اسباب‌بازی‌فروشی محلّه‌ی ما چیزهای شگفت‌انگیزی دارد! دیروز یک اسباب‌بازی خیلی ساده ولی جالب در آنجا دیدم و خریدم؛ یک حلزون چوبی که وقتی راه می‌رود، بدنش به بالا و پایین حرکت می‌کند!
کمی با آن بازی کردم. دوست داشتم درموردش بیشتر بدانم. آن را با خودم به کلاس علوم بردم. آقای صادقی با دیدن آن گفت: «این اسباب‌بازی یک نکته‌ی علمی دارد؛ در آن از چرخِ لَنگ استفاده شده است.» رضا پرسید: «آقا چرخ لنگ چیست؟» آقای صادقی گفت: «چرخی که وقتی حرکت می‌کند، انگار دارد می‌لنگد. در چرخ لنگ، محور چرخ در مرکز آن قرار ندارد. برای همین، هنگام حرکت، بالا و پایین می‌رود. اگر دقّت کنی، حلزون اسباب‌بازی هم چرخ لنگ دارد.»
نوید پرسید: «چرخ لنگ فایده‌ای هم دارد؟»
آقای صادقی لبخندی زد و گفت: «البتّه که دارد. این وسیله یکی از جالب‌ترین اختراع‌های انسان است. چرخ لنگ می‌تواند حرکت چرخشی را به حرکت رفت و برگشتی تبدیل کند. در خیلی از وسایل ما، چرخ لنگ وجود دارد. مثلاً در چرخ خیاطی برای بالا و پایین رفتن سوزن، در ارّه برقی برای بالا و پایین‌رفتن تیغه، و حتّی در موتور ماشین، برای به‌حرکت‌درآمدن چرخ‌ها از این وسیله استفاده شده است.»
گفتم: «من چرخ لنگ را در قطار اسباب‌بازی هم دیده‌ام.»
آقای صادقی گفت: «آفرین! درست است. در قطار هم چرخ لنگ وجود دارد. موافقید با هم یک چرخ لنگ ساده بسازیم؟» با خوش‌حالی گفتیم: «بله، حتماً.»
آقای صادقی گفت: «بسیار خوب. یک نوارچسب پهن، دو تا نی نوشابه، دو تا سیخ چوبی، یک برگ مقوّا، ماژیک و قیچی لازم داریم.»
1. روی مقوّا جای پاهای راست و چپ را بکشید و دور آن‌ها را با قیچی ببرید. روی هر جای پا یک نی وصل کنید.
2. سیخ‌ها را به حلقه‌ی چسب پهن به صورت بالا و پایین بچسبانید و درون نی‌ها قرار دهید.
3. حالا نوارچسب را روی زمین قل بدهید.
۶۴
کلیدواژه (keyword):
رشد نوآموز، خودم می سازم، چرخ لنگ،حلزون چوبی، محمدهادی نیکخواه آزاد