راهنمای ارسال کتاب آموزشی و پیگیری‌های بعدی
در این راهنما چگونگی ارسال کتاب آموزشی به دبیرخانه سامان‌دهی منابع آموزشی و تربیتی و پیگیری های بعدی توضیح داده شده است. لطفاً پیش از ارسال کتاب به این دبیرخانه آن را مطالعه فرمایید.
چرا باید کتاب‌های خود را بفرستیم؟
چه کتاب‌هایی را بفرستیم؟
چگونه و چند تا کتاب بفرستیم؟
کتاب چگونه بررسی می‌شود؟
چگونه از نتیجه بررسی مطلع شویم؟
درج فهرست سالیانه در کتاب‌نامه رشد
درج فهرست کتاب‌های مناسب در پایان کتاب درسی
چگونگی شرکت در جشنواره کتاب‌های آموزشی رشد
چرا باید کتاب‌های خود را بفرستیم؟
- برابر ماده 6 مصوبه 828 شورای عالی آموزشی و پرورش که با امضای رئیس جمهور محترم ابلاغ شده است، خرید، عرضه و تبلیغ هرگونه منبع آموزشی و تربیتی در واحدهای آموزشی صرفاً از منابع استاندارد مجاز خواهد بود. مطابق ماده 4 و 5 همین مصوبه تدوین معیارهای ارزش‌یابی و اعتبارسنجی و ارزیابی منابع از وظایف سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی و به‌طور مشخص دبیرخانه سامان‌دهی منابع آموزشی و تربیتی شمرده شده است. بنابراین استفاده از هرگونه کتاب آموزشی و تربیتی، در آموزشگاه‌های ایرانی، تنها با تأیید سازمان پژوهش ممکن و میسر است.
چه کتاب‌هایی را بفرستیم؟
- این بخش از مرکز، در حال حاضر عهده‌دار بررسی کتاب‌های آموزشی است. کتاب آموزشی به کتاب‌هایی غیر داستانی و غیر تخیلی گفته می‌شود که با هدف آموزش دادن نوشته شده‌اند.
- طبیعی است در آموزش و پرورش آن دسته از کتاب‌های آموزشی مورد بررسی قرار داده شوند که برای دانش‌آموزان، معلمان و دست‌اندرکاران تعلیم و تربیت، مانند مدیران آموزشگاه‌ها، مشاوران، مربیان یا اولیای دانش‌آموزان تنظیم و منتشر شده باشند یا این افراد هم جزء مخاطبان کتاب قرار بگیرند.
- در دبیرخانه سامان‌دهی هر سال فقط کتاب‌های چاپ اول همان سال و یک سال پیش از آن مورد بررسی قرار می‌گیرد.
- بخش مکتوب دبیرخانه سامان‌دهی منابع آموزشی و تربیتی، تنها کتاب‌هایی را بررسی می‌کند که با دریافت مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منتشر شده باشند. بنابراین از فرستادن کتاب‌های چاپ نشده خودداری فرمایید.
- کتاب‌های آموزشی ممکن است برای مخاطب دانش‌آموز یا مربیان و معلمان یا دیگر دست‌اندرکاران تعلیم و تربیت و والدین نوشته شده باشند. این کتاب‌ها ممکن است در زمره کتاب‌های کمک‌درسی یا کمک‌آموزشی (دانش‌افزایی) باشند. هم‌چنین ممکن است تألیف یا ترجمه شده باشند.
- کتاب‌های گردآوری شده تنها زمانی مورد بررسی قرار می‌گیرند، که اسناد حاکی از رضایت صاحبان آثار، در کتاب منعکس شده باشد یا نقل آثار مذکور طبق قانون بی‌اشکال باشد.
چگونه و چند تا کتاب بفرستیم؟
- بهتر است کتاب از طریق ناشر به دبیرخانه فرستاده و پیگیری شود؛ گرچه فرستادن کتاب توسط پدیدآورندگان بلامانع است.
- کتابی که به دبیرخانه می‌رسد، در پایان همان ماه، از طریق همین وبگاه اعلام وصول می‌شود. علاقه‌مندان می‌توانند با مراجعه به آخرین خبرهای وبگاه، فهرست کتاب‌های رسیده را مشاهده کنند. در صورتی که کتابی اعلام وصول نشده بود، باید موضوع تا مشخص شدن علت، پیگیری شود.
- برای بررسی و اعلام نظر، ارسال یک نسخه از هر عنوان کتاب کافی است. با این حال، ارسال دو نسخه از کتاب به دبیرخانه امکان می‌دهد، که کتاب را هم‌زمان در اختیار دو کارشناس قرار دهد و نتیجه را زودتر اعلام کند. لطفاً کتاب یا کتاب‌ها را تنها به این نشانی بفرستید.
- کتاب‌های رسیده جز در موارد نادر و خاص قابل بازگشت دادن نیست.
کتاب چگونه بررسی می‌شود؟
- هر کتاب آموزشی برای بررسی در اختیار دو کارشناس قرار می‌گیرد. معمولاً یکی از آن کارشناسان از همکارانی است که با دفتر تألیف کتاب‌های درسی همکاری دارد (یا زمانی همکاری داشته است) و به صورت تخصصی با برنامه درسی آشناست. دیگری از معلمان آزموده و با سابقه است که ضمن آشنایی با برنامه درسی، کتاب را از حیث کاربرد آموزشی آن مورد بررسی قرار می‌دهد.
- یک کتاب آموزشی مناسب و مرتبط علاوه بر آن‌که باید از مشخصات عمومی یک کتاب قابل قبول آموزشی برخوردار باشد، باید از چهارچوب‌های برنامه درسی ملی وزارت آموزش و پرورش ایران تبعیت کند.
- هر کارشناس، نظر خود را نسبت به کتاب مورد بررسی، با امتیازهایی که به‌طور جداگانه در برگه ارزیابی کتاب ثبت می‌کند، مشخص می‌دارد.
- هر کتاب برای اخذ عنوان "مناسب و مرتبط با برنامه درسی"، باید حداقل 60 درصد کل امتیاز در نظر گرفته شده را کسب کند. ملاک عمل، نمره میانگین اخذ شده از دو برگه است.
- در مواردی که دو کارشناس اختلاف نظرقابل توجهی در رد و قبول یک کتاب داشته باشند، از نظر داور سوم کمک گرفته می‌شود. در این صورت میانگین سه نمره، نتیجه نهایی را رقم خواهد زد.
- در صورتی که نام یکی از کارشناسان تصادفاً در بین پدیدآورندگان یک کتاب باشد، داوری کتاب توسط کارشناسی دیگر صورت خواهد گرفت.
چگونه از نتیجه بررسی مطلع شویم؟
- فهرست کتاب‌های مناسب و مرتبط با برنامه آموزشی در پایان هر ماه شمسی در همین وبگاه منتشر می‌شود.
- در صورت نیاز به تأییدنامه فوری‌تر این دبیرخانه، ناشر کتاب می‌تواند موضوع را به‌صورت کتبی به دبیرخانه منعکس کند و پاسخ مکتوب دبیرخانه را دریافت دارد.
- پاسخ بررسی کتاب علاوه بر ناشر، به مؤلفانی که خودشان کتاب را منتشر کرده‌اند (ناشرمؤلف)، ارائه می‌شود.
درج فهرست سالیانه در کتاب‌نامه رشد
- فهرست کامل کتاب‌های مناسب در پایان هر سال، علاوه بر وبگاه، در چند کتاب‌نامه منتشر می‌شود. کتاب‌های معرفی شده در این کتاب‌نامه‌ها بر حسب دوره تحصیلی تفکیک می‌شوند. این کتاب‌نامه در اختیار آموزشگاه‌ها قرار می‌گیرد تا کتاب‌خانه‌های آموزشگاهی خود را با استفاده از آن تجهیز یا آن‌ها را به دانش‌آموزان و معلمان علاقه‌مند خود معرفی کنند. نسخه‌ای از این کتاب‌نامه‌ها نیز برای ناشرانی فرستاده می‌شود که حداقل یکی از کتاب‌های آن‌ها به عنوان کتاب مناسب شناخته شده و در کتاب‌نامه آمده است.
درج فهرست کتاب‌های مناسب در پایان کتاب درسی
- فهرستی از کتاب‌های مناسب برای دفتر تألیف کتاب‌های درسی فرستاده می‌شود تا تعدادی از آن‌ها به نحو مقتضی در کتاب‌های درسی معرفی شوند.
چگونگی شرکت در جشنواره کتاب‌های آموزشی رشد
- تنها آن‌دسته از کتاب‌های آموزشی در جشنواره کتاب‌های آموزشی رشد مورد بررسی قرار می‌گیرند که قبلاً توسط کارشناسان دبیرخانه سامان‌دهی منابع آموزشی و تربیتی بررسی و به عنوان کتاب مناسب و مرتبط با برنامه آموزشی شناخته شده باشند.
- در صورتی که تعداد کتاب‌های یک گروه بیش از تعداد در نظر گرفته شده برای هر گروه داوری باشد، کتاب‌هایی راهی جشنواره می‌شوند که بالاترین امتیازها را به دست آورده باشند.
- کتاب‌هایی که به عنوان کتاب مناسب دست یافته باشند، خودبه‌خود برای شرکت در آخرین جشنواره کتاب‌های آموزشی رشد فرستاده می‌شوند. بنابراین برای شرکت در این جشنواره نیازی به ارسال دوباره کتاب نیست.