شنبه ۳ آذر ۱۴۰۳

مقالات

صیادان صید پره

  فایلهای مرتبط
صیادان صید پره
درباره صید پره که صدها سال است در میان صیادان شمال ایران رواج دارد

پاییز که بشود، صیادانی که بهار و تابستان را به کشاورزی یا کارگری گذراندهاند، خود را به ساحل دریای خزر میرسانند تا مشغول کار آبا و اجدادیشان شوند. این قرارِ هر ساله ماهیگیران سواحل دریای خزر است: نیمه مهرماه، ساحل دریا. آنها هر کاری را بلد نباشند، صیادی را خیلی خوب بلدند. پس قایقهای بزرگ چوبیشان را پر از تور و ریسمان میکنند و به دل دریا میزنند تا تورهای پره را برای ماهیهای فرز و زرنگ خزر پهن کنند. البته آنها همیشه حواسشان به بچهماهیها هست. چشمه تورهای آنها آنقدر بزرگ است که بچهماهیها بتوانند از آنها بگذرند و شانس زندگی دوباره پیدا کنند.

صیادان شمالی صدها سال است که به این روش ماهی میگیرند. آنها صدها سال است که تور پره پهن میکنند و صدها سال است که بچهماهیها از چشمههای تور میگذرند و به آغوش دریا باز میگردند. ماهیگیران شش ماه فرصت دارند شانس خود و برکت دریا را محک بزنند. فروردینماه که از نیمه بگذرد، آنها تورهایشان را از دریا بیرون میکشند و سراغ کشاورزی یا کارگری میروند و شش ماه را با رؤیای دریا میگذرانند.

 

تراکتور دریایی

برخلاف تصور عمومی، بخش مهمی از کار در صید پره به عهده همین تراکتوری است که طناب بار زده است. تراکتور قایقها  را به دریا میاندازد یا به ساحل میآورد. تراکتور برای صیادان وسیلهای برای حملونقل طنابها و ماهیهای صید شده است. همچنین جمعکردن تور کار تراکتور است. تراکتورهای صیادی یک محور گردان دارند که وقت جمعآوری تور، یک سر طناب را به آن میبندند. با چرخش محور، طناب به دور آن میچرخد و تور اندکاندک  از دریا بیرون کشیده میشود.

 

پهنکردن دام

صیادان هر چه را که برای ماهیگیری لازم دارند، بار «کرجی» که قایقی چوبی است، میکنند و به دل دریا میبرند. کرجی موتور ندارد و بهوسیله  دو یا چند قایق موتوری کشید میشود. صیادان به شکل یک نیمدایره در دریا حرکت میکنند و تورشان را برای ماهیها پهن میکنند. به ابتدا و انتهای تور ماهیگیری چند کیلومتر طناب بسته شده است. ماهیگیران ابتدا ریسمان را به دریا میاندازند و پس از اینکه یکی دو کیلومتر از ساحل فاصله گرفتند، تور را پهن میکنند و در مسیر برگشت دوباره ریسمان را به دریا میاندازند.

 

دیوار صید

تورهای پره 1 تا 5 کیلومتر طول دارند و 7 تا 10 متر عرض، به همین علت در عمق بیش از 10 متری به دریا انداخته میشوند. بالای تورها قمقمههای هوا وجود دارند که تور را روی آب نگه میدارند. به زیر تورها هم حلقههای سربی سنگینی وصل است تا آن را به زیر آب بکشند. به این ترتیب تور مثل یک دیوار در دریا شناور میشود. چشمه یا سوراخهای تور حداقل 3 تا 4 سانتیمتر پهنا دارند تا بچهماهیها بتوانند از آن عبور کنند. اندازه چشمه تور یکی از مهمترین خط قرمزها در صید پره است.

 

تازه و سالم

حاصل تلاش و دسترنج صیادان شمالی با عجله به بازار ماهی میآید تا مـاهی تازه و سالم به دست مشتری برسد. بیشترین ماهیهایی که به دام صیادان صید پره میافتند، ماهی سفید، کپور و کفال است. نهایت لطف دریا به صیادان این است که یک یا چند ماهی اوزونبرون به دام آنها بیفتد. اوزونبرون نوعی ماهی گرانبهاست که نه تنها گوشت لذیذ و گرانقیمتی دارد، بلکه خاویار هم دارد. آیا میدانید دریای خزر محل زندگی چه ماهیهای دیگری است؟

 

شغل طاقتفرسا

هر چنـد صیادان کارشان را دوست دارند، با این حال صیادی شغل سخت و طاقـتفرسایی است. صیادان امیدوار به لطف خدا، با بالاآمدن خورشید کارشان را آغاز میکنند و تا نیمهشب مشغول کارند. با این حال دریا در این سالها نتوانسته انتظار آنها را برآورده کند. آلودهشدن دریا به مواد نفتی، فاضلاب و زباله، باعث مرگومیر ماهیها و کم شدن جمعیت آنها شده است. از طرف دیگر، صیادان غیرقانونی که به هیچ قاعدهای پایبند نیستند، با تورهایشان ماهیهای ریز و درشت، از جمله بچهماهی‌‌ها را صید میکنند و به کسب و کار صیادان قانونی لطمه میزنند.

 

 

منبع:  https://www.sid.ir/fa/journal

۱۴۸۹
کلیدواژه (keyword): رشد نوجوان،مشاغل اجدادی،صید پره،صیادان شمال ایران،تور پره،تراکتور دریایی،پهن‌کردن دام،دیوار صید،کرجی،
برای نظر دادن ابتدا باید به سیستم وارد شوید. برای ورود به سیستم روی کلید زیر کلیک کنید.