آزمون تصمیمگیری
برای اینکه بتوانید الگوی مناسبی از تصمیمگیری برای دانش‌آموزان باشید، لازم است بتوانید سطح مهارت و توانمندی خود را در این زمینه اندازه‌گیری کنید. پرسش‌هایی که در ادامه و در جدول پایین همین صفحه می‌آیند، راهنمای خوبی در این‌باره‌اند.
با پاسخ به سؤالات یادشده می‌توانید دریابید که در چه زمینه‌هایی از مهارت تصمیمگیری نیازمند ایجاد تغییر هستید. در عین حال، شناسایی شیوه‌های گوناگون تصمیمگیری و انتخاب مناسب‌ترین آن‌ها در اتفاق‌های کلاسی بسیار راهگشاست.
تصمیمگیری احساسی
شاید خیلی شنیده باشید که تصمیمگیری احساسی، به‌ویژه در مسائل کلاسی چندان مناسب نیست، زیرا در این نوع تصمیمگیری، عواطف و هیجان‌ها نقش تعیین‌کننده‌ای دارند. با این همه، برخی از برخوردهای کلاسی، در ارتباط با دانش‌آموزان، به‌گونه‌ای هستند که گریزی از توجه به عواطف و حتی تصمیم‌گیری‌های احساسی نیست، اما باید مراقب باشید که این اقدام را به همه‌ی موقعیت‌‌های کلاسی تعمیم ندهید و از آثار نامطلوب آن در امان بمانید.
تجربه‌ی کلاسی
وقتی دانش‌آموزم از من خواست فقط برای یک بار خارج از مدرسه با هم تلفنی صحبت کنیم، با توجه به اوضاع آن زمان، انجام آن، کاری درست و منطقی نبود، اما به‌صورت احساسی آن را پذیرفتم و انجام دادم. حالا همان دانش‌آموز، همکارمعلم من است و می‌گوید که تاکنون این بهترین اتفاق در زندگی تحصیلی او بوده و گفت‌وگوی با من به او دلگرمی بیشتری داده است.
تصمیمگیری اضطراری
در اینجا مقصود از تصمیمگیری اضطراری، قرارگیری در موقعیت‌هایی است که معلم ناگزیر است، به‌صورت موقتی و در زمان اندک، دست به اقدام بزند. ممکن است کسی که عادت به تصمیمگیری منطقی دارد، در چنین اوضاعی نیز با حداکثر سرعت تصمیم درستی بگیرد و لزوماً تصمیم اضطراری او به نتیجه‌های بد منجر نشود، اما به‌صورت کلی عادت‌‌های تصمیمگیری افراد در مناسب‌بودن یا نامناسب‌بودن تصمیم‌های اضطراری بسیار تأثیر دارند. شاید گاهی لازم است تصمیم‌های مهم و قطعی در وضعیت اضطرار گرفته نشوند و بر موقتی‌بودن آن‌ها تأکید شود.
تصمیمگیری اجتنابی
گاهی دانش‌آموزان یا اتفاق‌ها موجب می‌شوند، معلم دچار تعارض شود و قادر نباشد درست انتخاب کند. در چنین حالتی، برخی ترجیح می‌دهند که از آن موضوع فرار کنند. اگر تجربه‌ای از این نوع تصمیم‌ها دارید، مناسب‌ترین حالت این است که در اولین فرصت تکلیف خودتان را با موضوع روشن کنید تا به آرامش برسید و در عین حال، الگوی نامناسبی را در اختیار دانش‌آموزان خود قرار ندهید.
تجربه‌ی کلاسی
مدتی بود که دانش‌آموزان می‌خواستند اردوی شب‌مانی در مدرسه داشته باشیم. می‌دانستم پیشنهاد این موضوع به مدرسه با موافقت صددرصد مدیر همراه خواهد بود، اما خودم اصلاً آمادگی این کار را نداشتم و به همین دلیل، مدام از گفت‌وگو در این‌باره دوری می‌کردم و هر بار به دانش‌آموزان می‌گفتم: «حالا صبر کنید.» یا «بگذارید ببینیم چه می‌شود.» و.... . این کار موجب شده بود که اعتماد بچه‌ها کمتر شود و دیگر با میل و اشتیاق پیشنهادها و خواسته‌هایشان را با من در میان نگذارند.
تصمیمگیری مطیعانه
برخی معلمان به‌دلایل گوناگون اعم از اعتماد‌به‌نفس پایین، جلب‌توجه دانش‌آموز یا راضی‌نگه‌داشتن والدین و... دچار تصمیم‌گیری‌های مطیعانه می‌شوند. این تصمیمگیری فقط بر اساس انتظارات دیگران است و در آن از منطق یا حقوق و انتظارات متقابل خبری نیست، تا جایی که ممکن است، معلم با این نحو تصمیماتش از خواسته‌‌ها و اهداف کلاس دور شود.
تجربه‌ی کلاسی
همکاری دارم که مدام برای همه‌ی تصمیم‌ها و اقدامات خود به نظر دیگران توجه می‌کند. برای مثال همین اواخر املای دانش‌آموزان را حذف کرد، برنامه‌ای که با هم تصمیم به اجرا گرفته بودیم. دلیل این کار را درخواست والدین مطرح کرد. او همچنین گاهی شیوه‌ی ارائه‌ی درس را فقط با نظر دانش‌آموزان دستخوش تغییر می‌کند و همیشه هم مخالفان و منتقدان زیادی دارد. در اغلب این اتفاق‌ها، نمی‌توانم برای تصمیم‌هایش دلیل و برهان منطقی پیدا کنم و به‌خاطر هم‌پایه‌بودن با او دچار مشکل هستم. اگر فقط خواست و نظر دانش‌آموزان، والدین یا حتی مدرسه و... ملاک تصمیمگیری است، پس اصول روان‌‌‌‌شناسی، نظریه‌های یادگیری و... برای چیست؟
تصمیمگیری تقدیری
شما هم تجربه‌ی همکاری با معلمانی را داشته‌اید که برای حضور دانش‌آموز خاصی در کلاس خود حسرت می‌خورند، ابراز ناراحتی می‌کنند و همه‌چیز را به شانس بد خود نسبت می‌دهند. این نوع واکنش‌ها منجر به تصمیم‌هایی می‌شود که به آن تصمیمگیری تقدیری می‌گوییم. تصمیمگیری تقدیری موجب می‌شود، معلم به توانایی، اختیار و قدرت انتخاب خود در تغییر وضعیت توجه نکند و به‌نوعی تسلیم آن شود.
تصمیمگیری منطقی
سالم‌ترین و بهترین شیوه در تصمیمگیری روش منطقی است. معلم در این حالت تلاش می‌کند بر اساس فکر و منطق عمل کند. در این شیوه انتخاب بر اساس اطلاعات درست و سنجیده رخ می‌دهد و عواقب هر انتخاب قبل از اقدام بررسی می‌شود. به این نوع تصمیمگیری، تصمیمگیری آگاهانه نیز گفته می‌شود.