اشاره
با پیشرفت فناوری‌های
نوین آموزشی و ورود واقعیت مجازی به حوزه آموزش، مقالات و تحقیقات زیادی درباره
استفاده و کاربرد این فناوری در منابع درسی شکل گرفته‌اند،
اما یکی از نرم‌افزارهای تخصصی تولید
محتوای الکترونیکی، فقط به مشاهده کاربردهای این فناوری بسنده نکرده و در نسخه جدید
نرم‌افزار خود امکان ساخت و ویرایش
محتوایی این فناوری را برای دسترسی آسان کاربران ایجاد کرده است. شرکت ادوبی نسخه
جدیدی از نرم‌افزار کپتیویت را به
بازار ارائه کرده است که یکی از ویژگی‌های
مهم آن، ساخت و ایجاد واقعیت مجازی با ویژگی‌های
تعاملی است که کاربر در آن امکان ایجاد پرسش و پاسخ، علامت‌های
راهنما، مشاهده تصویرهای 360 درجه و ... را با استفاده از فناوری واقعیت مجازی
دارد.
مقدمه
طبق نظریه «هوش‌های
چندگانه گاردنر» ما انسان‌ها
از نظر هوش و توانایی یکسان نیستیم. قابلیت‌ها
و استعدادها تنها به ضریب هوشی بستگی ندارند، بلکه انواع دیگر هوش، مانند هوش
موسیقایی، هوش درون‌فردی،
هوش تصویری‌فضایی و هوش کلامی‌زبانی
نیز باید در نظر گرفته شوند. تولید محتوای الکترونیکی به معنای ایجاد نرم‌افزارهایی
چندرسانه‌ای و دارای فیلم،
پویانمایی، صوت و عکس با فناوری‌های
نوین آموزشی است و هدف شاخص آن تحقق روش‌های
نوین و تثبیت یادگیری برای مخاطبانی با انواع هوش فردی است.
ورود فناوری‌های
جدید آموزشی، از جمله فناوری واقعیت مجازی، افق‌های
جدیدی را در باب شبیه‌سازی
و لمس عینی واقعیت‌های اطراف ما ایجاد
کرده است. باید در نظر داشته باشیم، هرچند در سال‌های
اخیر با رونق‌گرفتن اصطلاح متاورس،
به این فناوری بیشتر پرداخته شده است، اما کلیدواژه‌های
واقعیت مجازی و واقعیت افزوده از سـال‌هـا
قبـل مطـرح بوده‌انـد و مختص امروز
نیستند.
اما ساخت محتوای قابل استفاده در تدریس و آموزش، با استفاده
از فناوری واقعیت مجازی در کلاس درس توسط آموزگاران و دانش‌آموزان،
موضوعی است که با چالش فراگیریِ دانش برنامه‌نویسی
یا آشنایی با نرم‌افزارهای پیچیده
رایانه‌ای روبه‌روست.
حال در این مقاله، به کمک واقعیت مجازی، با چند تلیک ساده، نرم‌افزاری
چندرسانه‌ای می‌سازیم
که قابلیت ایجاد محیط مجازی 360 درجه تعاملی را دارد.
آموزش پروژه‌محور
ساخت واقعیت مجازی تعاملی
1. در آخرین نسخه نرم‌افزار
قدرتمند کپتیویت شرکت ادوبی که معمولاً برای ساخت آموزش‌های
چندرسانه‌ای، سؤالات و ابزارهای
تعاملی متعددی دارد، در صفحه شروع، گزینه به نام Virtual Reality Project، به معنای ایجاد «پروژه واقعیت مجازی»
افزوده شده است. با انتخاب این گزینه وارد محیط ساخت پروژه واقعیت مجازی با
استفاده از تصویرها و فیلم‌های
360 درجه می‌شویم.
2. در صفحه جدید از گزینه Add 360 image/video یک
تصویر یا فیلم 360 درجه را انتخاب می‌کنیم.
توضیحات
عکس 360 درجه امکان می‌دهد
همه قسمت‌های صحنه را در یک
تصویر مشاهده کنید. معمولاً در کنار واژه تصویر 360 درجه، اصطلاح‌های
گشت (تور) مجازی و تصویر سراسری (پانوراما) هم به کار می‌روند.
اما باید در نظر داشته باشید، این تصویرها علاوه بر روش‌های
نرم‌افزاری، با تجهیزات حرفه‌ای
خاص نیز تهیه می‌شوند.
3. در این مرحله وجه تمایز این نرم‌افزار
با نرم‌افزارهای ساده رایانه‌ای
و تلفن همراهی مشخص می‌شود:
ایجاد سؤال و آوردن تصویر، صوت و متن.
4. با استفاده از گزینه Text و سپس انتخاب Label می‌توانید
متن موردنظر را با تنظیمات پیش‌فرض
واقعیت مجازی ایجاد کنید.
5. با استفاده از گزینه Hotspots می‌توانید:
ـ تصویرهای مدنظرتان را در دو قالب jpg و png وارد نرم‌افزار
کنید.
ـ فضایی برای تلیک‌کردن،
ایجاد سؤال، رفتن به اسلاید 360 درجه دیگر، پخش صدا و ... ایجاد کنید.
سؤالات در دو نوع چندگزینه‌ای،
و صحیح و غلط هستند.
6. برای افزودن صدا و مشخصه‌های
(کاراکترهای) آماده، از گزینه Media اقدام می‌کنیم.
در پایان نیز برای خروجی‌گرفتن
از نرم‌افزار واقعیت مجازی تعاملی
خودمان، در گزینه Pubilsh گزینه
«خروجی برای دستگاه‌های
واقعیت مجازی» را انتخاب می‌کنیم.
خروجی نرم‌افزار
ساخت شما به کمک مرورگر صفحات وب اجرا می‌شود
و حالت واکنشگرا (ریسپانسیو) برای خروجی فعال است.
منابع
1. آرمسترانگ، توماس (هوش‌های
چندگانه در کلاس‌های درس). ترجمه مهشید
صفری. انتشارات مدرسه. تهران. 1383.
2. www.elearning.adobe.com
3. www.learningsolutionsmag.com