دکتر جلیلوند: با عرض سلام خدمت شما مهمانان گرامی. برای آغاز گفتوگو لطفاً بفرمایید که نهضت آموزش 33هزار معلم تربیتبدنی چگونه شکل گرفت؟
دکتر ملاشاهی: ضمن عرض سلام و احترام خدمت شما و خانم دکتر تسلیمی. منابع انسانی رکن اصلی آموزش و پرورش هستند و آموزش و ارتقای توانمندی معلمان از اهمیت بسیار برخوردار است. با توجه به تأکید بر ارتقای توانمندی معلمان در اسناد بالادستی، نهضت دانشافزایی 33هزار معلم تربیتبدنی با شعار «معلم کارآمد، معلم امیدآفرین و مدرسه بانشاط» از هفده شهریور 1402 آغاز شد. این برنامه در دو گام انجام شد: در گام اول، معلمان برگزیده سراسر کشور در دوره تربیت مدرس در شش قطب به میزبانی استانهای فارس، آذربایجان شرقی، قم، کرمانشاه، گلستان و کرمان حضور یافتند و مباحث به دو صورت نظری و عملی با حضور استادان و اعضای هیئت علمی متخصص برگزار شدند. در گام دوم، مدرسان در استانها و مناطق خود، مباحث ارائهشده را منتقل کردند.
دکتر جلیلوند: ملاک انتخاب معلمان برگزیده چه بود؟
دکتر ملاشاهی: ما برای انتخاب معلمان، سه ملاک اصلی داشتیم که عبارت بودند از: سنوات خدمت، مدرک تحصیلی و تجربه. همه برگزیدگان از بهترینهای استان خود بودند.
دکتر جلیلوند: محتواهایی که برای مدرسان انتخاب کردید بر چه اساس بودند؟
دکتر تسلیمی: با عرض سلام خدمت شما و مخاطبان مجله رشد آموزش سلامت و تربیتبدنی. ما امسال یک نظرسنجی از گروههای آموزشی در خصوص نیازهای آموزشی معلمان تربیتبدنی داشتیم که در بازدیدهای سال گذشته از مدرسهها، حدود 33700 بازدید در درس تربیت بدنی ثبت شد و تمام استانها چند موضوع را برای آموزش معلمان تربیتبدنی پیشنهاد داده بودند که محور تصمیمگیری در ارتباط با محتوای این دوره بود. در تمام عنوانهای مطرحشده از سوی سرگروهها چند عنوان مشترک وجود داشت. یکی بحث مدیریت کلاس درس تربیتبدنی، بهعنوان یکی از چالشهای اساسی معلمان و بهویژه نومعلمان بود. معلمان تربیتبدنی در صلاحیتهای عمومی خیلی خوب و در صلاحیتهای تخصصی خیلی عالی هستند، چون همه در رشته تربیتبدنی دانش آموختهاند، حتی گاهی کسانی که بهتازگی از طریق آزمون استخدامی به خانواده تربیتبدنی اضافه میشوند، دارای تحصیلات تکمیلی کارشناسی ارشد و دکترا هستند، اما همین معلمان در زمینه صلاحیتهای حرفهای، بهویژه مباحثی مثل روشهای تدریس، مدیریت کلاس، ارزشیابی، طراحی آموزشی و طرح درسنویسی ضعفهای جدی دارند که در این دورههای آموزشی، به بحث روش تدریس به شکل خیلی جدی پرداخته شده است.
دکتر جلیلوند: این مدرسانی که انتخاب کردید، خودشان دبیر تربیتبدنی بودند یا تجربه معلمی داشتند؟
دکتر تسلیمی: ما در نظرسنجی از گروههای آموزشی به آنها پیشنهاد داده بودیم که مدرسان پیشنهادی خود را برای این سرفصلها به ما معرفی کنند که اتفاقاً چند نفر از این مدرسان پیشنهادی در دوره خود سرگروه هم بودهاند. مدرسان برگزیده برای این دوره، غیر از یک نفر، همه معلم بودند و با اینکه اکنون جزء هیئتعلمیهای دانشگاههای مختلف هستند، اما دستکم هجده تا بیست سال سابقه تدریس در آموزش و پرورش داشته و درس تربیتبدنی را با تمام وجود حس کردهاند. ما از ظرفیت این بزرگواران استفاده کردیم. همچنین از یک نفر عضو هیئت علمی دهه نود و عضو شورای سیاستگذاری برنامه درسی سازمان پژوهش نیز در برنامههای دفتر تربیتبدنی استفاده کردیم که به برنامههای حوزه تربیتبدنی کاملاً اشراف دارد.
دکتر جلیلوند: اطلاعاتی از آمار شرکتکنندگان به تفکیک وجود دارد؟
دکتر ملاشاهی: 758 نفر از معلمان تربیتبدنی برگزیده از 32 استان کشور در این دورهها شرکت کردند. منابع انسانی ما فقط معلمان نبودند. در این دوره، کارشناسان مسئول و کارشناسان تربیتبدنی هم با توجه به اهداف ابلاغی دفتر تربیتبدنی به استانها شرکت کردند که برای این دوستان هم دوره مجزایی در قالب دورههای تخصصی برگزار شد و در مجموع 131 کارشناس استانی هم در دورهها حضور داشتند.
دکتر تسلیمی: باید با بهادادن به گروههای آموزشی بهعنوان بازوان توانمند در سطح استانها به آنان اجازه داد که با ابتکار عمل وارد کار شوند. همکاران ما در گروههای آموزشی خواهان برگزاری این دورهها هستند و قطعاً پیگیری میکنند؛ فقط مسئله این است که همکاران اداری ما پشتیبانی مناسبی از این همکاران داشته باشند.
دکتر جلیلوند: شما میفرمایید در حوزه استانها معاون تربیتبدنی استان، فعالیتهای ورزشی و در مناطق، معاون پرورشی و تربیتبدنی و کارشناس تربیتبدنی، سرگروهها را حمایت کنند و پشتیبان آنها باشند تا بتوانند این دورهها و محتواهای آموزشی را به معلمان محترم منتقل کنند و انشاءالله در کف حیاط مدرسه به اجرا درآیند. در این مورد، آیا از مدیران مدرسهها و کادر انجمن و اولیای مدرسه هم میتوان توقعی داشت یا خیر؟
دکتر تسلیمی: بحثهای آموزشی ما خارج از مدرسه انجام میشوند. خود مدیران مدرسهها و اولیای مدرسه هم میتوانند مخاطبان این دورهها باشند. من اطلاع دارم که در بعضی از استانها، علاوه بر معلمان تربیتبدنی، مدیران مدرسهها را هم در قالب کارگاه یا حتی ضمن خدمت، آموزش دادند، چون زمانی که مدیر مدرسه آگاه باشد یک بازوی نظارتی قوی بر عملکرد معلمی است که در این دوره شرکت کرده و آموزش دیده است و میتواند ردیابی کند که آیا معلم چیزی را که آموزش دیده، در کلاس عملیاتی میکند یا خیر؟ از آنجا که سرگروههای درسی همه نمیتوانند به مدرسهها سرکشی کنند، خود مدیران هم قطعاً میتوانند در این فرایند و تکمیل این جورچین کمک کنند و نقش اساسی داشته باشند.
دکتر جلیلوند: معلمان و مدرسان، خیلی از این دورهها رضایت داشتند. آقای دکتر ملاشاهی، ارزیابی شما بهعنوان معاون منابع انسانی دفتر از این دورهها چیست؟ آیا برای آینده هم دورهای پیشبینی شده است؟
دکتر ملاشاهی: انشاءالله برای دورههای بعدی، مجدداً نیازسنجی انجام خواهد شد و اولویتبندی شکل خواهد گرفت. باید از دیدگاههای معلمان و کارشناسان استفاده کنیم تا یک آسیبشناسی از دورههای آموزشی انجام شود و تصمیم گرفته شود که به این شکل ادامه پیدا کند یا خیر؛ اما برنامهریزی و اولویت ما برای دورههای دیگر با آموزگاران است، چون آنان بخشی از منابع ما هم بهشمار میآیند.
دکتر جلیلوند: لطفاً سخن پایانی خود را بفرمایید؟
دکتر ملاشاهی: از شما تشکر میکنم و برای همه همکاران تربیتبدنی سراسر کشور آرزوی موفقیت دارم. انشاءالله بتوانیم برای دورههای دیگر با همفکری و هماندیشی، درس تربیتبدنی را به بهترین شکل در سطح کشور گسترش دهیم.
دکتر تسلیمی: من هم از زحمات شما و نشریه وزین رشد آموزش سلامت و تربیتبدنی تشکر میکنم. امیدوارم با همافزایی و تعامل بتوانیم اتفاقات مثبتی را برای درس تربیتبدنی رقم بزنیم.