در این مطلب میخواهیم این افراد، تخصص آنها، درسهایی را که خواندهاند، را به شما معرفی کنیم. اگر از این کار خوشتان میآید و دوست دارید به سلامتماندن آدمها کمک کنید، میتوانید این رشته را در هنرستان انتخاب کنید. چه رشتهای؟ همانطور که توضیح دادیم، این رشته ارتباط زیادی با «غذا» دارد و یکی از زیرشاخههای گروه کشاورزی از بین رشتههای هنرستانی است. نام این رشته جذاب که اسمش هم طعم و بو دارد، «صنایع غذایی» است.
در رشته صنایع غذایی چه خبر است؟
این رشته به خیلی از درسها مربوط است؛ از شیمی، زیست، ریاضی و ... گرفته تا چگونگی بستهبندیکردن و تولید موادغذایی و... کسی که میخواهد این رشته را انتخاب کند، باید از علاقهاش به کارکردن در کارخانههای تولید موادغذایی، فراوری لبنیات، نظارت و کنترل کیفیت وزارت بهداشت و ... مطمئن شود. هنرجوی این رشته باید جزئیاتی همچون چگونگی پاستوریزهکردن لبنیات، نحوه بهداشتیکردن محیط کارگاه و چگونگی نگهداری از کنسروها را بیاموزد.
دوست دارید که بر سلامت غذاها نظارت کنید و بتوانید از ورود موادغذایی ناسالم و مسموم در سفره خودتان و باقی افراد جلوگیری کنید؟ اگر جواب مثبت است، رشته صنایع غذایی برای شما مناسب است. اما باید بدانید این کار معمولاً در محیطی تکنفره انجام نمیشود و باید روحیه تیمی داشته باشید. محیط کارخانه، کارگاه، دامداری، آشپزخانههای تهیه غذا و ... فضاهای کاری شما هستند.
بهعلاوه، این کار دقت بالایی میخواهد. شما به عنوان مسئول کنترل کیفیت مواد غذایی یک شرکت تهیه غذا، مسئول قانونی سلامت آن غذا هستید و اگر مضر باشد و شما متوجه آن ضرر نشوید، مسئولیتش با شماست. علاوه بر این، وظیفه انسانی و اخلاقی ناسالمبودن یک غذا هم برعهده سازندگان آن غذا و مسئول سنجش کیفیت آن است. خلاصه که اگر حوصله بررسی دقیق یک ماده شیمیایی یا غذایی در آزمایشگاه و زیر میکروسکوپ را دارید، رشته صنایع غذایی در هنرستان منتظر شماست.
چه سالی چه چیزی یاد میگیریم؟
وقتی که وارد پایه دهم هنرستان شوید، اولین درسهای تخصصی که با آنها روبهرو میشوید، ساختار مواد غذایی است؛ یعنی همان بخشی که هر قدر شیمی شما بهتر و قویتر باشد، آن را بهتر میآموزید. پایه یازدهم سال یادگرفتن عوامل و شرایطی است که مواد غذایی را خراب میکنند. در این سال البته درسهای جالبی که با خود آنها میتوانید درآمد کسب کنید هم میخوانید؛ درسهایی مثل: شناخت گیاهان دارویی و فناوری آنها؛ تهیه میوه خشک؛ تولید عرقیات گیاهی؛ ساخت دمنوش؛ تولید بیسکویت و نان.
یک درس در میان درسهای شما هست به نام «تولید فراوردههای لبنی». این درس شما را با چطور درستکردن محصولات لبنیاتی آشنا میکند. خب، تا همینجا چند مهارت مفید یاد گرفتید که حتی اگر نخواستید مسئول کنترل کیفیت کارخانهها شوید، میتوانید خودتان محصولی باکیفیت و سالم تولید کنید.
این آموزشها به شما کمک میکنند بتوانید محصول خوراکی باکیفیت را از بیکیفیت تشخیص دهید. چون اگر آدم خودش بلد نباشد چیزی را درست کند، طبیعتاً نمیداند عیب فرد دیگر در آن کار کجاست!
پایه دوازدهم که آخرین سال هنرستانیبودن شماست، زمانی است که باید نحوه بستهبندی محصولات را یاد بگیرید. مثلاً اگر شما در شرکتی مسئول کنترل کیفیت غذا بشوید که ساندویچ و الویه تولید میکند و بستهبندی آنها کوچکترین درز و شکافی داشته باشد، عمر محصول به یک روز هم نمیرسد و زود خشک و خراب میشود.
بعد از اینکه درسمان تمام شد، چهکار کنیم؟
بسیاری از رشتههای کشاورزی، همچون امور دامی، امور باغی و ... در ایجاد شغل خودکفا هستند و میتوانند شغلشان را خودشان ایجاد کنند. اما رشته صنایع غذایی این ویژگی را ندارد. البته این موضوع میتواند خوب هم باشد. شما برخلاف سایر زیرشاخههای رشته کشاورزی، برای شروع کار به سرمایه اولیه نیاز ندارید و ورشکست هم نمیشوید. کارهایی که شما باید در آنها مشغول به کار شوید، حرفههایی مانند: مسئولیت تولید کارخانهها (روی فرایند تولید که شامل همهچیز کیفیت محصول نظارت میکند)، مسئول فنی، مسئول آزمایشگاه، مسئول بخش بستهبندی و مشاور تغذیه هستند.
با وجود اینها، طبیعتاً انتخابکردن یا نکردن این رشته برعهده شماست، اما حتی اگر صنایع غذایی رشته مورد علاقه شما نباشد، بههیچوجه نمیتوانیم اهمیت این حرفه در سلامت غذایی و حفظ جان مردم را نادیده بگیریم. این حرفه فارغ از علاقه ما، کاری حساس و مفید است.