چرا از بین رشتههای نظری و هنرستان، انتخاب شما هنرستان و رشته کشاورزی بود؟
خانواده من در زمینه کشاورزی و کارهای مربوط به کشاورزی فعال هستند. من هم که از کودکی در این فضا بزرگ شده‌ام و با کشت‌وکار آشنایی دارم، از وقتی یادم می‌آید، به این کار علاقه‌مند بودم. به همین علت تصمیم گرفتم در رشته کشاورزی تحصیل کنم. در استان ما (اصفهان) رشته کشاورزی فقط در چهار هنرستان تدریس می‌شد. از بین آن‌‌ها، نزدیک‌ترین هنرستان به خانه من، هنرستان حکیم ناصح قمشه‌ای بود و امکانات کافی و سطح علمی خوبی هم داشت.
درس‌های هنرستان تا چه حد به تولید محصولتان کمک کرده و مفید بوده‌اند؟
یکی از درس‌های رشته کشاورزی «سبزی‌ها و صیفی‌ها» است. ما تصمیم گرفتیم برای کار عملی این درس «تولید گوجه» را انتخاب کنیم؛ چون فصل و زمانی که ما در آن بودیم، برای کاشت گوجه مناسب بود. ما در درس‌های هنرستان کارهایی مانند «روش تولید، زمان کاشت، تنک‌کردن، وجین، سم‌پاشی، استفاده از کودهای گوناگون و برداشت محصول را در کتاب و کلاس درسمان یاد گرفتیم.
برای تولید محصول به حمایت مالی نیاز داشتید؟
ما نیاز داریم آموزش‌وپرورش و جهاد کشاورزی از ما حمایت مالی کنند. در حال حاضر از طریق منابع «کار و تولید» که به هنرستان تعلق دارد، نیازهای مالی تولید محصولاتمان را تأمین می‌کنیم.
این محصول در مقدار انبوه و برای توزیع در بازار نیز تولید شده است؟
بله. این محصول هم مصرف‌کننده و خریدار بسیاری دارد و هم تولید آن کار شدنی و قابل اجرایی است. ما هم گوجه‌ها را در مقداری تولید کرده‌ایم که در شهرضا و تهران پخش و وارد بازار شود.
سخت‌ترین کار در تولید محصول به کدام بخش مربوط بود؟
تولید محصول گلخانه‌ای به شرایط محیطی، میزان آب‌دهی و شرایط آبی گیاهان و چگونگی دفع آفات و بیماری‌ها وابسته است. سخت‌ترین مراحل متغیر بود. در دوره کاشت، پرورش و برداشت، بعضی از روزها اوج سختی کار بود. اما پرچالش‌ترین مراحل در ابتدا نحوه کاشت بود که مقداری سخت بود و باید با دقت انجام می‌شد. مرحله دیگر که زمان بسیار زیادی صرف آن شد، پیداکردن و چیدن علف‌های هرز بود.
پیش از تولید این محصول سابقه کاشت محصولات کشاورزی را داشتید؟
بله. من پیش از کاشتن این محصول سابقه کار در مزرعه را داشتم، اما به این صورت که کار کشاورزی تجاری انجام بدهم خیر. البته از زمانی که وارد هنرستان شدم، کاشت چندین نوع گیاه مانند گیاهان دارویی را به‌طور عملی انجام دادیم، اما تولید گوجه‌های گلخانه‌ای با هدف تجاری‌اقتصادی بود.
برای تولید محصول گلخانه‌ای باید از چه امکانات و ابزارهایی استفاده کرد؟
مهم‌ترین امکانات موردنیاز تولید محصول، گلخانه‌ای است که سامانه سرمایشی و گرمایشی مناسبی داشته باشد و بتوان شرایط محیطی آن را مدیریت کرد. علاوه بر آن، سم‌هایی که با محصول گلخانه‌ای سازگاری دارند. ما از سم‌های آفت‌کش و قارچ‌کش استفاده کردیم. ابزار سم‌پاشی هم نیاز است. دیگر ابزار لازم برای کاشت هم بیلچه و وسایل آبیاری هستند.
ما نشا را خودمان نکاشتیم و از بیرون تهیه کردیم. به همین خاطر، در کاشت از کودهای دامی استفاده کردیم و به آن کود شیمیایی هم افزودیم.
از این محصول درآمدی هم کسب کردید؟
بله. اما تمام درآمد برای ما نبود. بخش‌های دیگری که در رساندن محصول به بازار دخیل بودند هم سهم بردند.
آموزش‌های ویژه و فوق‌برنامه هم گذراندید؟
تحت سرپرستی یکی از هنرآموزان، کارهای تحقیقاتی انجام دادیم و مقالاتی نوشتیم. پس از این کارهای تحقیقی و علمی، در مسابقه کاشت گیاهان دارویی شرکت کردیم. من در زمینه بسته‌بندی گیاهان دارویی هم تولید داشتم که آن را به مسابقه فرستادم. علاوه بر آن، در نانوفناوری حدود 30 روز درگیر کار تحقیقاتی روی طول عمر نوعی گل بودیم. سعی کردیم درباره تأثیر مواد نانویی بر طول عمر گل‌ها تحقیق کنیم.
در زمینه زیست‌فناوری کتابچه الکترونیکی تهیه کردیم. در این کتابچه نتیجه بازدیدهایمان از گلخانه‌های هیدروپونیک شهرضا را ارائه دادیم. دو تا از کارهای ما که در کتابچه توضیح داده بودیم، به سطح مسابقات استانی و کار دیگرمان به سطح رقابت‌های کشوری رسید.
در زمینه کشاورزی و تولید محصول برنامه‌ای برای خود متصور هستید؟
بله. با توجه به تجربه و آموزش‌هایی که دیده‌ام، در حال حاضر آمادگی کامل را برای تولید محصولات گوناگون دارم. من دوست دارم در بخش کشاورزی فعالیت‌های ویژه‌ای داشته باشم تا به درآمد برسم و تولیدکننده‌ای مستقل بشوم.