درس دهم از کتاب دین و زندگی
در آغاز کار و پیش از شروع تدریس پای تخته نام درس را می‌نویسم: «درس دهم؛ یاری از نماز و روزه»
درس را با ترسیم شکل‌های بسیار ساده و گاه خنده‌دار شروع می‌کنم. مطالب مهم درس را هم دسته‌بندی می‌کنم و روی تخته می‌نویسم. در فرصتی که دسته‌بندی‌ها را می‌نویسم، به بچه‌ها فرصت مطالعه درس قبلی را می‌دهم. بعد از اینکه از درس قبل دو سؤال پرسیدم، سراغ تدریس می‌روم. در مدت تدریس، نیازی نیست بچه‌ها مطلبی را یادداشت کنند. می‌توانند از تصویر آن درس، در برنامه «شاد»، استفاده کنند و همین‌طور تکه‌فیلم‌های (کلیپ‌های) مرتبط با درس را ببینند. درس را چنین شروع می‌کنم:
خدای مهربان برای ما برنامه‌ای را تنظیم کرده است. این برنامه همان وظایف شرعی ما در برابر خداوند است که به آن احکام می‌گوییم. احکام در سه حوزه جریان دارد که آن حوزه‌ها عبارت‌اند از:
۱. رابطه ما با خدا؛
۲. رابطه ما با خودمان؛
۳. رابطه ما با جامعه.
عزیزان من، بچه که بودم گاهی اوقات به موهای بلند بینی پدرم با تعجب نگاه می‌کردم و از خدا می‌پرسیدم: «خدایا، چرا این‌قدر موهای دماغ بابای من بلنده؟» اما مثل خیلی از سؤال‌های اصلی و غیر اصلی‌ام هیچ وقت از کسی نپرسیدم؛ چون هیچ‌کس جوابی نمی‌داد. اگر هم می‌پرسیدم، در نهایت زیرلب غرولندی می‌کردند و مرا از خود می‌راندند. بزرگ‌تر که شدم، سؤالاتم جدی‌تر شدند، به‌خصوص در زمینه احکام. سؤالاتی از این قبیل برایم مطرح شده بودند:
چرا باید نماز بخوانم؟ چرا باید روزه بگیرم؟ چرا باید حجاب داشته باشم؟ چرا محرم و نامحرم داریم؟ و... . به‌طورکلی انسان دوست دارد حکمت و علت احکام الهی را بداند و آگاهانه آن‌ها را انجام دهد. درس امروز ما در مورد دو تا از این واجبات، یعنی نماز و روزه، است که جزو عبادات است و در حوزه رابطه ما با خدا مطرح می‌شود.
فایده نماز و روزه چیست؟
نماز و روزه دو فایده بزرگ دارند که عبارت‌اند از: 1. یادخدا؛ 2. دوری از گناه.
به‌واقع هم همین‌طور است. شما وقتی نماز می‌خوانید، خواه‌ناخواه بیشتر به یاد خدا می‌افتید و خیلی از گناه‌ها را انجام نمی‌دهید؛ چون از خدا شرم می‌کنید که بعد از انجام آن گناه به نماز بایستید.
(در این موقع بعضی از بچه‌ها به علامت تأیید سر تکان می‌دهند و بعضی‌ها چپ‌چپ نگاه می‌کنند و تو خودت پیش‌دستی می‌کنی و چنین می‌گویی:)
البته بعضی‌ها برای نفاق نماز می‌خوانند. به قول قرآن: «فی قلوبهم مرض فزادهم ٱلله مرضا» (در دل‌های آنان مرضی است؛ پس خداوند بر مرض آنان افزوده است) (بقره/10).
(بهتر است خودتان، در حین درس‌دادن، این قسمت کوتاه از قرآن را به‌‌صورت ترتیل تلاوت کنید تا بچه‌ها با صوت و لحن قرآن نیز آشنا شوند).
یادمان باشد منافقان همان افرادی هستند که بسیاری از مردم را از دین بیزار کرده‌اند. خداوند در مورد آن‌ها می‌فرماید: «إِنَّ الْمُنافِقِینَ فِی الدَّرْکِ الْأَسْفَلِ مِنَ النَّارِ وَ لَنْ تَجدَ لَهُمْ نَصِیراً» (منافقان در پایینترین و نازل‌ترین مراحل دوزخ قرار دارند و هیچ‌گونه یاوری برای آن‌ها نخواهی یافت) (نساء/ 145).
مولا علی (علیه السلام) در این مورد می‌فرماید:
«روزگاری می‌رسد مردم با زبان، تظاهر به دوستی دارند؛ اما در دل دشمن هستند، به گناه افتخار می‌کنند و از پاکدامنی به شگفت می‌آیند و اسلام را چون پوستینی وارونه می‌پوشند» (نهج‌البلاغه، خطبه 1).
- مخاطبان گرامی؛ برای مشاهده متن کامل این مطلب به فایل PDF پایین همین صفحه مراجعه فرمایید.