سلام، لطفاً خودتان را معرفی کنید.
سلام خدمت شما و هنرجویان عزیز. من فرهاد فروزان، هنرجوی اسبق رشته تربیت‌بدنی، در حال حاضر مربی آمادگی جسمانی، استاد دانشگاه و مربی فوتبال هستم.
در چه سالی هنرجوی هنرستان بودید؟
سال ۹۲ وارد هنرستان شدم.
در حال حاضر تجربه و تحصیلات شما چیست؟
کارشناس ارشد فیزیولوژی ورزش هستم. از سال ۹۳ در حالی که هنرجوی هنرستان بودم، تا الان، تقریباً 10 سال است که به‌طور پیوسته مربیگری تیم‌های ورزشی را بر عهده دارم.
از چه زمانی تصمیم گرفتید در این رشته فعالیت کنید؟
با توجه به اینکه برادر و پدر من در زمینه ورزش مشغول بودند و خانواده‌ای تقریباً ورزشی هستیم، این پیش‌زمینه همیشه در ذهن من وجود داشت که رشته تربیت‌بدنی را انتخاب کنم. ولی تصمیم قاطعم را در سال دوم راهنمایی سابق (هشتم فعلی)گرفتم.
هنرجویانی که در این رشته تحصیل می‌کنند، چه فرصت‌هایی برای اشتغال دارند؟
از نظر شغلی، رشته تربیت‌بدنی هنوز اشباع نشده است و برای کسانی که عملکرد خوبی داشته باشند، همواره بازار کار وجود دارد. مربیگری تربیت‌بدنی و معلمی ورزش از فرصت‌های شغلی شاخص است. همچنین، استادی دانشگاه، مربیگری بدن‌سازی و مربیگری آمادگی جسمانی جزو فرصت‌های شغلی هستند. استخدام در نهاد‌های دولتی که معمولاً بخش تربیت‌بدنی دارند، به‌عنوان مثال شهرداری‌ها و اداره‌های دولتی نیز میسر است. مربیگری شنا، ژیمناستیک، کار با کودکان، سالمندان و کم توان ها نیز بازار کارهای مناسبی دارد و البته درآمدزاست.
به نظر شما آموزش‌های هنرستان و مطالب کتاب‌های درسی می‌تواند هنرجویان را برای ورود به بازار کار آماده کند؟ آیا مطالب کتاب‌های درسی را مفید می‌دانید؟
به‌عنوان پایه مطالب خوبی است، اما برای بهبود و ارتقای عملکرد، حتماً باید کتاب‌های پیشرفته‌تر و کتاب‌هایی که علم به‌روزتری دارند مطالعه شوند. توصیه می‌کنم هنرآموزان به مقالات و مجله‌های ورزشی سری بزنند و مطالب به‌روز را مطالعه کنند؛ چه به زبان فارسی و چه به زبان انگلیسی.
به‌لحاظ اهمیت، اگر بخواهید درصدی به مهارت عملی و دانش نظری مورد نیاز هنرجویان اختصاص دهید، این درصدها برای رشته تربیت‌بدنی چگونه‌اند؟
از نظر من 60 درصد مهارت عملی و 40 درصد نظری.
هنرجوی تربیت‌بدنی، چگونه می‌تواند مهارت عملی کسب کند؟
با کارآموزی و کارکردن کنار مربیان برجسته و نامدار و کسب تجربه از آنان.
آیا شما هم در زمان تحصیل این اقدام را انجام داده‌اید؟
بله. بنده در دو تا سه سال اول به‌صورت رایگان یا حقوق بسیارکم کار کردم. من به‌عنوان کارآموز در کنار مربیان نامدار شهر مشهد کار کردم و خدا را شکر نتیجه هم داد. از آن‌ها خیلی چیزها یاد گرفتم؛ نکاتی که در کتاب‌ها نبودند و از تجربه افراد آموختم.
شما در طول تحصیل خود در هنرستان چه مهارت‌هایی کسب کردید؟
در زمان ما در هنرستان رشته‌هایی نظیر شنا، والیبال، بسکتبال، ژیمناستیک، پینگ‌پنگ و دوومیدانی بودند که ما کار کردیم. الحمدلله در نظام جدید بچه‌های تربیت‌بدنی رشته‌های بیشتری کار می‌کنند. برای مثال، اسکیت اضافه شده است. تیراندازی، آماجه (دارت) و چند رشته رزمی اضافه شده‌اند و شرایط از قبل بهتر هم شده است.
مدت‌زمانی که هر هنرجوی رشته تربیت‌بدنی باید آموزش ببیند تا بتواند وارد بازار کار شود چقدر است؟
با توجه به تجربه‌های خودم و دوستانم، اکثراً پس از همان دو سال هنرستان، ورود به بازار کار اتفاق افتاده است.
فوت کوزه‌گری این رشته چیست؟
تمرین و ممارست، یادگیری از بزرگ‌ترها و یادداشت‌برداری از تجربه‌های دیگران. توصیه می‌کنم، چند ماهی را حتماً کنار یک استاد ارزنده باشند. هنرجویان فکر نکنند خودشان خیلی علم دارند و به دیگران نیاز ندارند!
ارتباط هنرجویان با بزرگ‌تری مثل شما که مسیر پیش رویشان را پیموده است حتماً می‌تواند مؤثر باشد. آیا شما می‌توانید به هنرجویان مشاوره بدهید؟
باعث افتخار است. حتی می‌توانم از استادان خودم هم کمک بگیرم. خوش‌حال می‌شوم به‌عنوان یک راه پیوند و ارتباط، دوستان توانمند را به استادان و مربیان برجسته نیز معرفی کنم.
شرایط ادامه تحصیل در این رشته چگونه است؟
هنرجویان پس از تحصیل در هنرستان دیپلم تربیت‌بدنی می‌گیرند. در دانشگاه می‌توانند ادامه تحصیل دهند و فوق‌دیپلم بگیرند، بعد ادامه دهند و دو سال کارشناسی بخوانند. دوباره کنکور بدهند و کارشناسی‌ارشد و در نهایت تا دکترا این رشته را ادامه دهند. در دوره تخصص ارشد، تربیت‌بدنی به پنج‌شاخه اصلی فیزیولوژی ورزشی، رفتار حرکتی، مدیریت ورزشی، بیومکانیک ورزشی، آسیب‌شناسی و حرکت‌های اصلاحی تقسیم می‌شود که هر کدام گرایش‌های دیگری نیز دارند. همچنین، هنرجویان باید در انتخاب دانشگاه دقت کنند، چون بعضی از دانشگاه‌ها همه این گرایش‌ها را ندارند.
عده‌ای از هنرجویان برای مواجه‌نشدن با سختی درس‌هایی مانند ریاضی و محاسبات، با این پیش‌فرض که رشته تربیت‌بدنی ساده است و خوش می‌گذرد، به این رشته می‌آیند. آیا این‌گونه است؟
کاملاً اشتباه است. اگر فکر می‌کنند در رشته تربیت‌بدنی چنین خبری هست، اصلاً وارد این رشته نشوند. مثلاً ما رشته بیومکانیک ورزشی داریم که تلفیقی از فیزیک و ریاضیات و خیلی سخت است. رشته فیزیولوژی را داریم که درس‌های پزشکی در آن تدریس می‌شود؛ مثل آناتومی، مثل کاراندام‌شناختی (فیزیولوژی) انسانی. درس آمار را داریم که آن هم ریاضیات دارد. اندازه‌گیری هم داریم. آن‌طور نیست که فرد بگوید من می‌خواهم از ریاضی فرار کنم و بروم رشته تربیت‌بدنی. اصلاً این شکلی نیست. حتی در هنرستان هم فیزیک داشتیم، ریاضی داشتیم، شیمی داشتیم. دوستان طرز تفکرشان را عوض کنند. رشته تربیت‌بدنی رشته‌ای کاملاً سخت ولی شیرین است که اگر با علاقه وارد آن شوند، حتماً موفق خواهند بود.
این مجله رشدِ هنرجوست و مخاطب اصلی آن هنرجویان هستند. اگر توصیه‌ای به آن‌ها دارید، بفرمایید.
تبریک می‌گویم به تمام هنرجویان هنرستانی که رشته خودشان را با علاقه انتخاب کردند؛ حالا چه رشته تربیت‌بدنی و چه بقیه رشته‌های فنی. این افراد نشان دادند خودشان را می‌شناسند، بازار کار خودشان را می‌شناسند، علاقه خودشان را می‌دانند و با آگاهی انتخاب رشته کرده‌اند. رشته‌های ریاضی، تجربی و انسانی خوب است، شکی نیست، ولی از نظر من افرادی که رشته‌های فنی را انتخاب می‌کنند، آدم‌های خیلی شجاعی هستند و خودشناسی بالایی دارند. قطعاً به موفقیت خواهند رسید؛ به‌شرط تمرین، ممارست و مطالعه.
از وقتی که برای مصاحبه گذاشتید سپاسگزارم. موفق باشید.
خواهش می‌کنم. امیدوارم مطالب گفته‌شده بتواند به دوستان و هنرجویان ورزشی کمک کند. ان‌شاء‌الله موفق باشند. من در خدمتشان هستم. اگر سؤالی باشد، باعث افتخار است که بتوانم کمکشان کنم.