یکی از جاذبه‌های گردشگری که شاید کمتر به چشم بیاید، «غار» است. مثلاً کسی از خانه‌اش برای رفتن به غار حرکت نمی‌کند، بلکه به سمت مقصدهای دیگری که می‌رود، ممکن است از غار هم دیدن کند. برای رفتن به همدان، ممکن است به غار «علیصدر» هم سری بزند. شاید به همین دلیل از جاذبه گردشگری غارها غفلت شده است.
بعد از این مقدمه برویم سراغ اصل مطلب. اصلاً غار چیست و چگونه تشکیل می‌شود؟ چند نوع غار داریم؟
چی بوده، چی شده
به طور کلی غار یک فضای خالی زیرزمینی است با حداقل یک دهانه به خارج از پوسته زمین که هیچ‌گونه ابعاد خاص و مشخصی ندارد و گاهی در داخل زمین قرار دارد و یا گاهی در دل صخره‌ها. غارها از نظر نحوه پدیدآمدن به دو دسته تقسیم می‌شوند:
الف) غارهای طبیعی؛
ب) غارهای مصنوعی (دست کن: با دست کنده شده).
غارهای طبیعی نیز انواع متفاوتی دارند:
۱. غارهای بهوجودآمده بر اثر نفوذ آب‌های اسیدی در لایه‌های آهکی (که 98 درصد غارهای موجود این طوری تشکیل شده‌اند).
۲. غارهای بهوجودآمده بر اثر فرسایش امواج؛
۳. غارهای بهوجودآمده بر اثر زلزله و چین‌خوردگی‌های لایه زمین؛
۴. غارهای آتش‌فشانی؛
۵. غارهای بادی؛
غارهای یخی یا غارهای مصنوعی توسط انسان به صورت حفره‌هایی در دل صخره‌ها به وجود آمده‌اند.
چه خبر از دل غار
فلاوستون: هنگامی که آب به دیواره‌های شیب‌دار سطح صخره‌ها راه می‌یابد، ممکن است تشکیلات آهکی جالبی شکل بگیرند که به نام فلاوستون مشهورند. فلاوستون غالباً به شکل پرده شفاف مواج و آبشار تشکیل می‌شود.
حوض «ریم استون»: آبگیر کوچکی است که کف غار تشکیل می‌شود. این حوض به علت فقدان اکسید کربن به وجود می‌آید و در این حالت آهک در سطح آب شروع به لایه‌گذاری می‌کند.
مروارید غار: از دانه‌های شن یا ماسه که در پوشش آهکی قرار گرفته است، تشکیل می‌شود و ممکن است به اندازه یک توپ گلف بشود.
بهترین غارهای ایران برای گردشگری
۱. غار نمکدان قشم: طویل‌ترین غار نمکی جهان؛
۲. غار بورنیک فیروزکوه: غاری با دهانه عظیم؛
۳. غار سهولان مهاباد آذربایجان غربی: غاری در خشکی و آب؛
۴. غار علیصدر همدان: طویل‌ترین غار ایران با دو سقف؛
۵. غار خفاش دهلران ایلام: زیستگاه خفاشان؛
۶. غار قوری‌قلعه کرمانشاه: غار چشم‌نواز ایران؛
۷. غار کتله‌خور گرماب زنجان: غاری سه طبقه و پیچیده؛
۸. غار پراو کرمانشاه: دشوارترین مسیر ستونی؛
۹. غار کَرَفتو کردستان: بزرگ‌ترین غار دستکند؛
۱۰. غار چال‌نخجیر استان مرکزی: غاری کهن‌سال؛
۱۱. غار رودافشان دماوند: بهترین غار نزدیک به تهران؛
۱۲. غار یخی چماکوهرنگ چهارمحال و بختیاری: منظره‌ای شبیه به قطب جنوب.
مهم‌ترین غارهای جهان
- غار «ویتومو گلوورم»؛
- غار «بلوگروتو» نیوزیلند؛
- غار «کریستالی» ایتالیا؛
- غار «کروبرا» مکزیک؛
- غار «فینگال» گرجستان؛
- غار «ایزریزنولت یخی» اسکاتلند؛
- رودخانه زیرزمینی «پورتو پرنسس» اتریش؛
- بوستان (پارک) ملی غار «ماموت» فیلیپین؛
- غار «اسکوژان» آمریکا؛
- بوستان ملی غارهای «کارلزبد» اسلونی.
نکته‌ای برای تفکر
چرا غارها مقصد و هدف گردشگری نیستند؟
به نظر شما چه کنیم تا تور غارگردی در ایران فعال شود، به طوری که نه تنها گردشگران ایرانی بلکه گردشگران خارجی را هم برای بازدید از این غارها به ایران بکشاند؟
شما هم تجربه‌ها، خاطره‌ها و عکس‌های خود را از رفتن به غارها برای ما بفرستید.