بدون هیچ شک و تردیدی فوتبال جذابترین و پرطرفدارترین ورزش در سراسر جهان است. اهمیت فوتبال به قدری است که در تمام کشورها و قارهها مسابقهها و رقابتهای فوتبال برپا هستند. برجستهترین رویداد ورزشی جهان نیز مختص فوتبال است که حتی جایگاهی بالاتر از مسابقههای المپیک را از آن خود کرده است! آری، منظور ما مسابقههای جام جهانی فوتبال است که هر چهار سال یک بار برگزار میشوند. حضور در جام جهانی و شرکت در مسابقههای آن برای هر کشور و شهروندانش و نیز بازیکنان فوتبالش اهمیت فراوان دارد. زیرا جام جهانی باعث اعتلای جایگاه ورزشی هر کشوری در جهان میشود و نیز سکوی پرتابی برای بازیکنان جوان و بلندپرواز است.
تیم ملی فوتبال کشورمان تاکنون در پنج دوره از مسابقههای جام جهانی فوتبال در سالهای 1978، 1998، 2006، 2014 و 2018 حضور داشته و ششمین تجربهاش را در جام جهانی 2022 که در آبان و آذر سال جاری در کشور قطر برگزار میشود، کسب خواهد کرد.
- در جام جهانی 1978 آرژانتین، ایران با تیمهای پرو، هلند و اسکاتلند همگروه بود که با قبول دو شکست و یک تساوی از صعود به مرحله بعد باز ماند. در این جام جهانی بازوبند کاپیتانی بر بازوان علی پروین، یکی از بزرگترین بازیکنان تاریخ فوتبال ایران، بسته شد. سنگربان ایران در جام جهانی 1978 زندهیاد ناصر حجازی (1390 – 1328) بود که از وی به عنوان نامدارترین دروازهبان تاریخ فوتبال قاره کهن یاد میشود. تک گل ایران را در این دوره از مسابقههای جام جهانی زندهیاد ایرج داناییفرد (1397 – 1329) در بازی مقابل تیم فوتبال اسکاتلند که با تساوی یک بر یک رقم خورد، به ثمر رساند.
- دومین حضور ایران در جام جهانی به سال 1998 و حضور در کشور فرانسه برمیگردد؛ جایی که تیم ملی فوتبال کشورمان در مرحله گروهی در کنار تیمهای آلمان، یوگسلاوی و ایالات متحده آمریکا قرار گرفت. تیم ایران در نخستین بازی با وجود شایستگیهای فراوان، مغلوب تیم یوگسلاوی شد.
ایران در بازی دوم به مصاف تیم فوتبال ایالات متحده آمریکا رفت که کارشناسان از این بازی به عنوان بازی قرن یاد میکنند. گل نخست بازی در دقیقه 40 با ضربه سر حمیدرضا استیلی به ثمر رسید و مهدی مهدویکیا زننده گل دوم ایران به آمریکا در دقیقه 84 بازی بود. اما در دقیقه 87 بازی، توپ تور دروازه احمدرضا عابدزاده، ملقب به عقاب آسیا و از بزرگترین دروازهبانان تاریخ آسیا را لمس کرد. در نهایت هم ایران فاتح این مسابقه قرن شد. در بازی سوم؛ ایران از آلمان، با دو گل شکست خورد تا تیم کشورمان از صعود به مرحله حذفی بازبماند.
- سومین حضور تیم ملی ایران در جام جهانی در سال 2006 و به میزبانی کشور آلمان رقم خورد. این نخستین جام جهانی بود که نیمکت ایران از یک مربی خارجی به نام برانکو ایواکوویچ بهره میبرد. پرونده صعود ایران از این گروه با شکست در برابر تیمهای فوتبال مکزیک و پرتغال و تساوی در برابر تیم فوتبال آنگولا بسته شد.
- ایران بعد از ناکامی در صعود به جام جهانی 2010 آفریقای جنوبی، برای چهارمین بار در جام جهانی 2014 برزیل حضور یافت. ایران در این دوره با بهرهگیری از سرمربی کارکشته و نامدار پرتغالی خود، کارلوس کِیروش، در بازی مقابل آرژانتین چنان خوش درخشید که تمامی نگاهها را معطوف به خود کرد. به عقیده کارشناسان، تنها ناداوریها در این بازی باعث شکست ایران در برابر تیم فوتبال آرژانتین شد. کارلوس کِیروش در این دوره از مسابقهها با اتخاذ راهبردی دفاعی، تیمی منسجم را روانه مسابقهها کرد. اگرچه ایران در این دوره در بازی نخست به تساوی صفر بر صفر در مقابل نیجریه رسید، اما شکست از تیم فوتبال بوسنی و هرزگوین در آخرین بازی، پرونده ایران را برای جشن صعود از این گروه مختومه کرد.
- ایران در سال 2018 مجدداً تحت مربیگری کارلوس کِیروش و برای پنجمین مرتبه روانه مسابقههای جام جهانی روسیه شد. به عقیده صاحبنظران، ایران در گروه سختی در کنار اسپانیا که با سبک فوتبال «تیکیتاکا»ی مختص خودش زبانزد خاص و عام بود، پرتغال پرانگیزه که کریستیانو رونالدو را به عنوان سریار (کاپیتان) و یکی از بهترین بازیکنان تاریخ فوتبال جهان در اختیار داشت و نیز تیم ملی فوتبال مراکش، یکی از نمایندگان قاره آفریقا، قرار داشت. ایران در نخستین بازی با گل به خودی دقیقه 5+90، طعم پیروزی در برابر مراکش را چشید. در دومین بازی، گرچه تیم ملی اسپانیا اسیر درخشش بازیکنان ایرانی شده بود، اما در دقیقه 54 بازی و بر حسب یک اتفاق، دروازه علیرضا بیرانوند باز شد و نتیجه در پایان با همین تک گل به سود اسپانیا خاتمه یافت.
بازی سوم در برابر تیم ملی پرتغال بود که برای سرمربی تیم ملی فوتبال ایران، کارلوس کِیروش پرتغالی، از حساسیت و اهمیت بالایی برخوردار بود. در این بازی ایران گل نخست را دریافت کرد و ممکن بود از روی نقطه پنالتی گل دوم را نیز دریافت کند. اما واکنش درخشان علیرضا بیرانوند در برابر ضربه پنالتی کریستیانو رونالدو و مهار آن ضربه، امید را برای تیم ملی ایران زنده نگه داشت. در نهایت کریم انصاریفرد در دقیقه 3+90 از روی نقطه پنالتی دروازه روی پاتریسیو، سنگربان پرتغال را باز کرد تا ایران در این بازی که شایسته پیروزی بود، به یک تساوی دست یابد.
- جام جهانی 2022 قطر ششمین تجربه حضور ایران در جام جهانی است. تیم فوتبال کشورمان، بدون هیچگونه دغدغه و اضطرابی موفق به ورود به این دوره از مسابقهها شد. در این جام جهانی ایران از ستارگان خط حمله خود، بهره میبرد.
در این دوره از جام جهانی، ایران از بازیکنان باتجربهای سود میبرد که قرار است تجربه چندین دوره حضورشان در این سطح از مسابقهها را تجربه کنند. ایران در خط دفاعی امید زیادی به هماهنگی و قدرت جنگندگی بازیکنان خود بسته است تا در برابر مهاجمان تیمهای ملی انگلیس، ایالات متحده آمریکا و ولز صفآرایی کنند. اگر امیر عابدزاده در جام جهانی 2022 قطر دروازهبان اصلی تیم ملی ایران باشد، او و پدرش به نخستین پدر و پسری تبدیل میشوند که در فوتبال ایران به عنوان بازیکن ثابت و اصلی در جام جهانی بازی کردهاند.
جام جهانی 2022 قطر از لحاظ همسایگی و نزدیکی قطر به کشورمان نیز دارای اهمیت فراوان است، زیرا هموطنانمان میتوانند به علت کمی مسافت و نزدیکی فرهنگها، حضوری پرشورتر برای تشویق ملیپوشان میهنمان در برابر رقبا داشته باشند.
در پایان امیدواریم که ششمین حضور در جام جهانی باعث درخشش حداکثری تیم ملی ایران و بازیکنان سرافراز آن شود و نخستین صعود از مرحله گروهی در این دوره دل تمامی هممیهنان عزیزمان را پر از شور و شعف کند.