تحولات سالهای اخیر در بخش فناوری و همچنین دگرگونیهای جاری، به دلیل رخداد کرونا، جامعه را به فناوری اطلاعات و امکاناتِ دیجیتال وابستهتر کردهاند. گویا دیگر به قبل از کرونا برنخواهیم گشت! هم مزه شیرین فضای دیجیتال زیردندانهایمان رفته و هم تابوی سختیِ کار شکسته است. داوز1 (2001) به درستی میگوید که فناوریهای دیجیتال میتوانند آموزشهای رسمی در برنامههای درسی را حمایت و فرصتهایی را برای ارتباط مؤثر بین معلمان و دانشآموزان فراهم کنند که تاکنون امکانپذیر نبودهاند. البته در مقابل داوز، هم آزبورن و هم هنسی2 (2003) استدلال کردهاند که فرض«استفاده از فناوریهای دیجیتال در کلاس درس قطعاً آموزش معلمان را متحول میکند» چندان حرف دقیقی نیست. در واقع بسیاری از مربیان هنر و طراحی، زمانی که ابزارهای دیجیتال را برای تمرینهای هنری بهکار گرفتند متوجه شدند که استفاده از فناوری دیجیتال در کلاس درس هنر تا حدودی چالشبرانگیزتر از آن چیزی است که در نظریهها گفته میشود؛ چراکه بسیاری از مربیان هنر بحثِ تبدیل فعالیتهای آموزشی بر پایه فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) به یادگیری معنادار را نامناسب تشخیص دادند و خواستار فعالیتهای تکمیلی و عملیتر شدند.
حال سؤال این است که ما در کدام سوی این دو جریان ایستادهایم یا باید بایستیم؟ از سویی در موقعیتی واقع شدهایم که «دانش ـ مهارتِ یادگیری دیجیتال» و موضوعاتی مانند استفاده از اینترنت، استفاده از فایلهای دیجیتال، آموزش مجازی و ... را نمیتوانیم از فعالیتِ آموزشیمان حذف کنیم و از طرفی هم نمیتوانیم از فعالیتهای ثمربخش سنتی خودمان عبور کنیم!
بنابراین در این شماره، تنی چند از نویسندگان ما به تعریف این بحث از آموزش پرداختهاند. چندتن دیگر اشکالات آن را بررسی و چندنفر هم به تبیین امکانات و تواناییهای فناوری دیجیتال در کارگاههای هنر ورود کردهاند. با این توضیح امیدواریم شما مخاطبان فرهیخته با مطالعه مقالهها، گفتوگوها و یادداشتها ما را از بازخوردها و نظرات ارزشمند خود بهرهمند کنید.
بهدلیل استقبال بینظیر همکاران باسواد و فهیم، اعضای تحریریه نشریه در این شماره تصمیم گرفتند به جای درج مقالههای خویش، از نظرات خوانندگان دانشور و با انگیزه رشد آموزش هنر در سراسر کشور استفاده و مقالههای ایشان را به جای یادداشتهای خود منتشر کنند. به این دلیل اعتقاد داریم که شما با یکی از بهترین شمارههای رشد آموزش هنر در سال جاری مواجه هستید و بهدلیل این اتفاق مبارک از همکاری همه شما عزیزان سپاسگزاریم.
منابع
1. Dawes, Richard. (2001). UV Absorption Spectrum and Photodissociation Channels of the Simplest Criegee Intermediate (CH200). American Chemical Society. 137.
2. Hennessy, S., & Osborne, J. (2003). Literature Review in Science Education and the Role of ICT: Problems and Future Directions. Futurelab Series, Report 6.
پیشنهاد سردبیر
1. یکی از نوشتههای خوبی که در این شماره به دستمان رسیده است مقالهای از فرزانه سادات ملکی (هنرآموز شهر اصفهان) درباره هوش مصنوعی و هنرهای دیجیتال است که به شکل بسیار خوبی نگارش و تحقیق شده است. در این شماره میزبان این نوشته ارزشمند هستیم.
2. بیشک گفتوگو با دکتر معتمدی، برگه برنده این شماره از مجله رشد آموزش هنر است. دیدهاید بادوستی گپ میزنید و بعد از ساعتها متوجه گذر عمر نشدهاید؟! گفتوگو با ایشان نکتههای کلیدی بسیاری داشت، بهطوری که در پایان گفتوگو تأسف خوردیم که زمانمان تمام شد و نتوانستیم درباره «اِن اِف تی»، هوش مصنوعی، «وی آر» و صدها مطلب دیگر صحبت کنیم.
3. از آنجا که شما معلمهای هنر بیشتر اهل خوانش تصویر هستید تا خوانش متن، پیشنهاد میکنیم اثرهای درخشان شهرام عظیمی برای فیلم سینمایی محمدرسولالله(ص) (به کارگردانی مجید مجیدی) را ببینید و مثل ما لذت ببرید. لحظات خوشی داشته باشید.