در زمینه پژوهش کیفی مدرسه‌محور (اقدام‌پژوهی و درس‌پژوهی) چه کارهایی در پژوهشگاه انجام شده‌اند و در آینده چه برنامه‌هایی را دنبال می‌کنید؟
تنها راه تسلط به پژوهش و پژوهشگری این است که معلم مولد و به‌روز باشد. اگر معلمی مولد یا پژوهشگر نباشد، طبیعی است اطلاعاتش هم، به‌خصوص در عصر جدید که عصر ارتباطات و انفجار داده‌ها و اطلاعات علمی است، در مدت کوتاهی قدیمی می‌شوند. یکی از مباحث خیلی جدی که در سند تحول، برگرفته از مبانی دینی و علمی و تجربه بشری در دنیا و کشورهای پیشرفته، مورد توجه قرار گرفته است، بحث معلم پژوهنده است. در گذشته برنامه‌ای با عنوان «معلم پژوهنده و تجلیل از معلمان پژوهنده» بود که فقط اقدام‌پژوهی را مدنظر داشتند، اما این را توسعه داده‌ایم. از امسال بنا گذاشته شد از اقدام‌پژوهی فراتر برویم و درس‌پژوهی را نیز در برنامه‌هایمان بگنجانیم. وقتی می‌گوییم معلم مولد، معلم پژوهنده و معلم حرفه‌ای، باید کل معلمان را در دستور کار قرار دهیم. یکی دیگر از کارهایی که انجام دادیم، استقرار سامانه جامع مدیریت پژوهشی است. امروزه یکی از قوی‌ترین سامانه‌هایی را که دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های بزرگ از آن بهره‌مند می‌شوند، در پژوهشگاه مستقر کرده‌ایم. حتی فراتر رفته‌ایم و این امکان را ایجاد کرده‌ایم که تمام معلمان، در هر جای ایران که با معاونت پژوهشی استان‌ها و در حوزه‌های پژوهشی فعالیت می‌کنند، خودشان در آن سامانه سوابقشان را درج کنند. ما باور داریم، اگر قرار باشد به پژوهش و پژوهشگری در آموزش‌وپرورش بها بدهیم، نقطه آغاز و انجام و عنصر کانونی آن معلم است که هرچه توان داریم باید در این بخش سرمایه‌گذاری کنیم.
یکی از مأموریت‌های پژوهشگاه، که دغدغه شما نیز هست، بحث مسئله‌یابی و مسئله‌شناسی و نظام مسائل است. در واقع، رویکرد پژوهشگاه، به جای تصدیگری پژوهش، به سمت مدیریت پژوهش در سطح کشور برود. در این زمینه چه نگاه و سیاست‌هایی دارید؟
از نظر اعتبار و بودجه پژوهشی چندان قوی نیستیم و همانند بسیاری از کشورها نمی‌توانیم پژوهش را برای پژوهش انجام دهیم. بنابراین، پژوهش‌های ما باید بر مسئله و نیاز مبتنی باشند. یکی از مأموریت‌های اصلی پژوهشگاه، شناسایی نیازهای اصلی و ارائه راهکار است. برای این کار کارگاه‌های مربوطه را طراحی و در حوزه‌های متعدد اجرا کرده‌ایم. معاونان پژوهشی استان، کارگاهی دو روزه را در تابستان اجرا کردند. از آن‌ها خواستیم این کارگاه‌ها را به مدرسه‌ها و مناطق تعمیم دهند تا در نهایت یک نظام مسائل را شکل دهیم که مسائل را از ستاد تا مدرسه، از طریق علمی، به‌صورت راهبردی مشکل‌شناسی و شناسایی کنیم. موضوع تعیین اولویت‌های پژوهشی مبتنی بر مسائل و مشکلات به‌صورت کامل و علمی انجام شده است. نیازهای حوزه‌های گوناگون وزارتخانه احصا شده‌اند و به تصویب شورای هماهنگی و سیاست‌گذاری تحقیق و توسعه وزارتخانه به ریاست وزیر رسیده است. نشست علمی با تمام دانشکده‌ها و حوزه‌های تخصصی علوم تربیتی در دستور کار پژوهشگاه قرار دارد.
هفته پژوهش صحنه بروز و ظهور تفکر پژوهشی در نظام تعلیم و تربیت تلقی می‌شود. بر اساس این تفکر در سال جاری در پژوهشگاه چه برنامه‌هایی را در اولویت قرار داده‌اید؟
هفته پژوهش نماد تجلیل از پژوهش و پژوهشگری است. آن مأموریتی که سند تحول به ما داده است، توسعه فرهنگ پژوهش است. برای این کار برنامه‌هایی را در دستور کار داریم، از جمله اینکه به دنبال سازمان پژوهنده هستیم؛ یعنی سازمانی که مدیریتش علمی است. اگر مدیران عالی یک سازمان علمی باشند، یعنی هیچ مدیری به خودش اجازه نمی‌دهد بدون تحقیق و بدون پیوست پژوهشی تصمیم کلانی بگیرد. یک مجموعه از برنامه‌هایمان برای معلمان پژوهنده است. فرمایش زیبایی مقام معظم رهبری دارند که: «تکریم عالم، تکریم علم است و تکریم علم باعث رواج و گسترش آن می‌شود.» یعنی اگر شما می‌خواهید پژوهش و پژوهشگری و فرهنگ پژوهشگری در وزارت آموزش‌وپرورش ترویج پیدا کند، باید پژوهشگران را تجلیل کنید. بنابراین، یکی از اهداف کلان ما، توسعه فرهنگ پژوهش از ستاد تا مدرسه است. برای این کار برنامه‌های مفصل راهبردی تدارک دیده‌ایم. امیدواریم با انجام آن‌ها، به معنای واقعی بخش مربوط به زیرنظام پژوهش و ارزشیابی را که یکی از مترقی‌ترین مباحث مربوط به سند است، محقق کنیم.