هل
اگر شما هم از طرفداران ادویههای خوش‌عطر هستید و ذوق کشاورزی هم دارید، در این شماره قرار است شما را برای کشت هل و چند ادویه دیگر راهنمایی کنیم. طبق تجربیات من باید برای کاشت هل، ابتدا باید گلدانی سفالی با ارتفاع بیست سانتی‌متر تهیه کنید. شاید بخواهید بپرسید چرا گلدان باید سفالی باشد؟! زیرا گلدان سفالی از پوسیدن ریشه گیاه جلوگیری می‌کند و می‌توانید گیاهی‌تر و تازه و سرحال بزرگ کنید؛ نکته دیگری هم که رعایت‌نکردن آن ممکن است باعث پوسیدن ریشه شود، این است که ته گلدانتان سوراخ‌های زهکشی مناسب نداشته باشد تا آب اضافه از آنجا خارج شود.
و اما نکته جالب دیگر، خاک مناسب برای کاشت هل است. هل برای رشد و پرورش به خاک بسیار حاصلخیزی نیاز دارد و بسیار مهم است که این خاک از زهکشی مناسبی برخوردار باشد. پس مقداری ماسه نیز با خاک ترکیب کنید.
حالا نوبت دانه‌های هل رسیده است. شما باید دانه‌های هل را چند دقیقه درون آب قرار دهید تا کمی خیس بخورند. بعد از اینکه بذرها خیس خوردند، آن‌ها را از پوسته بیرون بیاورید و دوباره با آب بشویید تا رویه چسبناکشان از بین برود. سپس بذرها باید به مدت دو روز درون ظرف آب قرار گیرند. بعد از دو روز آن‌ها را از آب خارج کنید و لای دستمال خیسی بپیچید تا جوانه بزنند؛ وقتی بذرها جوانه زدند، زمان کاشت آن‌ها درون گلدان است. قبل از کاشت جوانه‌ها درون خاک، سطح خاک را با آبپاش کمی مرطوب کنید. سپس جوانه‌ها را روی خاک بپاشید و مقداری خاک هم روی آن بریزید.
از آنجا که هل گیاهی رطوبت‌پسند است، همواره باید گلدان آن را مرطوب نگه دارید. زمانی باید این گیاه را آبیاری کرد که سطح خاک تا حدودی رطوبت خود را از دست داده باشد، نه اینکه کاملاً خشک شده باشد. همچنین، باید با عمل غبارپاشی رطوبت هوای اطراف برگ‌ها را زیاد کنید. البته آبیاری بیش از اندازه و نامناسب این گیاه ممکن است به سیاه‌شدن برگ‌ها، به‌خصوص برگ‌های پایینی گیاه، پوسیدگی ساقه‌ها و ریشه‌های گیاه و از بین رفتن آن منجر شود. خشکی و کمبود رطوبت خاک نیز در ابتدا موجب سوختگی و خشکی حاشیه و نوک برگ‌ها و سپس قهوه‌ای‌شدن و چروکیدگی تمامی برگ‌ها می‌شود.
اگر تمام این موارد را رعایت کنید، پس از چهار تا شش هفته هل شما قابل‌برداشت است.
دارچین
همان‌طور که گفتیم، در این شماره از کشت در خانه به سراغ ادویههای خوش‌عطر و طعم رفته‌ایم. بعد از هل، نوبت دارچین است. یک تکه دارچین درون فرنی و کاچی. اگر هم اهل دم‌نوش باشید، حتماً می‌دانید دارچین چه عطری به دم‌نوش‌ها یا چایتان می‌دهد. حالا ما برای شما علاقه‌مندان به کاشت و برداشت، کروکی مسیر پرورش دارچین در خانه را می‌کشیم.
اگر قرار است دارچینتان را در گلدان بکارید و پرورش دهید، پیشنهاد می‌کنم حتماً از گلدان سرامیکی و لعاب‌دار استفاده کنید. توجه داشته باشید عمق گلدان باید حداقل سی‌سانتی‌متر باشد. گلدان را با خاک مناسب پر کنید؛ اما خاک مناسب برای پرورش دارچین چه خاکی است؟ پی‌اچ این خاک(میزان اسیدی بودن خاک) باید بین 4.5 تا 5.5 باشد. اگر پی‌اچ خاک بیشتر از این اعداد بود، سطح آن را با زغال‌سنگ بپوشانید. و اگر پی‌اچش کمتر بود (که احتمال آن بسیار پایین است) خاک را با مقداری پودر آهک مخلوط کنید. (برای اندازه‌گیری مقدار پی‌اچ خاک از دستگاه پی‌اچ‌سنج استفاده کنید.)
اما قبل از آماده‌کردن گلدان، بهتر است بذرهای دارچینتان را تهیه کرده و دو تا سه روز آن‌ها را زیر نور آفتاب خشک کرده باشید. بذرها را باید در فاصله پنج سانتی‌متر از هم بکارید. سپس نوبت به آبیاری می‌رسد. آبیاری اولیه شما باید بذرها را کاملاً سیراب کند. تا زمانی که ببینید آب از سوراخ‌های انتهای گلدان خارج می‌شود، باید به آبیاری ادامه دهید. بعد از آبیاری اولیه، هر روز گیاهتان را به مقداری مناسب آب دهید تا زمانی که بعد از جوانه‌زدن بذرتان، پنج روز پیوسته رشد کند. سپس دیگر به آبیاری نیازی نیست.
از میان بذرهایی که کاشته‌اید، نهالی را انتخاب کنید که برگ‌های قوی‌تر و پررنگ‌تری دارد. آن نهال را در گلدان دیگری قرار دهید و با آبیاری منظم و قراردادن در معرض نور مناسب، آن را پرورش دهید.
زنجبیل
آخرین ادویه‌ای که در این شماره بناست با هم کاشت و پرورش آن را یاد بگیریم، ادویه تند و تیز زنجبیل است که به‌تندی و تیزی بسیاری از امراض را نابود می‌کند. برای پرورش زنجبیل به بذر نیازی نداریم، فقط باید زنجبیل تازه‌ای تهیه کنید. دقت کنید هر چقدر پوست زنجبیل تازه و نرم و لطیف باشد، تا اندازه‌ای که حتی نیازی به کندن پوستش نباشد، تازه‌تر است. به‌مرور زمان پوستش تیره‌تر و زخیم می‌شود. بعد از تهیه زنجبیل، یک عدد از زنجبیل‌ها را خیس می‌کنیم، لای دستمال کاغذی مرطوبی می‌پیچیم و آن را درون پلاستیکی قرار می‌دهیم و محکم درش را می‌بندیم و در مکان تاریکی قرار می‌دهیم.
پس از یک هفته که در نایلون را باز کنید، می‌بینید زنجبیل شما جوانه زده است. حالا نوبت انتخاب گلدان است که اندازه آن بستگی به این دارد که می‌خواهید تا چه تعداد زنجبیل را پرورش دهید. مثلاً برای سه عدد زنجبیل، گلدانی با ابعاد تقریباً ۱۲ سانتی‌متر قطر و ۳۶ سانتی‌متر عمق، مناسب است. قبل از هر چیز، از وجود چندین سوراخ برای خارج‌شدن آب اضافی از گلدان مطمئن شوید و اگر گلدانتان سوراخ نداشت، حتماً آن را خودتان ایجاد کنید. بعد از این مراحل نوبت پرکردن گلدان از خاک مناسب است. خاک مناسب برای رشد زنجبیل، خاک شنی با خاک‌برگ غنی است.
حالا زنجبیل‌هایتان را درون خاک قرار دهید. سپس سه تا چهار سانتی‌متر خاک رویش بریزید و آن را آبیاری کنید و منتظر باشید جوانه‌هایش سر از خاک بیرون بیاورند. در این مدت، خاک را با اسپری‌کردن آب روی آن مرطوب نگه دارید. بعد از دو هفته زنجبیل شما جوانه می‌زند و در سه تا چهار ماه به رشد کافی می‌رسد. اما اگر گلدان پرباری می‌خواهید، باید ده تا دوازده ماه صبر کنید که «گر صبر کنی ز غوره حلوا سازی.»