ارزشیابی برنامه درسی

پس از انجام مطالعات وسیع پیرامون ویژگی‌های برنامه‌های درسی مطلوب آموزش‌های فنی‌و‌حرفه‌ای و مهارتی، بین سال‌های 1390 تا 1392 در دفتر تألیف کتاب‌های درسی فنی‌و‌حرفه‌ای و کاردانش، فرایند برنامه‌ریزی درسی آموزش‌های فنی‌و‌حرفه‌ای و مهارتی براساس اسناد بالادستی و همسو با تجربه‌های جهانی در دو بخش «دنیای کار» و «دنیای آموزش» و با رویکرد «آموزش مبتنی بر شایستگی» طراحی شد. سپس اسناد برنامه درسی رشته‌های نیازسنجی شده تدوین شد و در ادامه، جدول‌های عناوین درس‌های رشته‌ها، در «شورای عالی آموزش‌وپرورش» به تصویب رسید و در سال 1395 برنامه‌های درسی جدید به اجرا درآمد.

دریافت بازخوردهای مناسب از مرحله‌های اجرای فرایند نظام آموزشی جدید، برای اصلاح و بهبود برنامه‌های درسی و ارتقای آن‌ها، از ویژگی‌های این فرایند محسوب می‌شود که توسط طراحان آن پیش‌بینی شده است. ارزشیابی از برنامه‌های درسی خود فرایندی پیچیده در برنامه آموزشی محسوب می‌شود و نیازمند دقت کافی در مرحله اجراست. در فرایند ارزشیابی، مجریان طرح از طریق پرسش‌نامه‌ها، ابزارهای طراحی‌شده و انجام مصاحبه، نظرات هنرجویان، هنرآموزان و سایر کارکنان هنرستان، متولیان ستادی و متخصصان برنامه درسی در بخش آموزشی، و متخصصان حوزه مشاغل و حرفه‌ها در بخش دنیای کار را در چند مرحله دریافت می‌کنند و پس از بررسی و تحلیل داده‌ها، به‌منظور اصلاح و بهبود برنامه‌های آموزشی‌ و‌ درسی، از آن‌ها بهره می‌گیرند. البته ممکن است نتایج حاصل، در تعدادی از برنامه‌های درسی رشته‌ها، از تشابه معناداری برخوردار باشد، در این صورت طراحان و برنامه‌ریزان آموزشی به اصلاح و بهبود فرایند دست می‌زنند. مطابق فرایند برنامه ‌درسی آموزش‌های فنی‌و‌حرفه‌ای، «سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی» با محوریت «دفتر تألیف کتاب‌های درسی فنی‌وحرفه‌ای و کاردانش»، از سال گذشته به انجام این گام مهم اقدام کرده است. هم‌اکنون نیز در مرحله جمع‌بندی نتایج، ارائه پیشنهادهای کاربردی در ارتباط با اصلاح و بهبود برنامه‌های درسی و اجزای بسته‌های یادگیری است. امیدواریم این اقدام ارزشمند در توسعه و ارتقای برنامه‌های درسی آموزش‌های فنی‌و‌حرفه‌ای و مهارتی مؤثر واقع شود.