هفته ملی مهارت

هر بار که آچاربه‌دست یک وسیله منزل را تعمیر می‏کند، غروری دلپذیر در چشم‌هایش موج می‌زند. شغلش «هوشبری» است، ولی سال‏ها تعمیرگاه لوازم خانگی داشته و در این کار متبحر است. هر بار که از او بپرسی بیمارستان و هوشبری را چه کار به تعمیر لوازم خانگی؟! با لبخند پاسخ می‌دهد: «همه‏اش از طرح کاد شروع شد؛ وقتی که دانش‏آموز رشته تجربی بودم، اما یک روز در هفته در کارگاهی در کرج کار می‏کردم ...»

«طرح کاد» طرح و پروژه‌ای در نظام قدیم آموزشی ایران بود که دانش‏آموزان دهه 1360 با آن به‏خوبی آشنا هستند. در این طرح، دانش‏آموزان دبیرستانی یک روز از هفته را برای کارورزی به یکی از مراکز صنعتی و آموزشی می‏رفتند. با روی کارآمدن نظام جدید آموزش متوسطه، پایه‌ چهارم دبیرستان حذف و طرح کاد نیز در سال 1373 کنار گذاشته شد.

در سال 1390، با تدوین «سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش» بر کسب مهارت‏ها تأکید شد. در بیانیه «ارزش‏ها» و ذیل «ساحت تعلیم و تربیت اقتصادی و حرفه‏ای»، به روحیه کارآفرینی و کسب شایستگی‏های عام حرفه‏ای، مهارتی و هنری زمینه‏ساز کار مولد اشاره و یکی از هدف‏های کلان سند، تربیت انسانی خلاق، کارآفرین، مقتصد و ماهر در نظر گرفته شده است.

بدین منظور در هدف‏های عملیاتی و راهکارها تأکید شده است که دانش‌آموزان دارای حداقل یک مهارت مفید برای تأمین معاش حلال باشند؛ به‌گونه‏ای که در صورت جدایی از نظام تعلیم‌وتربیت رسمی در هر مرحله، توانایی تأمین زندگی خود و اداره خانواده را داشته باشند. همچنین تنظیم و اجرای «برنامه جامع کارآفرینی و مهارت‏آموزی» برای تمام دوره‏های تحصیلی، به‏ویژه دانش‏آموزان دوره متوسطه، تا پایان برنامه پنجم توسعه، در برنامه درسی و آموزشی، مورد تأکید قرار گرفته است.

و اما یک رویداد مهم در تقویم کشور ما «روز ملی کارآفرینی و آموزش‏های فنی‌وحرفه‏ای» در روز ششم مردادماه و «هفته ملی مهارت» است. هدف از این نام‌گذاری ترویج فرهنگ مهارت‏آموزی است و روزهای هفته ملی مهارت متناسب با این هدف نام‌گذاری ‌شده‌اند و در این روزها طرح‏ها و برنامه‏هایی اجرا یا پیگیری می‏شوند. چرا که تربیت نیروی ماهر و متخصص در حوزه‏های گوناگون صنعت، خدمات، کشاورزی و هنر، علاوه بر توانمندکردن دانش‌آموزان در تأمین زندگی خود و اداره خانواده، در سطوح بالاتر به کاهش نرخ بیکاری در شهرها و استان‏ها منجر خواهد شد و در نهایت اشتغال و توسعه پایدار را به دنبال خواهد داشت.

با توجه به‏ اینکه روز و هفته نام‌برده در زمان تعطیلات تابستانی دانش‏آموزان واقع شده، شایسته است آموزش‌وپرورش تأکید بر این ایام را در دستور کار خود قرار دهد و تمامی مدرسه‌ها، به‏ویژه مدرسه‌های دوره متوسطه، به انجام فعالیت‏های مرتبط تشویق شوند. به‌طور مشخص انتظار می‏رود این امر در هنرستان‏های فنی‌وحرفه‏ای و کاردانش نمود بیشتری داشته باشد.

بی‌شک راهکارهایی به این شرح می‏توانند در تحقق هدف‌ها و شعارهای هفته ملی مهارت، به‏ویژه در هنرستان‌ها، نقش داشته باشند:

ـ به‏روزرسانی ایده طرح کاد و احیا و اجرای آن در تابستان یا در طول سال تحصیلی؛

ـ توجه عمل‏گرایانه به شعارهای مرتبط با هفته ملی مهارت، با کارورزی و کارآموزی تابستانی هنرجویان؛

ـ دعوت از کارآفرینان برای برنامه‏ریزی کارورزی و کارآموزی تابستان؛

ـ برگزاری نشست هنرجویان با کارآفرینان برتر منطقه و شهر؛

ـ برپایی نمایشگاه و جشنواره‏های تابستانه بر پایه تولیدات هنرجویان؛

ـ برپایی رویدادهایی نظیر سخنرانی و مسابقه‌ برای خانواده هنرجویان؛

ـ ارتباط مؤثر با مراکز مرتبط، مانند سازمان آموزش فنی‌وحرفه‏ای و دانشگاه فنی‌وحرفه‏ای؛

ـ جلب مشارکت بخش خصوصی در توسعه آموزش مهارت‏محور.

هنرآموز گرامی، به نظر شما که مجری آموزش‏های مهارتی هستید، چه راهکارهایی می‏توانند به تقویت هفته ملی مهارت در حوزه آموزش‌وپرورش منجر شوند؟ پیشنهادهای خود را در این زمینه با ما در میان بگذارید.