چه تعریفی از معلمی دارید؟
معلم قهرمان هر جامعه و سازنده‌ی نسل‌های آینده‌ی هر کشور است. معلمی یکی از سخت‌ترین شغل‌هاست که مسئولیت آموزشوپرورش کودکان را به عهده دارد و همین ویژگی است که کار را سخت و مسئولیتش را بیشتر می‌کند. چراکه معلمی فراتر از آموزش کتاب‌های درسی است . یک معلم با روح و فکر و ذهن انسان‌ها در ارتباط است.
ارتباط شما با دانش‌آموزانتان چگونه است؟
یکی از مهم‌ترین عوامل موفقیت برای یک معلم ایجاد رابطه‌ای عاطفی و محبت‌آمیز و در مرحله‌ی بعد ایجاد محیطی امن برای دانش‌آموزان است تا به معلم خود حس اعتماد پیدا کنند. این مورد برای دانش‌آموزان پایه‌ی اول ابتدایی خیلی مهم‌تر است؛ چون هم برای چند ساعتی از خانواده به‌خصوص مادر دورند و هم خیلی از دانش‌آموزان پایه‌ی اول تجربه‌ی رفتن به مهدکودک یا پیش‌دبستانی را نداشته‌اند. معلم باید این رابطه را بین خود و دانش‌آموزانش ایجاد کند. برای ایجاد این ارتباط باید به دنیای کودکی آن‌ها وارد شد. مثلاً برای آن‌ها داستان بگوید یا از عروسک‌ها، همراه با تقلید صدا، در امر تدریس استفاده کند؛ چون این امر برایشان لذت‌بخش است.
برای تدریس بهتر و علاقه‌مند کردن دانش‌آموزان به درس از چه شیوه‌هایی استفاده می‌کنید؟
برای تدریس، بهتر است ایجاد انگیزه کنیم و از روش‌های غیرمستقیم برای آموزش بهره ببریم. ایجاد انگیزه می‌تواند یک سؤال، یک چالش، یک مسئله، یک کاردستی یا یک فعالیت مرتبط با موضوع در فضای دیگری غیر از کلاس درس باشد. مثلاً یک روز برای تدریس نشانه‌ی «ض» دستم را با یک پارچه بسته بودم و نمایش یک مریض را اجرا کردم. وقتی وارد کلاس شدم برای همه‌ی دانش‌آموزانم سؤال شده بود که چرا دستم را بسته‌ام و همه بادقت به من توجه می‌کردند.
دنیای کودکان دنیای بازی است. دانش‌آموزان عاشق هیجان و تنوع‌اند. من همیشه سعی می‌کنم تا تمرینات کلاسی خود را به‌صورت بازی انجام دهم تا هم برای دانش‌آموز لذت‌بخش باشد و هم تنوعی در فضای یکنواخت کلاس ایجاد شود. هربار که از بازی برای تمرین و تدریس استفاده کرده‌ام، دانش‌آموزان با شوق و توجه بیشتری از کلاس استقبال کرده‌اند . همین شوق و هیجان و لذت میزان یادگیری آن‌ها را چند برابر می‌کند. در کنار بازی، از دست‌ورزی برای تدریس استفاده می‌کنم؛ مثلاً برای درک مفهوم اندازه‌گیری از دانش‌آموزان می‌خواهم مداد خود را به‌صورت تقریبی با گیره اندازه بگیرند و بگویند طول مداد آن‌ها چند گیره می‌شود.
اگر دانش‌آموز با یک مبحث درسی درگیر باشد و به‌صورت عملی یک مفهوم را کار کند، یادگیری بهتر و ماندگارتر می‌شود. همچنین همیشه سعی کرده‌ام تا از خودشان در تدریس کمک بگیرم و متکلم‌وحده نباشم و با درگیرکردن آن‌ها کلاسی شاد داشته باشم. کلاسی می‌تواند اثربخش باشد که دانش‌آموزانش در فعالیت‌های آن کلاس مشارکت داشته باشند.
چطور از دانش‌آموزانتان برای تدریس کمک می‌گیرید؟
مثلاً برای مبحث اعداد، چهار دانش‌آموز را انتخاب می‌کنم. به سه نفر از آن‌ها یک دسته‌ی ده‌تایی می‌دهم و به یک نفر دیگر دو تا یک عددی می‌دهم. بعد از بچه‌ها می‌پرسم: «خب، حالا چه عددی به دست می‌آید؟» می‌گویند: «سی و دو.»
یا برای مفهوم الگوها مثلاً یکی ایستاده و دو نفر نشسته، مجدد یکی ایستاده، دو نفر نشسته، به همین ترتیب الگو را با بچه‌ها تکمیل می‌کنیم.
آیا با طرح ارزشیابی کیفی و توصیفی موافق هستید؟ شما دانش‌آموزانتان را چگونه ارزشیابی می‌کنید؟
این طرح مزایا و معایبی دارد. مزایایش این است که دانش‌آموز متحمل فشار روانی برای نمره نمی‌شود. هر دانش‌آموز با توجه به فعالیت و تلاشی که در طول سال‌تحصیلی داشته است، مقایسه می‌شود؛ اما از معایب این طرح نبود دستورالعمل مشخصی است که اهداف و نحوه‌ی کار برای آموزگار و اولیا را مشخص کند. در ضمن دانش‌آموزان بعد از ورود به دوره‌ی متوسطه یک‌باره با ارزشیابی کمّی روبه‌رو می‌شوند که آن‌ها را دچار افت تحصیلی می‌کند؛ اما به‌طور کلی با این طرح موافق هستم.
هر دانش‌آموز با توجه به تکالیف، پرسش‌های کلاسی، کارهای عملی و پروژه‌ها ارزیابی می‌شود.در واقع هدف از ارزشیابی توصیفی این است که دانش‌آموزان را با هم مقایسه نکنیم . دانش‌آموزی که با تلاش پیشرفت کرده است هم باید مورد تشویق قرار بگیرد؛ حتی اگر به سطح خیلی‌خوب نرسیده باشد.
به غیر از تدریس، فعالیت دیگری در آموزشوپرورش یا در زمینه‌‌های دیگر دارید؟
در تابستان 1400 برای تولید محتوای کمک آموزشی درس فارسی و ریاضی استان البرز انتخاب شدم. در تابستان 1401 هم وب‌آواهایی (پادکست‌هایی) برای تقویت مهارت خواندن با عنوان «مدرسه‌ی تابستانه» تولید کردیم. درکنار این‌ها دوره‌ی مربیگری پیش‌دبستانی را به‌صورت حضوری و مجازی برگزار کردم. بیشتر فعالیت‌هایم در زمینه‌ی کار و حرفه‌ام یعنی معلمی است.
فعالیت شما در فضای مجازی چگونه و از چه زمانی شروع شد؟
فعالیت مجازی من از همان سال اول تدریس و هم‌زمان با شیوع ویروس کرونا شروع شد، دقیقاً سه ماه بعد از آغاز سال تحصیلی. دوست داشتم تجربه‌های خود را با دیگر همکاران و اولیایی که دانش‌آموزان کلاس اول ابتدایی دارند به اشتراک بگذارم و علاوه بر پیشرفت خودم از نظرات و پیشنهادهای دیگر همکارانم و اولیای دانش‌آموزان کشورم استفاده کنم. از همین رو بیشتر فعالیت‌هایم را به نام «دست‌ورزی اول ابتدایی» ساختم و اکنون دو سال است که در این حیطه فعالیت می‌کنم.
خاطره‌ای از دوران تدریس خودتان دارید؟
مدرسه‌ی ما در دو نوبت و به‌صورت چرخشی است. من همیشه، نوبت بعدازظهر، در زنگ تفریح به نمازخانه می‌روم تا نماز بخوانم؛ چون زمان زنگ تفریح خیلی کوتاه است، شاید دوسه‌دقیقه‌ای دیرتر به کلاس بروم و همیشه از دانش‌آموزانم عذرخواهی می‌کنم. یک روز یکی از دانش‌آموزانم به نام محنا پرسید: «خانم، نمازخانه می‌روید؟» گفتم: «بله؛ اما قبل از رفتن باید وضو بگیرم.» محنا گفت: «خانم، می‌شود من هم با شما به نمازخانه بیایم؟» گفتم: «اگر دوست داری، چراکه نه!» بعد از وضو به کلاس رفتم تا با او به نمازخانه برویم؛ اما وقتی وارد کلاس شدم او نبود. فکر کردم حتماً به حیاط مدرسه رفته است. من هم به نمازخانه رفتم و دیدم که محنا همراه با پنج دانش‌آموز دیگر جلوی در نمازخانه ایستاده‌اند. برای خودم خیلی‌جالب و غیرمنتظره بود که دوستانش را هم به این کار دعوت کرده است. وارد نمازخانه شدیم و نمازخواندیم. بعد از نماز از آن‌ها خواستم هر کدام یک دعا بگویند تا با هم آمین بگوییم. در ضمن من می‌دانستم آن‌ها وضو ندارند و به همین خاطر بعد از اتمام دعا به آن‌ها گفتم که برای نماز باید وضو هم داشته باشیم. البته آموزش وضو را قبلاً در کلاس داشتیم. با هم به کلاس رفتیم و به هرکدام یک برچسب دادم که برای این کار تشویق شوند و بعد از آن هر هفته‌ای که بعدازظهری می‌شدیم، دانش‌آموزانم می‌گفتند: «خانم، می‌روید نمازخانه؟» به این دلیل این خاطره را تعریف کردم که تأکید کنم رفتار و منش یک معلم در رفتار دانش‌آموزانش مهم و تأثیرگذار است.
برای آینده چه برنامه‌ای دارید؟
من همواره خودم را دانشجو می‌دانم و دوست دارم در حرفه‌ی معلمی اطلاعات و مهارت‌های خودم را افزایش دهم و پیوسته در حال یادگیری هستم و از آموزش‌دیدن و آموزش‌دادن لذت می‌برم. در نظر دارم به یاری خدا در زمینه‌ی کتاب‌های کمک آموزشی که مبتنی بر بازی و خلاقیت است، فعالیت کنم.