لطفاً در آغاز، ضمن معرفی، از سابقه تحصیلی و اجرایی خود بگویید.
ناهید خوینی، مدیر هنرستان پوراندخت هاشمیان یک شهر قزوین هستم. مدرک مهندسی معماری دارم و عضو نظام مهندسی استان قزوین هستم. از سال ۱۳۷۳ تدریس را آغاز کردم. از سال 1389 تا 1396 به مدت ۱۳ سال سرگروه کل استان در گروه‌های آموزشی در رشته خودم، یعنی معماری و نقشه‌کشی ساختمان اداره کل، بودم. از سال 1396 تا ۱۳۹۸ به مدت دو سال معاون فنی هنرستان زنده‌یاد پروین بودم. از سال ۱۳۹۸ تا 1400 نیز به مدت دو سال مدیر هنرستان فرزانه و از 1400 تا 1401 نیز مدیر هنرستان شهیدان شالباف بودم. امسال هم دومین سالی است که در این هنرستان مدیر هستم.
سابقه تأسیس و قدمت هنرستان و تعداد هنرجویان وکارکنان آموزشی را بیان کنید.
این مرکز آموزشی تا سال 1374 به‌صورت دبیرستان بود، ولی هنرستان به‌طور مشخص از سال 95 کار خود را شروع کرده است. رشتههای دایر در این هنرستان، مدیریت خانواده، حسابداری مالی، خیاطی لباس شب عروس و سراجی هستند. این رشته‌ها در سه پایه و یک رشته امور اداری در پایه یازدهم ارائه می‌شوند که سال بعد آخرین گروه از این رشته را در مدرسه داریم. هنرستان فقط معاون دارد و تعداد دانش‌آموزان آن 230 نفر است.
موقعیت و جایگاه هنرستان در شهر و استان چگونه است؟
تنها هنرستان در استان قزوین هستیم که رشته سراجی را دارد. پارسال و امسال، رتبه‌های برتر را در تدریس و همچنین در کارهای آموزشی همراه با تولید، و رتبه‌های برتر منطقه، استان و کشور را داشتیم. تمام رشته‌ها و کارگاه‌ها در پایههای دهم، یازدهم و دوازدهم، طرح آموزش همراه با تولید را اجرا می‌کنند. در بعضی رشته‌ها درس‌های خارج از استاندارد هم، برای مهارت‌آموزی بیشتر دانش‌آموزان، ارائه می‌شوند.
از مسائل و مشکلات آموزشی، علمی و اجرایی هنرستان بگویید.
هنرستان کاملاً دولتی است و ما به علت نبود نیروی اداری و معاون و خدمات، در امور جاری مدرسه از بچه‌ها و اولیای آنان کمک می‌گیریم. اینجا فقط پول کتاب و بیمه و جزوه از دانش‌آموزان گرفته می‌شود. به نظر من، اگر در رسانه‌ها کمتر عنوان کنند که مدرسه حق گرفتن پول ندارد، بهتر است. شما می‌دانید که سرانه لازم را به مدرسه نمی‌دهند. پس ما چگونه باید هزینه‌های تعمیر و تجهیز کارگاه‌ها را تأمین و قبض‌ها را پرداخت کنیم. به نظرم، اگر حتی پول پسرانه را هم ندهند، اما مواد آموزشی را برای ما تأمین کنند، عالی است. مثلاً پارچه، آرد یا چرم‌های طبیعی و مصنوعی موردنیاز ما را تأمین کنند، چون همه این‌ها برای مدرسه و خانواده‌ها هزینه‌برند.
ما با کمبود شدید نیروی خدماتی مواجهیم و هنرستان را با کمک خود بچه‌ها و اولیا اداره می‌کنیم. دیگر اینکه برای درس ادبیات فارسی در پایههای دهم و دوازدهم، در هفته دوم آذرماه دبیر آمد. یا در رشته خیاطی، در پایه دوازدهم، اول دی‌ماه دبیر ما تأمین شد. مثلاً در سه ماه اول سال تحصیلی، در درس تعمیرات و اخلاق حرفه‌ای، شش ساعته دبیر نداشتیم.
برای اشتغال هنرجویان خود چه تلاش‌ها و اقدامی انجام داده‌اید؟
بچه‌های ما در سه‌پایه رشته سراجی، در بهمن 1401 در طول دو هفته در اوج سرما و تعطیلی کلیه مدرسه‌های استان، برای وزارتخانه، کیف چرم مردانه به تعداد 114 عدد تولید کردند. همچنین، پخت کیک و انواع شیرینی و نان در طرح آموزش همراه با تولید، برای فروش در نمایشگاه بین‌المللی امام خمینی قزوین، اجرا شد. پخت شیرینی و فروش آن برای نمایشگاه در مصلای تهران نیز صورت گرفت. دانش‌آموزان پایه یازدهم طرح تولید لباس کار برای کارگاه‌ها در رشتههای دوخت را در تابستان در جریان کارورزی در مدرسه انجام دادند. چاپ نشان‌واره مدرسه روی لباس کار را نیز دانش‌آموزان پایه دهم خیاطی انجام دادند که برای رشته مدیریت از رنگ نارنجی، رشته حسابداری از رنگ آبی، رشته خیاطی رنگ قرمز و رشته سراجی نیز زرد استفاده کردند. اواخر آذرماه نیز جشنواره یلدا را برگزار کردیم تا بچه‌ها طرح‌های تولیدی همراه با آموزش خود را به معرض فروش بگذارند. با این برنامه، بچه‌ها با بازار کار بیرون آشنا شدند.
به نظر شما برای افزایش استقبال دانش‌آموزان از تحصیل در هنرستان‌ها چه طرح‌ها و شیوه‌هایی مناسب است؟
اینکه تا می‌توانیم آموزش‌ها را ببریم سمت بازار کار و کارهای تولیدی، تا سریع‌تر به درآمد و پول برسند. این کار ذوق و گرایش بچه‌ها را بیشتر می‌کند. متأسفانه تاکنون این‌گونه بوده است که همیشه معدل پایین‌ها را هدایت می‌کردند به‌سوی مدرسه‌های فنی، اما الان به‌جز موضوع معدل، هزینه هم هست. هنرستان‌ها لوازم و مواد مصرفی زیادی نیاز دارند و این هزینه خرجی را روی دوش خانواده‌ها می‌گذارد. مثلاً دانش‌آموز رشته خیاطی باید حداقل پارچه و نخ را تهیه کند تا بتواند دامن و بلوز و شلوار مربوط به درس‌ها را بدوزد و اگر عملی کار نکند، درس را متوجه نمی‌شود. به این خاطر، خانواده‌ها همچنان خواهان تحصیل فرزندانشان در مدرسه‌های نظری هستند. اما اگر آگاهی مردم بیشتر شود و آن‌ها متوجه شوند که دیپلم هنرستان می‌تواند به کسب درآمد برسد و آن دیپلم خیلی بهتر از دیپلمی است که هیچ مهارت و کسب درآمدی نداشته باشد، وضع تغییر خواهد کرد.