استفاده‌ی طولانی‌مدّت از تلفن همراه، یکی از بزرگ‌ترین مسئله‌های روزگار ماست. برخلاف تصوّر بسیاری از افراد که فکر می‌کنند تلفن همراه فقط به چشم‌ها آسیب می‌رساند، این وسیله برای ستون فقرات هم بسیار مضر است. اگر می‌خواهید ضرر آن را بیشتر حس کنید، باید بدانید که برای نگاه‌کردن به صفحه‌ی گوشی، چون سر کمی به پایین خم می‌شود، فشاری که وزن سر به گردن و ستون فقرات می‌آورد، چندبرابر می‌شود. برای مثال، اگر وزن سر پنج کیلوگرم باشد، هنگام نگاه‌کردن به صفحه‌ی تلفن، فشاری که به مهره‌های گردن وارد می‌شود، پنج‌برابر، یعنی 25 کیلوگرم خواهد بود. به همین خاطر، لازم است هر چند دقیقه یک بار نرمش‌های گردن را انجام دهید و مدّت‌زمان استفاده از گوشی را کمتر کنید. اگر حال و حوصله‌ی این کار را ندارید، در هنگام استفاده از گوشی، آن را دقیقاً روبه‌روی صورت خود بگیرید تا گردنتان کمتر خم شود.
ایستادن مداوم مضر است. امّا ممکن است جایی باشید یا کاری داشته باشید که مجبور باشید مدّتی طولانی بایستید؛ مثلاً برای دیدن بازی فوتبال برادر خود به زمین تمرین او رفته‌اید و جایی برای نشستن تماشاچیان وجود ندارد. در این شرایط سعی کنید هر چند دقیقه یک بار کمی قدم بزنید یا زانوهای خود را کمی خم کنید.
خیلـی از ما در خانـه دمپایی‌های لای‌انگشتی می‌پوشیم؛ این دمپایی‌ها خیلی قشنگ هستند و اصلاً به نظر نمی‌آید ضرری برای بدن داشته باشند. امّا انگشتانمان را از حالت طبیعی خارج می‌کنند و کم‌کم و با گذشت زمان، باعث تغییر حالت راه‌رفتن، کوتاه‌شدن قدم‌ها و ایجاد کمردرد و پادرد می‌شوند.* چه باید کرد؟ بهتر است از این دمپایی‌ها استفاده نکنید.
آیا تا به حال باری سنگین‌تر از توان خود بلند کرده‌اید؟ شاید چنین باری را بلند نکرده باشید، امّا سنّتان که بالاتر رفت، شاید بعضی‌وقت‌ها مجبور شوید این کار را بکنید. چه این بار چند کتاب سنگین باشد، چه خریدهای خانه مثل گونی برنج، چه کوله‌پشتی‌تان که حسابی سنگینش کرده‌اید. در این موارد چند نکته را دقّت کنید و اگر خانواده‌تان هم رعایت نمی‌کنند، به آن‌ها آموزش دهید.
برای بلند‌کردن وسایل از روی زمین، هرگز کمرتان را خم نکنید. چه وسیله‌ای سبک باشد و چه سنگین، فرقی ندارد؛ حتّی اگر مثلاً خواستید دورفرمان (کنترل ریموت) تلویزیون را از روی زمین بردارید، برای برداشتنش به جای اینکه کمرتان را خم کنید، زانوهایتان را خم کنید؛ حالت چمباتمه بنشینید و بعد آن را از روی زمین بردارید. یادتان باشد، بسیاری از کسانی که در سنّ بالا با مشکل دیسک کمر روبه‌رو می‌شوند، در دوران جوانی خود، این مسائل ساده را رعایت نکرده‌اند!
حتماً تعادل وزنی برقرار کنید؛ اگر بارتان زیاد است، آن را در دو کیسه‌ی جداگانه بگذارید به طوری که سنگینی آن‌ها در دو طرف بدنتان یکسان باشد.
هیچ‌وقت کوله‌پشتی‌هایی که یک‌طرفی و از یک شانه آویزان می‌شوند، نخرید؛ همیشه از کوله‌پشتی‌ای استفاده کنید که از هر دو شانه آویزان می‌شوند. اگر هم دوست ندارید کوله‌‌پشتی را با هر دو بندش روی شانه‌هایتان بیندازید، سعی کنید مدّت زمانی که روی یک شانه آویزان بوده است با مدّتی که روی شانه‌ی دیگرتان بوده است برابر باشد.
برای کار با رایانه حتماً موقع نشستن روی صندلی، از پشتی مناسب استفاده کنید. پشتی‌ها انواع متفاوتی دارند؛ امّا ویژگی اصلی همه‌ی آن‌ها این است که نمی‌گذارند قوز کنید و با قرار گرفتن در انحنای کمر، از خم‌شدن کمرتان جلوگیری می‌کنند.
اگر همراه با خانواده و با خودروی شخصی به مسافرت رفته و مدّتی طولانی روی صندلی نشسته‌اید، از راننده خواهش کنید هر یک ساعت، چند دقیقه کنار جادّه بایستد تا پیاده شوید و کمی قدم بزنید. همچنین، اگر زمان زیادی را جلوی رایانه روی صندلی می‌گذرانید، لازم است هر سی دقیقه یک بار بلند شوید و کمی راه بروید.
* منبع: بیماری‌های ستون فقرات و آرتروزهای آن
ناشر: دانشگاه علوم پزشکی و بهزیستی - 1389- چاپ اول
نوشته‌ی محمّدعلی مردانی، رضا وهاب کاشانی