خب کمی از خودتان بگویید و تجربهی جالبی که پارسال داشتید.
من وحید خسروی هستم. قصهگو! میدانید قصه گفتن یکی از شیرینترین و تأثیرگذارترین کارهای دنیاست!
نوروز هم یک قصه است. قصهی دوستی همهی آدمها با هم و با همهی آفریدههای خدا. ما همه با هم سر یک سفره مینشینیم و شروع سال تازه را جشن میگیریم و برای هم آرزوهای خوب میکنیم. دلمان میخواست این حال و هوا را به همهی خانهها ببریم. به خیابانهای شهر. پس با هم جمع شدیم و با کمک سازمان فرهنگی شهرداری تهران یک کاروان شادی درست کردیم.
این کار را دوست خوبم آقای امیرحسین شفیعی طراحی کرده بود که هم بچهها و هم بزرگترها خیلی از آن خوششان آمد. تصورش را بکنید، یک کاروان بزرگ چند کیلومتری در شهر ببینید؛ تعداد زیادی حاجیفیروز با سهچرخههایی که داخل آنها سفرهی هفتسین باشد، آدمهایی با تنپوشهای عروسکی مردم نقاط مختلف کشور که پشت حاجیفیروزها راه میرفتند و برنامه اجرا میکردند. بعد از آن هم عمو نوروزها گاریهایی از گل، سبزه و پشت سر آنها هم عروسکهای غولپیکر حرکت میکردند و در آخر هم نوازندههای محلی با دهل و سورنا، آمدن نوروز را خبر میدادند. حدود 100 نفر در کنار هم تلاش کردند تا بتوانند فرهنگ و آدابورسوم کشورمان را زنده نگهدارند و شادی نوروز را به همه جای شهر برسانند.
خود بچهها چطور میتوانند چنین برنامههایی را در شهر یا روستا یا محلّهشان برگزار کنند؟
خیلی سخت نیست و هزینهی زیادی هم ندارد. بهشرط اینکه یک گروه خوب از دوستان در کنار هم کار کنند. هم خودشان از یک کار دستهجمعی لذّت ببرند و از هم یاد بگیرند و هم دیگران را خوشحال کنند. اوّل از همه میتوانند با وسایل ساده و بازیافتی برای کوچه یا ورودی آپارتمانهایشان هفتسین درست کنند. حتّی اگر فقط هفت بشقاب کوچک سبزه با شمع و آینه باشد، باز هم قشنگ است.
اگر دوست دارید کاروان نوروزی درست کنید، کافی است از معلم هنر یا مربیهای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، حتّی جست وجو در اینترنت، ساختن صورتکهای سادهی کاغذی را یاد بگیرید. (ساخت صورتکهای مقوایی یک هنر مهم و شناخته شده هست!) مطمئن باشید کار زیاد سختی نیست. میتوانید اوّل تصویری که مدنظر دارید را یا در اینترنت پیدا کنید یا خودتان آن را روی مقوا بکشید یا چاپ کنید. دور آن را بِبُرید و از آن یک صورتک ساده بسازید. مثلاً میتوانید عروسک کاغذی حاجی فیروز، عمو نوروز و ننه سرما و خاله بهار یا هفتسین را به همین شکل درست کنید. حتّی میتوانید با هم نوروزخوانی کنید. چاووشهای نوروزی که مژدهی بهار را میدادند از سنتهای زیبای ایرانی هستند. با کمک کتابهای مختلف مثل کتاب خاله نوبهار و عمو نوروز، نمایش اجرا کنید. میتوانید دربارهی آدابورسوم زیبای محلّه یا شهرتان برای استقبال از سال نو کمی تحقیق کنید و آنها را دوباره اجرا کنید. راههای خلاقانهی زیادی هست که بتوانید حال و هوای شادی سال نو را به همه هدیه بدهید، حتّی به آنها که تنها یا غمگین هستند.
میتوانید به کمک بزرگترها یک جشنواره در پارک شهرتان اجرا کنید که در آن بازیهای محلّی انجام میشود. (باور کنید بعد از آن دیگر دلتان نمیخواهد فقط پای بازیهای رایانهای بنشینید، چون مطمئنم از شور و هیجان آن بازیها خیلی لذّت خواهید برد.)
درست کردن چنین گروهی و انجام فعالیتهای جمعی خیلی لذّتبخش است؟
بله. درست است. هم لذّتبخش است و هم به ما یاد میدهد چطور یک کار گروهی و تقسیم کار کنیم و هوای همدیگر را داشته باشیم. این میتواند یک تجربهی عالی و منحصربهفرد برای بچهها باشد.
از طرف دیگر آشنایی و شناخت آیین و رسوم کشورمان یکی از مهمترین خوبیهای این کار است. احترام گذاشتن به ریشهها و آیینهایی که فرهنگ ما را میسازند، از ویژگیهای انجام این کار است. اجرای نمایش عروسکی یا بازیهای محلّی، میتواند از یک روز تعطیل خسته کننده که قرار است فقط جلوی تلویزیون بگذرد، یک تجربهی شاد و جالب بسازد. هم برای بچهها و هم البتّه برای خانوادهشان.
بعضیها نوروز را خیلی پر هزینه برگزار میکنند، بچهها میتوانند برای تغییر این مسئله کاری کنند؟
چند سالی است که بعضیها به تجمل و زرقوبرق در سفرهی هفتسینشان بیشتر از شادی و زیبایی این رسم اهمیت میدهند. شاید بد نباشد که از الان بچهها به فکر درست کردن یک سفرهی هفتسین زیبا از مواد بازیافتی باشند. خوب است که شما این گفتوگو را دارید زودتر چاپ میکنید تا بچهها فرصت کنند این بار یک نوروز متفاوت را برای همهی خانواده یا محلّهشان بسازند!