قطاب/ مصطفی مشایخی
هم‌کلاسم روی اعصاب است و بس
ضد هر رخسار شاداب است و بس
زندگی در ذهن منفی‌باف او
بیشتر مانند مرداب است و بس
با تحرک یا تکان دمساز نیست
مثل عکسی توی یک قاب است و بس
جمله‌ای دارد در این مفهوم که
بی‌تکانی فرصتی ناب است و بس
زنگ درسی در نگاهش ضد حال
تا سرآید، سخت بی‌تاب است و بس
نمره‌ای در نمره‌هایش غیر تک
نیست یا بسیار کمیاب است و بس
پیش چشمش، بین صدها خوردنی
راحت‌الحلقوم جذاب است و بس
شیر هم چون خوردنش دشوار نیست
می‌خورد، ممنون هر گاب* است و بس
خواب خوش از اولویت‌های اوست
روز و شب دنبال خوش‌خواب است و بس
هیچ ترتیبی و آدابی مجوست
حرف‌هایش در همین باب است و بس
خود تصور می‌کند شیرین‌تر از
پشمک و سوهان و قطاب است و بس
* گاو
شوخی فیزیکی؛ چشم مایی، نگاهی به تلسکوپ تا جیمز وب/ مهدی فرج اللهی
با این ایده که یک دست صدا ندارد، چند عدسی ناقابل دست به دست هم دادند و دست به کار بزرگی زدند و اولین تلسکوپ‌ها این‌گونه به وجود آمدند. تلسکوپ یا دوربین فضایی، وسیله‌ای برای دید‌زدن آسمان و محتویات آن است.
بعد از آن گالیله نشان داد تلسکوپ اسباب‌بازی نیست و آسمان حرف‌های زیادی برای گفتن دارد. سپس نوبت به جناب نیوتن رسید. تا آن زمان از آینه بیشتر برای قربون دست و پای بلورین خود رفتن و قر و قنبیل و تزیین استفاده می‌شد. نیوتن نشان داد که از آینه به غیر از برانداز کردن خودمان برای دیدن دنیا هم می‌توان استفاده کرد و به این ترتیب تلسکوپ شکستی یا نیوتنی به دنیا آمد.
از آن به بعد تلسکوپ تغییرات ژنتیکی بسیاری کرد و انواع و اقسام آن برای رصد شیر مرغ تا جون آدمیزاد ساخته شد تا طیف‌های متفاوت امواج مرئی و نامرئی را بتواند ببیند؛ از انواع «رادیو تلسکوپ‌ها» بگیر تا «تلسکوپ هابل».
بعد از هابل نوبت به تلسکوپ جیمز وب رسید تا با عکس‌هایش چشم مردم را به جمال جهان روشن کند؛ تلسکوپی با نصف وزن هابل اما آینه‌ای شش برابر آن. تلسکوپ جیمز وب بیشتر امواج مادون قرمز را رصد می‌کند. برای همین به محیطی بسیار سرد نیاز دارد و پوست آن نسبت به گرما بسیار حساس است؛ در حدی که حتی بازتابش نور از زمین هم برای جیمز «جیز» است. این تلسکوپ از یک کلاه کاسکت مخصوص در برابر نور خورشید و بازتاب‌ها استفاده می‌کند. دمای تقریبی تلسکوپ منفی 220 درجه است که البته در سردبودن به پای لطیفه‌ها و جوک‌های برخی دوستان نمی‌رسد.
تلسکوپ جیمز وب برای هدف‌های متفاوتی طراحی و ساخته شده است؛ از جمله دیدن اولین کهکشان‌ها و لحظات نزدیک به مه‌بانگ (بیگ‌بنگ). حالا شما بفرمایید که به نظرتان آیا می‌توان تلسکوپی ساخت که به ما تصویرهای پیش از مه‌بانگ را بدهد؟