بخــش اعظــم سرزمین ایران در منطقه خشک و نیمهخشک و در محدوده کمربند بیابانی دنیا قرار گرفته است. براین اساس، خشکی و کمآبی از ویژگیهای ذاتی فلات مرکزی ایران است و دسترسی به منابع آب پایدار، مهمترین چالش ساکنان این ناحیه بوده است. ایرانیان باستان با اختراع قنات، شیوه مناسبی از دسترسی به آب را بر اساس اصل احترام به محیط و سازگاری با طبیعت به وجود آوردند که منشأ تمدنی درخشانی در فلات مرکزی ایران شد. آنچه را که امروزه توسعه پایدار مینامند، در ساختار و سیستم قنات بهخوبی رعایت شده و بر همین اساس، قنات بیش از سه هزار سال کارآمد بوده است. این پژوهش ضمن بررسی ویژگیهای قنات و ساختار آن در حیات اقتصادی و اجتماعی ایران به دانش بومی قنات توجه کرده و با مطالعه موردی قنات گوهرریز جویار در جنوب شهر کرمان به این نتیجه رسیده است که احیای قنوات و اتکا به دانش بومی مدیریت آب همچنان میتواند راهگشای بسیاری از مسائل و بحرانهای زیستمحیطی و آبی در فلات مرکزی ایران باشد.
۱۸ بهمن ۱۳۹۹