فضای مجازی...

مثلاً وقتی از چیزی تعجّب می‌کنید، ممکن است بگویید: «واااای برگام ریخت!»

این اصطلاح خنده‌دار است ولی مادر و پدرتان آن را به کار نمی‌برند. احتمالاً این اصطلاح را از دوستانتان یاد گرفته‌اید یا در پویانمایی‌ها و فیلم‌ها دیده‌اید. شاید هم این اصطلاح‌ها و کلمات را از شبکه‌های اجتماعی، مخصوصاً از جوک‌ها و لطیفه‌هایی که در آنجا می‌خوانید یاد گرفته باشید. کلماتی مثل سُس‌ماس، واس‌ماس، یا همچین چیزهایی.

به نظر شما، اگر این کلمات زیاد شوند و ما به جای کلمات رسمی و درست، از این کلمات استفاده کنیم، چه اتّفاقی می‌افتد؟ ما چقدر کلمات رسانه‌ها را به جای کلمات درست و رسمی استفاده می‌کنیم؟

بچّه‌ها می‌دانید که ممکن است همین کلمات خنده‌دار و عجیب و غریب رسانه‌ها روزی جایگزین کلمات درست شوند؟

خُب اگر این‌طور کلمات فقط در حدّ سس‌ماس و برگام باشند، خیلی مهم نیستند، امّا مسئله وقتی مهم می‌شود که کلمات زشت و نادرست در رسانه‌ها پرکاربرد و عادّی شوند و ما هم از آن‌ها استفاده کنیم. اگر در فیلم‌ها، سریال‌ها، پویانمایی‌ها، بازی‌های رایانه‌ای و مربوط به تلفن همراه، مرتّب از کلمات زشت و نامناسب استفاده شود، کم‌کم این کلمات در ذهن ماندگار می‌شوند. شاید اوّلش شرم داشته باشیم که این کلمات را جلوی بقیّه به کار ببریم ولی کم‌کم برایمان عادّی می‌شوند و آن‌ها را همه‌جا به کار می‌بریم و فراموش می‌کنیم این جمله‌ها و اصطلاح‌ها ناپسند هستند.

خب، پس رسانه‌ها می‌توانند در طولانی‌مدّت روی زبان، گویش، ادبیّات و اصطلاح‌های ما تأثیر بگذارند. آن‌ها می‌توانند ما را با ادب یا بی‌ادب کنند. این را هم بدانید که زبان و گفتار هر فرد، روی عملکرد و شخصیّتش تأثیر می‌گذارد. این تنها یکی از تأثیرهای رسانه است. مثلاً اگر رسانه‌ها از کلمات غیرفارسی زیاد استفاده کنند، زبان فارسی بعد از مدّتی به حاشیه می‌رود و ضعیف می‌شود. یا اگر رسانه‌ها در گفتار (صحبت‌کردن) یا نوشتار (نوشتن) اشتباهات زیادی داشته باشند، گفتار یا نوشتار مخاطبانشان هم ضعیف می‌شود. پس بچّه‌های عزیز، لازم است ما در استفاده از رسانه‌ها دقّت داشته باشیم و اگر خودمان هم تولید محتوا می‌کنیم، آن را درست تولید کنیم.

خوب بچّه‌ها، به نظر شما رسانه‌ها روی چه چیزهای دیگری می‌توانند همچین اثری بگذارند؟  لباس‌پوشیدن؟ غذا خوردن؟ انتخاب وسایل زندگی؟ مثلاً:

- اگر شخصیّت‌هایی که در رسانه‌ها می‌بینید، غذای خاصّی بخورند، شما هم دوست دارید آن غذا را بخورید؟

- اگر شخصیّت‌های موجود در پویانمایی‌ها به جای لباس، شنل بپوشند، شما هم دوست دارید شنل بپوشید؟

- اگر در پویانمایی‌ها همه‌ی شخصیّت‌ها نوعی اسباب‌بازی خاص داشته باشند، آیا شما هم دلتان می‌خواهد آن را داشته باشید؟

بله دوستان؛ احتمالش هست. احتمالاً شما مثل بیشتر آدم‌های دنیا، بعد از دیدن چیزی در فیلم، پویانمایی، سریال، یا در شبکه‌های اجتماعی و غیره، به آن علاقه‌مند می‌شوید و دوست دارید امتحانش کنید. حتّی اگر بدانید چیز بدی است، دیدن زیاد آن در فیلم‌ها ممکن است باعث علاقه‌مندشدنتان به آن شود. امّا این شما هستید که می‌توانید انتخاب کنید چه چیزی را ببینید یا چه چیزی را نبینید.

پس رسانه می‌تواند روی ما تأثیر زیادی داشته باشد؛ رسانه می‌تواند زبان و ادبیّات ما را تغییر دهد، روی رفتار و اخلاق، لباس‌پوشیدن، غذا خوردن، و حتّی علاقه‌هایمان و انتخاب شغل آینده‌مان اثر بگذارد. دوستان گلم، به مجموع چیزهایی که گفتیم، سبک زندگی (حرف‌زدن، لباس‌پوشیدن، غذا خوردن، و ...) می‌گویند. رسانه‌ها می‌توانند سبک زندگی ما را عوض کنند؛ به سمت بهتر شدن یا بدتر شدن. آن‌ها می‌توانند سبک زندگی ما را به کلّی تغییر دهند یا کمک کنند که ما سبک زندگی خوب ایرانی- اسلامی خودمان را حفظ یا آن را اصلاح کنیم.