پیشینۀ نظام دیوانی در ایران به پیش از اسلام برمیگردد. گرچه از تشکیلات دیوانی دورۀ هخامنشى و پارتى اطلاع دقیقى نداریم اما منابع متعلق به عهد ساسانى بهطور مستقیم و غیرمستقیم تصویرى کلى از نظام دیوانى این عهد به ما مىدهند که خود بر پایۀ تشکیلات دیوانى دوران پیش از خود بوده است. سازمان ادارى دورۀ ساسانى به شکل هرمى بود که در رأس آن صدراعظم یا نخستوزیر قرار مىگرفت و عملاً زمام قدرت را در دست داشت و آن را تحت نظارت پادشاه به کار مىبرد؛ همچنین در غیاب شاه جانشین او بود و به حل و فصل امور سیاسى و تنفیذ قراردادها و پیماننامهها و تدبیر مُدُن مىپرداخت.
۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۰