌مانند هستند.

- تکالیف اصیل محصولی و عملکردی به زمان بیشتری برای تولید نیاز دارند. براساس عمق، سنتز و تجزیه تحلیلی که دانش‌آموز روی آن‌ها انجام می‌دهد، سنجیده و ارزیابی می‌شوند.

فرایند طراحی یک تکلیف اصیل

مولر (2005) فرایند طراحی یک تکلیف اصیل براساس چهار گام را چنین توضیح می‌دهد:

1. استانداردها و اهداف

دانش‌آموزان باید چه چیزهایی را بدانند و قادر به انجام آن‌ها باشند؟ فهرستی از دانش‌ها و مهارت‌ها را مشخص کنید. تکلیف باید همیشه با در نظر گرفتن استانداردها و اهداف شکل بگیرد. برای طراحی هر وظیفه یا تکلیف، ابتدا باید از خود بپرسید «دانش‌آموزان من پس از این درس و تکلیف چه باید بدانند؟» این کار نقطه شروعی برای ایجاد ایده‌های متنوع ارزیابی به شما می‌دهد. ابتدا باید با در نظر گرفتن نتیجه نهایی تکلیف شروع کنید. هنگامی که تصمیم گرفتید چه چیزی می‌خواهید که یادگیرندگان با انجام آن موضوع را یاد بگیرند، می‌توانید به مرحله بعد بروید.

2. انتخاب تکلیف اصیل

در این مرحله، طراح یا معلم تصمیم می‌گیرد چگونه می‌خواهد دانش‌آموزان با استفاده از فعالیت یا سناریویی در دنیای واقعی، دانش خود را در مورد موضوع به تصویر بکشند. برای یادگیرندگان باید تکلیفی انتخاب شود که مطابق با معیارهای ارزیابی واقعی باشد. همچنین، وظیفه باید معنی‌دار باشد تا افراد احساس کنند می‌توانند با آن ارتباط برقرار کنند و در زندگی خود آن را به‌کار بندند.

3. تعیین معیارها

از کجا خواهید فهمید یادگیرنده عملکرد خوبی داشته است یا خیر؟ در این مرحله این معیارها را تعیین می‌کنید. دوست دارید محصول نهایی این تکلیف چه باشد؟ دانستن اینکه در یک تکلیف اصیل معتبر به دنبال چه معیارهایی هستید، در ایجاد سنجه به شما کمک می‌کند.

4. طراحی سنجه⁷

سنجه راهی است که از طریق آن ارزیابی می‌شود یادگیرندگان در حال حاضر در چه سطحی عمل می‌کنند. برای هر معیار، دو یا چند سطح از عملکرد را که دانش‌آموزان می‌توانند انجام دهند مشخص کنید که به اندازه کافی برای عملکرد دانش‌آموز براساس آن معیار تفاوت قائل شود. ترکیبی از معیارها و سطح عملکرد هر معیار، مبنای اصلی شما برای کار ارزیابی خواهد بود.

انواع سنجه

سنجه تحلیلی⁸ : ابعاد عملکرد را بیان می‌کند و برای هر بعد رتبه‌بندی مشخصی ارائه می‌دهد. در این سنجه، پاسخ‌های یادگیرندگان به بخش‌های معنادار کیفی شکسته و نمره‌گذاری براساس این بخش‌ها انجام می‌شود.

سنجه کل‌نگر (جامع)⁹: ویژگی‌هـای کــلی محتــوا یـا تکلیف را توصیف می‌کند و امتیازی واحد ارائه مـی‌دهـد. در اینجـا پاسـخ یادگیرندگان به چند بخش تقسیم نمی‌شود و ارزیابی پاسخ به‌صورت کلی، در طیفی از نمره‌گذاری دو‌ وضعیتی (شایسته است یا هنوز به شایستگی نرسیده ‌است) یا نمره‌گذاری سه‌وضعیتی (به شایستگی نرسیده، شایسته است و بالاتر از حد انتظار است) قرار می‌گیرد.

یک نمونه تکلیف اصیل

این تکلیف اصیل برای درس ایران و همسایگان کتاب مطالعات اجتماعی پایه پنجم طراحی شده است.

«بروشور سفر»

استانداردها و اهداف یادگیری

- دانش‌آموزان کشورهای همسایه و پایتخت‌های آن را شناسایی می‌کنند.

- دانش‌آموزان عناصر محیطی هر کشور را شناسایی می‌کنند.

- دانش‌آموزان منابع اصلی آن کشور را شناسایی می‌کنند.

- دانش‌آموزان هنگام نوشتن، قواعد صحیح نوشتاری را رعایت می‌کنند.

مسئله

از آنجا که شما در مورد همسایگان کشورمان، ایران، اطلاعات زیادی دارید، یک آژانس مسافرتی شما را استخدام کرده ‌است تا بروشور جذابی برای معرفی این کشورها تهیه کنید که بتواند آن را به مشتریان خود ارائه دهد.

وظایف

یک تکه کاغذ سفید 11*8 را به یک‌سوم تا بزنید تا مانند بروشور شود.

روی صفحه اول «جنوب آسیا» و نام خود را بنویسید.

در پنج صفحه بعد باید موارد زیر را داشته باشید:

- تمام کشورها و پایتخت‌ها

- حداقل سه جاذبه فرهنگی و تفریحی که باید دید. (پارک، موزه، مناطق دیدنی و ...)

- حداقل سه‌ منبع با ارزش معدنی از هر کشور

- یک صفحه باید به تصویرهای منتخب شما از این کشورها اختصاص یابد.

بروشور خود را هر طور که دوست دارید طراحی کنید، اما باید شامل موارد ذکر شده و چشم‌نواز و رنگارنگ باشد.

برای گرفتن هزینه طراحی بروشورتان، باید در یک صفحه و حداکثر در دو پاراگراف دلایل خود را توضیح دهید که چرا فکر می‌کنید بروشور شما می‌تواند برای جذب مشتری بیشتر به آژانس مسافرتی کمک کند.

جمع‌بندی

تکالیف اصیل تلفیق‌شده با تدریس، برخلاف تکالیف معمولی، به مدرسان اجازه می‌دهند بتوانند توانایی یادگیرندگان را در حل مسائلی که در زمینه‌های دنیای واقعی رخ می‌دهند، ارزشیابی کنند. تکالیف اصیل فرصت‌هایی برای یادگیرندگان فراهم می‌کنند تا خلاقیت خود را توسعه دهند و دانش و مهارت خود را برای حل وظایف پیچیده ادغام کنند. علاوه بر این، از طریق این تکالیف می‌توان مهارت‌های تحلیلی، بیان شفاهی، مهارت‌های نوشتاری، کار تیمی و مشارکت با هم‌سالان، سواد مالی، و سواد اطلاعاتی و رسانه‌ای را سنجید (یونگ، 2018).

پی‌نوشت‌ها

1. Authentic Task

2. Constructed Response

3. Performance-like

4. Product-like

5. Product

6. Performance

7. Rubric

8. Analytic Rubric

9. Holistic Rubric

منابع

1. Mueller, J. (2005). The authentic assessment toolbox: enhancing student learning through online faculty development. Journal of Online Learning and Teaching, 1(1), 1-7.

2. Wiggins, G. (1998). Educative Assessment. Designing Assessments To Inform and Improve Student Performance. Jossey-Bass Publishers, 350 Sansome Street, San Francisco, CA 94104.

3. Yong, T. H. (2018). Designing quality authentic assessments. Routledge.

4. https://sites.google.com/site/designingcoursesonline/home/authentic-assessment-in-online-education