مقدمه
کودکان پیشدبستانی بیشترین زمان روز خود را در پیشدبستان سپری میکنند. چگونگی استفاده مفید از این زمان و کمک به رشد کودکان از جمله مهمترین مسائل مرتبط با پیشدبستانی است. از پیشگامان پیشدبستانی طبیعت در نروژ، یک مربی اسکی به نام تام مارستاد بود که میخواست کودکان طبیعت را از نزدیک ببینند. او ایده ژانژاک روسو، یعنی برگشت به طبیعت را مطرح کرد.
در پیشدبستانیهای طبیعت، دانشآموزان از طریق ارتباط بین دانش و طبیعت، برای شکوفایی جسمی و روحی آماده میشوند. کودکان در این مدرسه بازی، هیجان، خودکفایی، اعتمادبهنفس و زندگی را یاد میگیرند. پیشدبستانیهای طبیعت شکل گرفتند تا قوانین رایج را که در نهایت به رشد نسلی کمتجربه منجر میشود، بشکنند. کودکان آزادند تا به کسب تجربه و پیداکردن پاسخ سؤالهای خودشان بپردازند. کودکان خردسال بهطور طبیعی به مطالعه گیاهان و حیوانات علاقه دارند و مدرسه میتواند از این مزیت برای ایجاد مشارکت بیشتر در کودکان استفاده کند. در واقع، به این ترتیب بچهها بیشتر در خاطرشان میماند که چه چیزی را مطالعه میکنند. در مورد فناوریهایی مانند انرژی باد و خورشیدی نیز اطلاعاتی کسب میکنند.
بنابراین، یادگیری نه خواندن یک کتاب، یا گوشدادن به معلم، بلکه تجربه مستقیم بر اساس فعالیت است. مهمترین اهدافی که پیشدبستانیهای طبیعت دنبال میکنند، القای تجربه واقعی به کودکان است. مدرسههای طبیعت بر این اساس پایهگذاری شدهاند که به کودکان اجازه بدهند بهصـورت مستقیـم اما در محیـطی ایمن، تجـربه کسب کنند. مدرسههای پیشدبستانی طبیعت در مکانهایی مثل بوستان، جنگل، زمین کشاورزی یا دامداری برگزار میشوند تا کودکان با شرایط مختلف سازگار شوند و تجربیات لازم را به دست آورند. چنین مدرسههایی فضایی مهیج و پرنشاط را درمکانی آرام و ایمن برای کودکان فراهم میکنند.
ویژگیهای پیشدبستانی طبیعت در نروژ:
- بیشتر خصوصی هستند؛
- ساختمانهای کوچک دارند؛
- دانشآموزان آنها زمان زیادی را در بیرون از مدرسه و در طبیعت سپری میکنند؛
- در آنها بر پرورش مهارتهای حرکتی، مهارتهای اجتماعی و دانش درباره طبیعت تمرکز میشود.
در پیشدبستانی طبیعت چه فعالیتهایی انجام میشوند:
- سفرهای کوتاهمدت و پیادهروی خارج از ساختمان پیشدبستانی؛
- تماشا و بازدید مناطق موردنظر خارج از پیشدبستانی؛
- ارتباطگیری مستقیم دانشآموزان با حیوانات؛
- یادگیری از طریق تجربه مستقیم: میسازند، لمس میکنند و بازی میکنند تا مهارتهایشان پرورش یابد.
ویژگی مناطق برگزاری مدرسه طبیعت:
- چالشبرانگیز و هیجانانگیز؛
- دسترسی به فضاهای مخفی کوچک؛
- وجود حدی از خطر در فعالیتها.
شرایط و ضمانتهای اجرایی در این مناطق:
- نزدیکماندن به ساختمانها؛
- پیادهروی با یکدیگر و همراه بزرگسالان؛
- ماندن در دید مربیان.
مزایای تحصیل در این نوع پیشدبستانی برای کودکان:
- داشتن زندگی آزادانهتر؛
- ایجاد ارتباط نزدیکتر با طبیعت؛
- رشد مهارتهای حرکتی؛
- رشد مهارتهای اجتماعی.
پیشدبستانی طبیعت این مهارتها را در کودکان تقویت میکند:
- اعتماد
- آزادی
- خودمدیریتی
- اعتمادبهنفس
- احساس ایمنی
منبع
1. Liepina, I. Smuka, Ingrida. (2017). Outdoor activities in pre-school education, Latvian-norwegian experience (comparative aspect in latvia and Norway). LASE jouranal of sprot science. Vol8, 92-107